cena netto + 5% vat.
Prezentowana monografia stanowi interdyscyplinarne studium poświęcone
zastosowaniom analizy ludzkiego DNA w celach medycznych oraz pozamedycznych.
W książce poruszone zostały m.in. kwestie związane z diagnostyka
preimplantacyjną i prenatalna, zasadami wykonywania testów genetycznych w celach
medycznych, wykorzystywaniem danych genetycznych (przede wszystkim w ubezpieczeniach i
zatrudnieniu) oraz genetycznej identyfikacji indywidualnej i policyjnych baz DNA. Autorka
przedstawia i analizuje obowiązujące w tym zakresie standardy międzynarodowe
(wiążące i zalecane), regulacje Unii Europejskiej i wybrane unormowania krajowe.
Podejmuje również próbę identyfikacji obszarów, w których zbiegają się odkrycia i
zastosowania genetyki z problematyka praw człowieka. Publikacja wpisuje się tym samym w
niezwykle aktualny nurt dyskusji na temat bioetycznego wymiaru ochrony praw jednostki.
Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 13
Wstęp
str. 17
Rozdział I
Testy genetyczne - między medycyną, bioetyką a prawem
str. 23
1. Wybrane zagadnienia z zakresu biologii molekularnej i genetyki
str. 23
1.1. Słowniczek wybranych pojęć genetycznych
str. 23
1.2. Typy dziedziczenia
str. 25
1.3. Mutacje DNA
str. 26
1.4. Choroby genetyczne
str. 27
1.5. Co jeszcze kryją geny?
str. 31
1.6. Projekt Poznania Genomu Człowieka
str. 33
2. Pojęcie, rodzaje i zakres zastosowań testów genetycznych
str. 34
2.1. Pojęcie testu genetycznego
str. 34
2.2. Rodzaje i zakres zastosowań testów genetycznych
str. 36
3. Współczesna biomedycyna jako przedmiot zainteresowania bioetyki i prawa
str. 39
3.1. Geneza i przedmiot bioetyki oraz bioprawa
str. 40
3.2. Podstawy aksjologiczne prawa biomedycznego i rola konsensusu
str. 43
3.3. Metodologia powstawania prawa biomedycznego
str. 46
3.3.1. Debata społeczna i komitety bioetyczne
str. 47
3.3.2. Samoregulacja
str. 51
3.3.3. Normy prawne
str. 52
4. Międzynarodowe standardy bioetyczne
str. 55
5. Testy genetyczne jako kategoria prawa
str. 63
5.1. Definicje prawne
str. 63
5.2. Testy genetyczne a eksperyment medyczny
str. 69
Rozdział II
Genetyka a prawa człowieka
str. 74
1. Wprowadzenie
str. 74
2. Prawa człowieka jako właściwe ramy regulacji zastosowań genetyki
str. 77
3. Znaczenie postępu genetyki dla uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka
str. 80
4. Znaczenie postępu genetyki dla systemu ochrony praw człowieka Rady Europy
str. 84
5. Zasada poszanowania godności człowieka
str. 86
5.1. Godność jako kategoria jurydyczna
str. 86
5.2. Pojęcie godności
str. 91
5.3. Miejsce zasady poszanowania godności w systemie ochrony praw człowieka
str. 93
5.4. Źródło godności
str. 96
5.5. Godność w świetle międzynarodowych dokumentów bioetycznych
