Międzynarodowe prawo inwestycyjne cieszy się coraz większym
zainteresowaniem zarówno ze strony praktyki, jak i doktryny.
Niniejsza książka jest pierwszym, kompleksowym opracowaniem tego tematu
na rynku polskim.
Omówiono w niej zarówno zagadnienia ogólne, obejmujące podstawowe problemy
teoretyczne i praktyczne dotyczące charakteru międzynarodowego prawa inwestycyjnego, jak
również zagadnienia materialnoprawne (tzw. standardy ochrony inwestycji i inwestora)
oraz proceduralne, w tym zwłaszcza specyficzny mechanizm dochodzenia roszczeń, jakim
jest arbitraż inwestycyjny.
Książka jest adresowana do prawników zajmujących się arbitrażem inwestycyjnym,
jak również do wszystkich osób pragnących zgłębić tę dynamicznie rozwijającą
się dziedzinę prawa.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wykaz podstawowej literatury
Wstęp
Rozdział I. Zagadnienia podstawowe
§ 1.Zakres międzynarodowego prawa inwestycyjnego
I.Międzynarodowe prawo inwestycyjne a prawo międzynarodowe publiczne
1.Ogólne prawo międzynarodowe jako lex generalis
1.1.Stan wyższej konieczności
1.2.Formy odpowiedzialności
1.3.Implementacja odpowiedzialności
1.4.Podsumowanie
2.Prawo międzynarodowe publiczne jako element wykładni systemowej
2.1.Wykładnia w świetle prawa ogólnego
2.2.Wykładnia w świetle innych reżimów szczególnych prawa międzynarodowego
3.Prawo międzynarodowe publiczne jako prawo właściwe
3.1.Właściwość prawa międzynarodowego wynikająca z kontraktu
3.2.Właściwość prawa międzynarodowego wynikająca z traktatu inwestycyjnego
3.3.Właściwość prawa międzynarodowego wynikająca z prawa właściwego dla danego
mechanizmu arbitrażowego
4.Właściwość prawa międzynarodowego jako elementu prawa krajowego
II.Międzynarodowe prawo inwestycyjne a prawo prywatne międzynarodowe
1.Uwagi ogólne
2.Prawo kolizyjne
3.Normy merytoryczne - lex mercatoria
III.Międzynarodowe prawo inwestycyjne a prawo krajowe
1.Uwagi ogólne
2.Prawo krajowe jako fakt
3.Prawo krajowe jako czyn zabroniony
4.Prawo krajowe jako okoliczność egzoneracyjna
4.1.Inwestycja dokonana niezgodnie z prawem krajowym
4.2.Brak tytułu własności jako przesłanka negatywna wywłaszczenia
4.3.Podsumowanie
5.Prawo krajowe jako lex loci arbitri
5.1.Uznanie i wykonanie orzeczenia arbitrażowego
5.2.Uchylenie orzeczenia arbitrażowego
5.3.Podsumowanie
6.Prawo krajowe jako prawo właściwe dla meritum sporu
6.1.Wola stron wyrażona w kontrakcie
6.2.Artykuł 42 Konwencji ICSID
6.3.Klauzula traktatowa
6.4.Podsumowanie
IV.Zakres międzynarodowego prawa inwestycyjnego. Podsumowanie
§ 2.Podmioty międzynarodowego prawa inwestycyjnego
I.Państwa
1.Uwagi ogólne
2.Państwo jako suweren
3.Państwo jako strona zobowiązania międzynarodowego względem inwestora
3.1.Organy państwa
3.2.De facto organy
3.3.Podmioty prywatne działające na podstawie instrukcji lub pod kontrolą organów
3.4.Podsumowanie
4.Państwo jako gwarant przestrzegania standardów przez inwestora zagranicznego
4.1.Działania regulacyjne
4.2.Klauzula nieobniżania standardów
4.3.Podsumowanie
II.Organizacje międzynarodowe
1.Organizacje integracji gospodarczej
2.Organizacje regulacyjne
2.1.Światowa Organizacja Handlu
2.2.Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
2.3.Bank Światowy
3.Podsumowanie
III.Podmioty prywatne
1.Osoby fizyczne
1.1.Przynależność państwowa osób fizycznych w prawie zwyczajowym
1.2.Przynależność państwowa osób fizycznych w traktatach inwestycyjnych
1.3.Przynależność państwowa na podstawie Konwencji ICSID
1.4.Podsumowanie
2.Osoby prawne
2.1.Zasady ustalania przynależności państwowej osób
prawnych
2.2.Korporacje wielonarodowe
3.Osobowość prawnomiędzynarodowa podmiotów prywatnych
§ 3.Źródła międzynarodowego prawa inwestycyjnego
I.Uwagi wstępne
II.Traktaty
III.Zwyczaj międzynarodowy
IV.Zasady ogólne prawa
V.Orzecznictwo
VI.Międzynarodowe kontrakty państwowe
