Głównym celem badawczym pracy jest analiza relacji, jakie zachodziły i
zachodzą pomiędzy amerykańską teorią i filozofią prawa a amerykańskim prawem
czynów niedozwolonych.
Koncepcja czynu niedozwolonego w prawie amerykańskim to ogół powiązanych ze
sobą i tworzących spójną całość poglądów, które dotyczą m.in..
Definiowania terminu czyn niedozwolony, przesłanek czynu niedozwolonego, zasad
odpowiedzialności prawnej z tytułu wyrządzenia czynu niedozwolonego i funkcji
realizowanych przez czyn niedozwolony.
Spis treści:
Podziękowania
Wstęp
Rozdział I. Podstawowe nurty badawcze w amerykańskiej teorii i filozofii prawa
od końca XVIII w. do czasów współczesnych
1. Zagadnienia wstępne
2. Dotychczasowy stan badań nad amerykańską teorią prawa w polskiej literaturze
prawniczej
3. Panorama amerykańskiej jurysprudencji od końca XVIII w. do czasów współczesnych
3.1. Amerykańska refleksja teoretycznoprawna na przełomie XVIII i XIX w
3.2. Formalizm
3.3. Szkoła pragmatyzmu prawniczego
3.4. Socjologiczna jury sprudencja
3.5. Realizm prawniczy oraz postrealistyczne nurty badawcze w amerykańskiej
jurysprudencji
3.6. Ekonomiczna analiza prawa
3.7. Prawo i filozofia
3.8. Prawo i literatura - szkoła literackiej analizy prawa
3.9. Krytyczne studia prawnicze (critical legał studies)
3.10. Feministyczna teoria prawa
3.11. Krytyczna rasowa teoria prawa
3.12. Szkoła naukowej analizy prawa
4. Podsumowanie
Rozdział II. Wprowadzenie w problematykę amerykańskiego prawa czynów
niedozwolonych w amerykańskiej teorii i filozofii prawa
1. Zagadnienia wstępne
2. Stan badań w polskiej literaturze prawniczej w zakresie amerykańskiego prawa czynów
niedozwolonych
3. Kluczowe zagadnienia i instytucje amerykańskiego prawa czynów niedozwolonych
3.1. Terminologiczne i historyczne aspekty pojęcia czyn niedozwolony (tort) w prawie
amerykańskim
3.2. Przesłanki odpowiedzialności prawnej z tytułu wyrządzenia czynu niedozwolonego
3.2.1. Zachowanie sprawcy
3.2.2. Relacja pomiędzy zachowaniem sprawcy a szkodą - problematyka przyczyny faktycznej
(cause-in-fact) i przyczyny najbliższej (proximate cause) w amerykańskim prawie czynów
niedozwolonych
3.2.3. Szkoda
3.3. Zasady odpowiedzialności prawnej z tytułu wyrządzenia czynu niedozwolonego w
prawie amerykańskim
3.3.1. Zasada umyślnego/intencjonalnego zachowania i związane z nią rodzaje czynów
niedozwolonych
3.3.2. Zasada winy nieumyślnej i związane z nią czyny niedozwolone
3.3.3. Zasada ścisłej odpowiedzialności i związane z nią czyny niedozwolone
3.4. Funkcje i cele amerykańskiego prawa czynów niedozwolonych
4. Podsumowanie
Rozdział III. Wprowadzenie w problematykę koncepcji czynu niedozwolonego
1. Koncepcja czynu niedozwolonego w amerykańskiej teorii i filozofii prawa - zagadnienia
wstępne
2. Charakterystyka wczesnego amerykańskiego prawa czynów niedozwolonych i amerykańskiej
teorii i filozofii prawa
3. Myśl Lemuela Shawa
4. Problem czynu niedozwolonego w myśli Francisa Hilliarda
5. Myśl Charlesa Doe
6. Podsumowanie
Rozdział IV. Formalistyczne koncepcje czynu niedozwolonego
1. Zagadnienia wstępne
2. Formalistyczne koncepcje czynu niedozwolonego
2.1. Formalistyczne ujęcie terminu "czyn niedozwolony"
2.2. Odpowiedzialność prawna z tytułu wyrządzenia czynu niedozwolonego - koncepcja
Johna H. Wigmore‘a
2.3. Zagadnienie winy nieumyślnej w amerykańskim formalizmie prawniczym
2.4. Problematyka odpowiedzialności bez winy w amerykańskim formalizmie prawniczym
2.5. Problematyka przesłanek czynu niedozwolonego w amerykańskim formalizmie prawniczym
2.6. Szczegółowe zagadnienia związane z koncepcją czynu niedozwolonego w formalizmie
prawniczym - przyczynienie się własną nieumyślnością
do szkody, solidarna odpowiedzialność sprawców szkody, dobrowolne podjęcie ryzyka
szkody
2.7. Czyn niedozwolony i sprawiedliwość komutatywna - współczesny formalizm prawniczy
Ernesta Weinriba
3. Podsumowanie
Rozdział V. Pragmatyczne koncepcje czynu niedozwolonego w amerykańskiej teorii i
filozofii prawa
1. Zagadnienia wstępne