str. 97
6. Genom wspólnym dziedzictwem ludzkości?
str. 101
6.1. Status prawny ludzkiego materiału genetycznego
str. 101
6.2. Genom wspólnym dziedzictwem ludzkości w "sensie symbolicznym"
str. 104
6.3. Obowiązki obecnych pokoleń wobec przyszłych generacji
str. 107
6.4. Solidarność i benefit-sharing
str. 111
6.5. Populacyjne biobanki
str. 113
6.6. Geny jako przedmiot patentu
str. 116
7. Prawo do życia
str. 122
8. Prawo do integralności i prawo do tożsamości genetycznej
str. 123
9. Zasada prymatu dobra i interesu istoty ludzkiej a wolność badań naukowych
str. 128
10. Prawo do poszanowania prywatności i ochrona danych genetycznych
str. 132
10.1. Sposoby definiowania danych genetycznych
str. 133
10.2. Zakres przedmiotowy prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
str. 135
10.3. Dane genetyczne, profile i próbki DNA jako chronione dane osobiste
str. 138
10.4. Gwarancje ochrony danych genetycznych w dokumentach bioetycznych
str. 140
10.5. Charakter danych genetycznych
str. 141
11. Zasada niedyskryminacji i niestygmatyzacji na podstawie dziedzictwa genetycznego
str. 145
12. Autonomia jednostki i zasada świadomej zgody
str. 150
13. Prawo do zdrowia
str. 153
Rozdział III
Genetyczna diagnostyka prenatalna i preimplantacyjna a ochrona embrionu i płodu
ludzkiego
str. 158
1. Wprowadzenie
str. 158
2. Ochrona życia nienarodzonego w świetle norm prawnych i moralnych
str. 160
2.1. Stanowisko Kościoła katolickiego
str. 161
2.2. Ochrona embrionu i płodu ludzkiego w świetle standardów praw człowieka
str. 162
2.2.1. Uniwersalny system ochrony praw człowieka
str. 166
2.2.2. System ochrony praw człowieka Rady Europy
str. 171
2.3. Godność i tożsamość "istoty ludzkiej" w systemie EKB
str. 179
2.4. Ochrona embrionu i płodu ludzkiego w wybranych porządkach krajowych
str. 184
3. Dopuszczalność i zasady wykonywania PND i PGD
str. 190
3.1. Aspekty medyczne i etyczne
str. 190
3.1.1. Diagnostyka prenatalna
str. 190
3.1.2. Preimplantacyjna diagnostyka molekularna
str. 193
3.2. Genetyczna "nowa" eugenika?
str. 199
3.3. Wątpliwości interpretacyjne na gruncie konwencji biomedycznej
str. 205
3.4. Kazus K.L. przeciwko Peru oraz D. przeciwko Irlandii
str. 209
3.5. PND w świetle standardów zalecanych
str. 212
3.6. PGD w świetle standardów zalecanych
str. 214
3.7. PGD w opiniach międzynarodowych komitetów bioetycznych
str. 216
3.8. Heterogeniczność rozwiązań krajowych - od zakazu do permisywizmu
str. 218
3.8.1. Stanowisko restrykcyjne (na przykładzie Niemiec i Włoch)
str. 218
3.8.2. Stanowisko pośrednie i ewolucyjne (na przykładzie Hiszpanii i Francji)
str. 223
3.8.3. Stanowisko permisywne i delegacja uprawnień (na przykładzie Wielkiej Brytanii)
oraz samoregulacja (na przykładzie USA)