1.Umiędzynarodowienie kontraktu
1.1.Umiędzynarodowienie na podstawie woli stron
1.2.Umiędzynarodowienie przez klauzulę ramową
1.3.Umiędzynarodowienie przez klauzulę jurysdykcyjną
2.Typowe klauzule kontraktów międzynarodowych
2.1.Klauzula stabilizacyjna
2.2.Klauzula arbitrażowa
2.3.Klauzula prawa właściwego
§ 4.Pojęcie inwestycji
I.Uwagi ogólne
II.Pojęcie inwestycji w traktatach inwestycyjnych
1.Definicje w traktatach powszechnych
2.Definicje w traktatach regionalnych
3.Definicje w traktatach dwustronnych
4.Podsumowanie
III.Pojęcie inwestycji w ramach Międzynarodowego Centrum
Rozwiązywania Sporów Inwestycyjnych
1.Uwagi ogólne
2.Obiektywne znaczenie inwestycji
IV.Poszczególne elementy definicji inwestycji
1.Wkład pieniężny lub niepieniężny
2.Oczekiwanie zarobku lub zysku
3.Założenie występowania ryzyka
4.Określony czas trwania inwestycji
5.Przyczynienie się do rozwoju gospodarczego państwa przyjmującego
V.Podsumowanie
Rozdział II. Standardy relatywne
§ 5.Klauzula największego uprzywilejowania
I.Rozwój historyczny klauzuli największego uprzywilejowania
II.Klauzula największego uprzywilejowania w traktatach
inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Zasada eiusdem generis
IV.Pojęcie klauzuli największego uprzywilejowania
1.Podmioty stosunku
2.Przedmiot klauzuli
2.1.Rozróżnienie na traktowanie inwestycji i traktowanie inwestora
2.2.Klauzula największego uprzywilejowania a standardy materialnoprawne
2.3.Klauzula najwyższego uprzywilejowania a postanowienia proceduralne
V.Wyłączenia stosowania klauzuli największego uprzywilejowania
VI.Relacja do innych standardów
§ 6.Klauzula traktowania narodowego
I.Rozwój historyczny klauzuli traktowania narodowego
II.Klauzula traktowania narodowego w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Znaczenie klauzuli traktowania narodowego
1.Porównanie sytuacji lub podmiotów
2.Porównanie traktowania ze strony państwa
3.Zamiar dyskryminacyjny
IV.Relacja do innych standardów
Rozdział III. Standardy obiektywne
§ 7.Zakaz traktowania dyskryminacyjnego i arbitralnego
I.Wstęp
II.Zakaz traktowania dyskryminacyjnego i arbitralnego w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Znaczenie zakazu traktowania dyskryminacyjnego i arbitralnego
1.Dyskryminacja
2.Arbitralność
IV.Relacje do innych standardów
8.Traktowanie bezstronne i słuszne
I.Rozwój historyczny standardu
II.Klauzula traktowania bezstronnego i słusznego w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Status prawny standardu traktowania bezstronnego i słusznego
1.Uwagi wstępne
2.Status standardu w prawie międzynarodowym
3.Autonomiczny charakter standardu
4.Zasady wykładni postanowień traktatowych zawierających standard
5.Obiektywny (niezależny) charakter standardu
IV.Znaczenie standardu traktowania bezstronnego i słusznego
1.Uwagi wstępne
2.Bezstronność (ang. fairness)
3.Ochrona uzasadnionych oczekiwań ,
4.Zapewnienie stabilnych i przewidywalnych ram prawnych
5.Zapewnienie rzetelnego procesu
6.Przejrzystość (transparency)
7.Zakaz działań arbitralnych i dyskryminacyjnych
V.Standard traktowania uczciwego i równego a zobowiązania kontraktowe i zakaz
wywłaszczenia
1.Zobowiązania kontraktowe
2.Wywłaszczenie
§ 9.Pełna ochrona i bezpieczeństwo
I.Historyczny rozwój standardu pełnej ochrony i bezpieczeństwa
II.Pełna ochrona i bezpieczeństwo w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Status standardu pełnej ochrony i bezpieczeństwa
IV.Znaczenie standardu pełnej ochrony i bezpieczeństwa
1.Fizyczna ochrona i bezpieczeństwo
2.Bezpieczeństwo prawne
10.Wolność transferów kapitałowych
I.Uwagi ogólne
II.Zasada swobody przepływu kapitału
1.Traktaty powszechne dotyczące inwestycji
2.Traktaty ponadregionalne normujące przepływ kapitału
3.Regionalne traktaty inwestycyjne
4.Traktaty regionalne normujące przepływ kapitału
