Problem uchodźstwa wewnętrznego stanowi obecnie poważne wyzwanie dla
wspólnoty międzynarodowej. Musi ona znaleźć sposób właściwego reagowania na
kryzysy, których rozwiązywanie zasadniczo leży w wyłącznej kompetencji wewnętrznej
państwa.
Waga problemu przejawia się przede wszystkim w liczbie uchodźców wewnętrznych
(internally displaced persons - IDPs), szacowaną na ok. 25 mln osób, żyjących w 52
krajach. Czy wspólnota międzynarodowa ma prawo podejmować działania na rzecz ochrony
IDPs i czy są one dozwolone przez obowiązujące prawo międzynarodowe? Czy też będą
zawsze postrzegane jako ingerencja w wewnętrzne sprawy państwa? Czy można wskazać na
wykształconą praktykę w tym zakresie? Wreszcie, czy współcześnie są podejmowane
jakiekolwiek wysiłki, aby pomóc milionom uchodźców wewnętrznych na świecie, a jeśli
tak - to jakie? Niniejsza monografia - pierwsza w polskiej literaturze przedmiotu - stara
się odpowiedzieć na te i inne pytania oraz dylematy związane z problematyką
międzynarodowej ochrony IDPs. Zainteresuje wszystkich zajmujących się zagadnieniami
praw człowieka, a w szczególności praw uchodźców wewnętrznych, problemami prawa
humanitarnego oraz działalnością międzynarodowych organizacji między- i
pozarządowych na rzecz praw człowieka i pomocy osobom dotkniętym katastrofami
humanitarnymi.
Spis treści:
Wykaz akronimów
Wstęp
Rozdział I. Zagadnienia teoretyczne i wprowadzające
1.Kwestie definicyjne i terminologia
1.1.Kim są uchodźcy wewnętrzni? Proponowane definicje
1.2.Kiedy kończy się uchodźstwo wewnętrzne?
2.Pojawienie się zjawiska uchodźstwa wewnętrznego i jego przyczyny
3.Reakcje wspólnoty międzynarodowej na narastający kryzys uchodźstwa wewnętrznego w
świecie
4.Dynamika zjawiska uchodźstwa wewnętrznego i jego charakterystyka w poszczególnych
regionach świata
4.1.Uchodźstwo wewnętrzne w Afryce
4.2.Uchodźstwo wewnętrzne w Ameryce Łacińskiej
4.3.Uchodźstwo wewnętrzne w Azji
4.4.Uchodźstwo wewnętrzne w Europie
Rozdział II. Prawnomiędzynarodowa ochrona uchodźców
wewnętrznych
1.Wprowadzenie do Przewodnich zasad - cele dokumentu
2.Zasady ogólne
3.Zasady odnoszące się do ochrony przed przesiedleniem
4.Zasady odnoszące się do ochrony podczas wysiedlenia
5.Zasady odnoszące się do pomcy humanitarnej
6.Zasady odnoszące się do powrotu, przesiedlenia i reintegracji
Rozdział III. Działania Narodów Zjednoczonych na rzecz
uchodźców wewnętrznych
1.Koordynacja działań na rzecz uchodźców wewnętrznych na poziomie systemu Narodów
Zjednoczonych
2.Ochrona praw człowieka w Organizacj i Narodów Zj ednoczonych
2.1.Komisja Praw Człowieka
2.1.1. Przedstawiciel Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds.
Uchodźców Wewnętrznych
2.2.Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka
3.Koordynacja działań w terenie
4.Agencje i organizacje wyspecjalizowane systemu Narodów Zjednoczonych
4.1.Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR)
4.2.Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP)
4.3.Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF)
4.4.Światowy Program Żywnościowy (WFP)
4.5.Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
Rozdział IV. Organizacje międzyrządowe nienależące do
systemu NZ oraz organizacje pozarządowe zaangażowane w pomoc uchodźcom wewnętrznym
1.Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji
2.Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
3.Międzynarodowe organizacje pozarządowe
4.Wybrane ogranizacje regionalne
4.1.Unia Afrykańska
4.2.Organizacja Państw Amerykańskich
4.3.Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i inne organizacje europejskie
Rozdział V. Problem uchodźców wewnętrznych w Iraku - próba
analizy przypadku
1.Rozmieszczenie i liczba uchodźców wewnętrznych w Iraku. Przyczyny zjawiska
2.Problem przesiedleń wewnętrznych w północnej części Iraku
3.Przesiedlenia szyitów w południowym i środkowym Iraku
4.Uchodźcy wewnętrzni w Iraku - niepewna przyszłość
Zakończenie
Aneks. Przewodnie zasady przesiedleń wewnątrzpaństwowych
Bibliografia
Indeks nazw geograficznych
320 stron, oprawa miękka
