Dariusz R. Bugajski przedstawił – z perspektywy prawnomiędzynarodowej
i politologicznej – problematykę związaną z morzem traktowanym jako najważniejsza
droga świata, służąca zarówno zapewnieniu bezpieczeństwa międzynarodowego (żegluga
okrętów), jak i międzynarodowej wymianie towarowej (żegluga handlowa).
Morze to także przedmiot władzy państwa nadbrzeżnego. Kolizja między
funkcją morza jako drogi a roszczeniami państw nadbrzeżnych jest głównym zagadnieniem
książki.
Książka Dariusza R. Bugajskiego, oparta na bogatym materiale źródłowym i
literaturze światowej, zawiera nowatorską interpretację współczesnej problematyki
morskiej (…). Jest to pierwsza w Polsce praca naukowa obejmująca całościowo i
wieloaspektowo zagadnienia prawa żeglugowego w szerszej perspektywie międzynarodowej –
zarówno prawnej, jak i politologicznej.
Z recenzji prof. dr. hab. Leonarda Łukaszuka
Jest to praca o wartości zarówno teoretycznej, jak i praktycznej. Monografia może
liczyć nie tylko na czytelników z katedr uniwersyteckich, lecz także na czytelników
praktyków.
Z recenzji prof. dr. hab. Janusza Gilasa
Dariusz Rafał Bugajski jest absolwentem Wydziału Nawigacji i Uzbrojenia
Okrętowego Akademii Marynarki Wojennej oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu
Gdańskiego, byłym dowódcą okrętu.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
CZĘŚĆ PIERWSZA. ZAKRES PRAW ŻEGLUGOWYCH OKRĘTU
Rozdział I. Pojęcie i status prawny okrętu
1.1. Pojęcie okrętu
1.2. Prawna definicja okrętu
1.3. Immunitet i funkcje okrętu w prawie międzynarodowym
1.4. Odpowiedzialność międzynarodowa za działania okrętów
1.4.1. Odpowiedzialność państwa w związku z zanieczyszczeniem spowodowanym przez
okręt
1.4.2. Odpowiedzialność państwa w związku z wykonywaniem praw żeglugowych i innych
przez okręt
Rozdział II. Przestrzenny i temporalny zakres obowiązywania praw żeglugowych
2.1. Przestrzenny zakres obowiązywania praw żeglugowych
2.1.1. Wody wewnętrzne
2.1.2. Morze terytorialne
2.1.3. Wody archipelagowe
2.1.4. Wody międzynarodowe
2.1.4.1. Morze pełne i jego wolności
2.1.4.2. Strefa przyległa
2.1.4.3. Wyłączna strefa ekonomiczna i strefa rybołówstwa
2.1.4.4. Szelf kontynentalny
2.1.4.5. Wody polarne
2.1.5.Polskie obszary morskie
2.2.Temporalny zakres obowiązywania praw żeglugowych
2.2.1. Prawa żeglugowe w czasie konfliktu zbrojnego
CZĘŚĆ DRUGA. PRAWA ŻEGLUGOWE OKRĘTU W PRAWIE I
PRAKTYCE MIĘDZYNARODOWEJ
Rozdział III. Prawo nieszkodliwego przepływu
3.1. Nieszkodliwy przepływ
3.1.1. Geneza prawa nieszkodliwego przepływu
3.1.2. Pojęcie przepływu
3.1.3. Pojęcie nieszkodliwego przepływu
3.1.4. Prawo do wejścia z pomocą na wody terytorialne
3.2. Kontrowersje wokół zakresu podmiotowego prawa nieszkodliwego przepływu okrętów
3.3. Prawa i obowiązki państw nadbrzeżnych
3.4. Prawo nieszkodliwego przepływu na wodach archipelagowych
3.5. Praktyka w zakresie prawa nieszkodliwego przepływu okrętów
3.5.1.Prawo nieszkodliwego przepływu w praktyce Federacji Rosyjskiej i Stanów
Zjednoczonych Ameryki
Stanowisko stron
Zderzenie okrętów na Morzu Czarnym
Jednolita interpretacja zasad nieszkodliwego przepływu
3.5.2.Rozwiązania NATO w zakresie nieszkodliwego przepływu i wizyt okrętów
3.5.3. Prawo nieszkodliwego przepływu okrętów w praktyce polskiej
Prawne podstawy krajowej regulacji nieszkodliwego przepływu
Żegluga obcych okrętów na polskich wodach terytorialnych
Żegluga polskich okrętów na obcych wodach terytorialnych
3.5.4. Prawo nieszkodliwego przepływu okrętów w praktyce pozostałych państw
bałtyckich
Rozdział IV. Prawo przejścia tranzytowego i żegluga w cieśninach morskich
4.1. Pojęcie przejścia tranzytowego
4.1.1. Geneza prawa przejścia tranzytowego