5.Traktaty dwustronne
III.Zakres swobody transferu
1.Podział na transfer kapitału i płatności
2.Rodzaje transakcji objętych swobodą
3.Warunki swobodnego transferu
IV.Ograniczenia swobody przepływu kapitału
Rozdział IV. Standardy pośrednie
§ 11.Pada sunt sewanda
I.Uwagi wstępne
II.Klauzula ramowa w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Traktaty regionalne
3.Traktaty dwustronne
III.Charakter prawny zasady pacta sunt servanda
IV.Znaczenie klauzul ramowych
1.Klauzula ramowa a jurysdykcja trybunałów arbitrażowych
2.Klauzula ramowa a odpowiedzialność państwa z tytułu naruszenia zobowiązań
2.1.Charakter zobowiązań objętych klauzulą ramową
2.2.Zakres podmiotowy klauzuli ramowej
V.Podsumowanie
§ 12.Zakaz wywłaszczenia i środków o skutku równoważnym
I.Uwagi wstępne
II.Zakaz wywłaszczenia w traktatach inwestycyjnych
1.Traktaty powszechne
2.Rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ
3.Traktaty regionalne
4.Traktaty dwustronne
III.Pojęcie wywłaszczenia
1.Nacjonalizacja
2.Wywłaszczenie bezpośrednie
3.Wywłaszczenie pośrednie
IV.Działalność regulacyjna państwa a wywłaszczenie
V.Warunki legalności wywłaszczenia
1.Cel publiczny
2.Zasady rzetelnego postępowania
3.Niedyskryminacyjny charakter wywłaszczenia
4.Odpowiednie odszkodowanie
VI.Wywłaszczenie praw niematerialnych
Rozdział V,Dochodzenie roszczeń
§ 13.Odpowiedzialność państwa za naruszenie zobowiązań względem inwestora
I.Uwagi ogólne
II.Przesłanki i zasada odpowiedzialności
1.Czyn zabroniony
1.1.Możliwość przypisania czynu
1.2.Naruszenie zobowiązania
2.Szkoda
III.Okoliczności wyłączające odpowiedzialność
1.Zgoda
2.Samoobrona
3.Środki odwetowe
4.Siła wyższa (force majeure)
5.Stan wyższej konieczności
6.Konsekwencje skutecznego powołania się na okoliczności wyłączające bezprawność
IV.Formy odpowiedzialności
1.Zaprzestanie naruszenia
2.Obowiązek naprawienia szkody
2.1.Restytucja
2.2.Odszkodowanie pieniężne
2.3.Satysfakcja
§ 14.Rozwiązywanie sporów międzypaństwowych
I.Uwagi wstępne
II.Opieka dyplomatyczna
1.Więź prawna
1.1.Osoby fizyczne
1.2.Osoby prawne
2.Wyczerpanie drogi krajowej
III.Spory międzypaństwowe na podstawie traktatów inwestycyjnych..
§ 15.Spory inwestor - państwo
I.Uwagi wstępne
II.Zgoda na arbitraż
III.Ograniczenia zgody na arbitraż
1.Okres oczekiwania
2.Wyczerpanie drogi krajowej
3.Klauzula rozłącznego wyboru forum (fork in the wad)
3.1.Tożsamość stron sporu
3.2.Tożsamość roszczenia
3.3.Tożsamość przedmiotu sporu
IV.Wybór forum
1.Międzynarodowe Centrum Rozwiązywania Sporów Inwestycyjnych
2.Dodatkowe ułatwienia Międzynarodowego Centrum Rozwiązywania Sporów Inwestycyjnych
3.Reguły Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego
4.Międzynarodowa Izba Handlowa w Paryżu
5.Sztokholmska Izba Handlowa
V.Skład orzekający
VI.Przebieg postępowania arbitrażowego
1.Notyfikacja sporu/wezwanie na arbitraż
2.Stanowiska pisemne
3.Rozprawa
4.Stanowiska pisemne po rozprawie
VII.Postępowania incydentalne
1.Środki tymczasowe
2.Zarzuty wstępne
VIII.Orzeczenie arbitrażowe
IX.Uchylenie orzeczenia arbitrażowego
1.Przesłanki uchylenia orzeczenia arbitrażowego
1.1.Niewłaściwe ustanowienie trybunału
1.2.Oczywiste przekroczenie kompetencji
1.3.Korupcja po stronie członka trybunału
1.4.Poważne naruszenie reguł proceduralnych o zasadniczym znaczeniu
1.5.Brak uzasadnienia
2.Postępowanie w sprawie uchylenia orzeczenia arbitrażowego
3.Skutki prawne
X.Wykonanie orzeczenia arbitrażowego
1.Uznanie i wykonanie orzeczenia arbitrażowego na podstawie
Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych
2.Uznanie i wykonanie orzeczenia arbitrażowego na podstawie Konwencji ICSID
3.Uznanie i wykonanie orzeczenia arbitrażowego w innych instrumentach
4.Wykonanie orzeczenia arbitrażowego a immunitet suwerenny państwa
Indeks rzeczowy
496 stron, A5, oprawa miękka