2. Koncepcje czynu niedozwolonego w ujęciu szkoły pragmatyzmu prawniczego Nicholasa
Saint John Greena i Oliviera Wendella Holmesa
2.1. Koncepcja czynu niedozwolonego wedle Nicholasa Saint John Greena
2.2. Koncepcja czynu niedozwolonego w myśli Olivera Wendella Holmesa
3. Koncepcja czynu niedozwolonego w ujęciu przedstawicieli socjologicznej jurysprudencji
3.1. Koncepcja czynu niedozwolonego w ujęciu Melville‘a Bigelowa
3.2. Prawo czynów niedozwolonych w myśli Roscoe Pounda
3.3. Koncepcja czynu niedozwolonego w ujęciu Benjamina N. Cardozo
4. Realistyczna koncepcja czynu niedozwolonego Leona Greena
4.1. Problematyka przesłanek czynu niedozwolonego (związku przyczynowego, szkody) a
koncepcja prawnie chronionego interesu (legally protected interest) w myśli Leona Greena
4.2. Proces ustalenia odpowiedzialności prawnej z tytułu wyrządzenia nieumyślnego
czynu niedozwolonego i wina nieumyślna w myśli Leona Greena
4.3. Filozofia prawa i ewolucja prawa czynów niedozwolonych wedle Leona Greena
5. Między radykalizmem realizmu prawniczego a powrotem do tradycyjnych konstrukcji -
konsensualna koncepcja czynu niedozwolonego Williama Prossera
6. Współczesne zastosowanie metody pragmatycznej w zakresie prawa czynów niedozwolonych
na przykładzie ekonomicznej analizy prawa
6.1. Normatywna ekonomiczna koncepcja czynu niedozwolonego Ronalda Coase‘a
6.2. Normatywna ekonomiczna koncepcja czynu niedozwolonego Guida Calabresiego
6.3. Normatywna ekonomiczna koncepcja czynu niedozwolonego Johna P. Browna
6.4. Deskryptywna ekonomiczna koncepcja czynu niedozwolonego Richarda A. Posnera
7. Podsumowanie
Rozdział VI. Koncepcja czynu niedozwolonego w ujęciu przedstawicieli nurtu
filozoficznego
1. Zagadnienia wstępne
2. Teoria sprawiedliwości Johna Rawlsa i jej wpływ na koncepcję czynu niedozwolonego w
prawie amerykańskim
2.1. Sprawiedliwość jako wzajemna uczciwość (fairness) w koncepcji czynu
niedozwolonego George‘a Fletchera
2.2. Koncepcja czynu niedozwolonego Gregory‘ego Keatinga
2.3. Czyn niedozwolony w ujęciu Arthura Ripsteina
3. Sprawiedliwość komutatywna a koncepcja czynu niedozwolonego autorstwa Richarda
Epsteina
4. Sprawiedliwość komutatywna a tak zwana mieszana koncepcja czynu niedozwolonego
Julesa‘a Colemana
5. Zagadnienie czynu niedozwolonego w myśli Ronalda Dworkina
6. Podsumowanie
Rozdział VII. Teorie krytyczne wobec prawa czynów niedozwolonych
1. Zagadnienia wstępne
2. Krytyczna koncepcja czynu niedozwolonego
3. Feministyczna koncepcja czynu niedozwolonego
4. Krytyczna rasowa koncepcja czynu niedozwolonego
5. Podsumowanie
Rozdział VIII. Współczesne koncepcje czynu niedozwolonego w amerykańskiej
teorii i filozofii prawa
1. Zagadnienia wstępne
2. Współczesne amerykańskie koncepcje czynu niedozwolonego odwołujące się do
problematyki winy i ścisłej odpowiedzialności
2.1. Współczesne amerykańskie koncepcje czynu niedozwolonego odwołujące się do
zasady winy
2.2. Współczesne amerykańskie koncepcje czynu niedozwolonego odwołujące się do
zasady ścisłej odpowiedzialności
3. Próby syntetycznego ujęcia dotychczasowego dorobku amerykańskiego prawa czynów
niedozwolonych w kontekście teoretyczno- i filozoficznoprawnym
4. Koncepcje czynu niedozwolonego w rozważaniach współczesnych amerykańskich
teoretyków i filozofów prawa
4.1. Psychologiczno-terapeutyczna koncepcja czynu niedozwolonego
4.2. Społecznoanalityczna koncepcja czynu niedozwolonego
4.3. Procesualna koncepcja czynu niedozwolonego
4.4. "Kindynamiczna" koncepcja czynu niedozwolonego
4.5. Koncepcja czynu niedozwolonego odwołująca się do Hartowskiej analizy prawa
prowadzonej z tak zwanego wewnętrznego punktu widzenia
4.6. Koncepcja czynu niedozwolonego explicite podkreślająca znaczenie torts dla
amerykańskiej filozofii, filozofii prawa i teorii prawa
4.6.1. Koncepcja czynu niedozwolonego w ujęciu Benjamina Zipursky‘ego
4.6.2. Poglądy Bernarda Williamsa na związki pomiędzy prawem czynów niedozwolonych a
refleksją filozoficzną
5. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
314 stron, oprawa miękka