str. 227
4. Ochrona embrionu i płodu ludzkiego a dopuszczalność PND i PGD w Polsce - uwagi de
lege lata i postulaty de lege ferenda
str. 231
4.1. Ustawa o planowaniu rodziny i ochronie płodu ludzkiego
str. 232
4.2. Ochrona życia ludzkiego w świetle postanowień Konstytucji RP
str. 233
4.3. Ochrona dziecka poczętego w prawie karnym i cywilnym
str. 234
4.4. Status prawny embrionu in vitro - argument lege non distinguente?
str. 237
4.5. Dopuszczalność PND i PGD w Polsce
str. 243
5. Podsumowanie
str. 248
Rozdział IV
Postnatalne testy genetyczne
str. 253
1. Wprowadzenie
str. 253
2. Charakter normatywny i treść IV protokołu dodatkowego do EKB
str. 255
2.1. Geneza protokołu
str. 256
2.2. Cele i zakres przedmiotowy protokołu
str. 257
2.3. Standardy jakości
str. 260
2.4. Zindywidualizowana opieka lekarska
str. 263
2.5. Obowiązek informacji i porady genetycznej
str. 264
2.6. Zgoda
str. 267
2.7. Ochrona osób niezdolnych do wyrażenia zgody
str. 269
2.8. Testy genetyczne z korzyścią dla członków rodziny
str. 272
2.9. Poszanowanie prywatności i zasady przekazywania wyników testów
str. 275
2.10. Genetyczne (populacyjne) programy przesiewowe
str. 280
2.11. Implementacja i stosowanie protokołu
str. 283
3. Harmonizacja standardów jakości testów w ramach UE i OECD
str. 284
4. Komercjalizacja testów genetycznych
str. 287
5. Tajemnica lekarska a obowiązek ostrzeżenia
str. 292
6. Postnatalne testy genetyczne w wybranych krajowych porządkach prawnych
str. 296
6.1. Niemcy
str. 298
6.2. Szwajcaria
str. 302
6.3. Hiszpania
str. 306
6.4. Francja
str. 308
6.5. Austria
str. 312
6.6. Portugalia
str. 313
6.7. Szwecja
str. 315
7. Testy genetyczne w zatrudnieniu i ubezpieczeniach
str. 315
7.1. Problem celowości reakcji normatywnej
str. 317
7.2. Dopuszczalność wykorzystywania testów genetycznych w zatrudnieniu i
ubezpieczeniach
str. 320
7.2.1. Testy genetyczne w zatrudnieniu
str. 321
7.2.2. Testy genetyczne w systemie ubezpieczeń
str. 322
7.3. Międzynarodowe standardy bioetyczne
str. 326
7.4. Wybrane krajowe porządki prawne
str. 332
7.5. Debata nad regulacją dyskryminacji genetycznej w USA
str. 341
8. Regulacja postnatalnych testów genetycznych w Polsce - uwagi de lege lata i postulaty
de lege ferenda
str. 347
9. Podsumowanie
str. 353
Rozdział V
Analiza DNA w celu identyfikacji indywidualnej
str. 356
1. Wprowadzenie
str. 356
2. Prawo do poznania swojego pochodzenia genetycznego
str. 360
2.1. Konwencja ONZ o prawach dziecka
str. 360
2.2. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
str. 363
2.3. Prawo do poznania pochodzenia genetycznego w kontekście zapłodnienia
heterologicznego
str. 367
2.4. Filiacyjne testy DNA post mortem
str. 372
3. Testy DNA w celu ustalenia ojcostwa
str. 375
3.1. Wartość dowodu z badania DNA
str. 376
3.2. Kontrowersje dotyczące testów prywatnych
str. 378
3.3. Prawo do wykluczenia i potwierdzenia ojcostwa w orzecznictwie ETPCz
str. 379
3.3.1. Ustalenie ojcostwa
str. 380
3.3.2. Zaprzeczenie ojcostwa
str. 382
3.4. Filiacyjne testy DNA w wybranych krajowych porządkach prawnych
str. 386
4. Testy DNA a prawo do połączenia rodziny
str. 390
5. Policyjne bazy profili i próbek DNA
str. 396
5.1. Dowód z DNA w postępowaniu karnym
str. 398
5.2. Pozyskiwanie próbek DNA
str. 403
5.3. Funkcjonowanie baz DNA. Habeas data?
str. 411
5.3.1. Bazy DNA w wybranych państwach
str. 413
5.3.2. Dopuszczalny zakres analizy próbki
str. 417
5.3.3. Rekomendacja R(92)1 - wspólny standard minimalny
str. 419
5.3.4. Realizacja zasady konieczności i słusznej równowagi w funkcjonowaniu baz DNA
str. 421
6. Genetyczny odcisk palca w Polsce - uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda
str. 429
6.1. Wojskowa baza DNA
str. 429
6.2. Dowód z badania DNA w postępowaniu o ustalenie ojcostwa w orzecznictwie SN
str. 430
6.3. Pochodzenie dziecka po nowelizacji w 2008 r. kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
str. 432
6.4. Testy DNA w procedurze imigracyjnej
str. 436
6.5. Polska policyjna baza DNA
str. 437
7. Podsumowanie
str. 440
Zakończenie
str. 445
Wykaz aktów prawnych
str. 449
Wykaz orzecznictwa
str. 457
Wykaz innych dokumentów
str. 463
Bibliografia
str. 473
Skorowidz rzeczowy
str. 499
508 stron, B6, oprawa twarda