4.1.2. Współczesna regulacja przejścia przez cieśniny wykorzystywane do żeglugi
międzynarodowej
4.1.3. Status prawny wód morskich a prawa żeglugowe
4.2. Prawa i obowiązki państw cieśninowych
4.3. Zakres prawa przejścia tranzytowego
4.3.1. Zakres terytorialny i podmiotowy prawa przejścia tranzytowego
4.3.2. Zasady przejścia tranzytowego
Zwyczajny sposób tranzytu a bezpieczeństwo okrętu
Prawa państwa cieśninowego a prawo międzynarodowe
4.4.Pozostałe zasady przejścia przez cieśniny morskie
4.4.1. Pojęcie i klasyfikacja cieśnin
4.4.2. Cieśniny wolności komunikacyjnych
4.4.3. Cieśniny o szczególnym statusie
4.4.4. Cieśniny wód archipelagowych
4.4.5. Cieśniny wyspowe
4.4.6. Cieśniny ślepego zaułka
4.4.7. Cieśniny niemiędzynarodowe
Rozdział V. Prawo przejścia archipelagowym szlakiem morskim
5 1. Pojęcie przejścia archipelagowym szlakiem morskim
5.2. Prawa i obowiązki państw archipelagowych
5.3. Zakres prawa przejścia archipelagowym szlakiem morskim
CZĘŚĆ TRZECIA. PRAWA ŻEGLUGOWE OKRĘTU W CIEŚNINACH I KANAŁACH W
PRAKTYCE MIĘDZYNARODOWEJ
Rozdział VI. Żegluga okrętu w cieśninach morskich
6.1. Żegluga w cieśninach wolności komunikacyjnych
6.1.1.Korytarze wolności komunikacyjnych na Morzu Bałtyckim
Korytarz wolności komunikacyjnych w Zatoce Fińskiej
Korytarze wolności komunikacyjnych w Bornholmsgacie i Kattegacie Korytarz wolności
komunikacyjnych w Rynnie Kadet, Fehmarnbełcie i Zatoce Kilońskiej
6.1.2. Inne korytarze wolności komunikacyjnych
6.1.3. Pozostałe cieśniny wolności komunikacyjnych
6.2.Żegluga w cieśninach z prawem przejścia tranzytowego
6.2.1. Cieśnina Gibraltarska
6.2.2. Cieśnina Kaletańska (Dover)
6.2.3. Cieśnina Bonifacio (Świętego Bonifacego) i Kanał Korsykański
6.2.4. Cieśnina Bab al-Mandab
6.2.5. Cieśnina Ormuz
6.2.6. Cieśnina Malakka i Cieśnina Singapurska
6.2.7. Cieśnina Torresa
6.2.8. Cieśnina Irbe
6.3. Żegluga w cieśninach o statusie szczególnym
6.3.1.Sund i Bełty
Prawnomiędzynarodowe podstawy szczególnego statusu Sundu i Bełtów
Stanowisko Danii
Stanowisko Szwecji
Postulaty de legeferenda
6.3.2.Cieśnina Wysp Alandzkich
Szczególny status prawny Cieśniny i Wysp Alandzkich
Stanowisko państw cieśninowych
6.3.3. Cieśnina Dardanele, morze Marmara i Bosfor
6.3.4. Cieśnina Magellana i cieśniny Archipelagu Ziemi Ognistej
6.3.4. Żegluga w cieśninach archipelagowego szlaku morskiego
Cieśniny wód archipelagowych Indonezji
6.3.5.Żegluga w cieśninach między wyspą a stałym lądem (wyspowych)
Cieśnina Mesyńska
6.6. Żegluga w cieśninach ślepego zaułka
6.6.1. Cieśnina Juan de Fuca
6.6.2. Cieśnina Tirańska
6.6.3. Przejście przez Skaldę Zachodnią
6.6.4. Wejście na Zatokę Fonseca
6.6.5. Wejście na Zalew Kuroński
6.6.6. Wejście na Zatokę Chetumal
6.7. Problem żeglugi międzynarodowej w Cieśninie Piławskiej i na Zalewie Wiślanym
6.7.1. Podstawy terytorialnego podziału rejonu Zalewu Wiślanego
6.7.2. Status prawny wód Zalewu Wiślanego i Cieśniny Piławskiej
6.7.3. Cieśniny "zamknięte" prostymi liniami podstawowymi
6.7.4. Prawa żeglugowe w Cieśninie Piławskiej
6.7.5. Perspektywy rozwiązania sporu wokół żeglugi w Cieśninie Piławskiej
Rozdział VII. Żegluga okrętu w międzynarodowych kanałach morskich
7.1. Kanał Sueski
7.2. Kanał Panamski
7.3. Kanał Kiloński
Zakończenie
Załączniki
Załącznik 1. Ograniczenia prawa nieszkodliwego przepływu okrętów i innych praw
żeglugowych oraz wolności komunikacyjnych w praktyce państw
Załącznik II. Przynależność cieśnin morskich do kategorii cieśnin prawa morza
Załącznik III. Porównanie międzynarodowych kanałów morskich
Bibliografia
Literatura
Źródła
Wykaz rycin i map
Wykaz tabel
ABSTRACT by Dariusz R. Bugajski
Contents
380 stron, B5, oprawa miękka