Książka poświęcona problematyce dostosowania prawa do nowej
konstytucji.
Zawarte w niej rozważania koncentrują się przede wszystkim na przedstawieniu
i ocenie kompleksu działań oraz instytucji prawnie uregulowanych oraz funkcjonalnie i
logicznie ze sobą powiązanych, których celem było urzeczywistnienie Konstytucji RP z 2
kwietnia 1997 r., czyli stworzenie warunków niezbędnych do faktycznego stosowania jej
norm.
Spis treści:
WYKAZ SKRÓTÓW
WSTĘP
I. Zagadnienia wprowadzające
1. Zarys problematyki
2. Uzasadnienie podjęcia tematu
3. Cel pracy i porządek rozważań
II. Podstawowe założenia teoretycznoprawne i język pracy
1. Akt normatywny, przepis prawny i norma prawna
2. Wejście w życie, wprowadzenie w życie i obowiązywanie konstytucji
3. Wykładnia i interpretacja prawa
Rozdział pierwszy
TRADYCJE USTROJOWE A KONCEPCJE MECHANIZMU DOSTOSOWAWCZEGO W KONSTYTUCJI RP Z 1997
R
I. Tradycje ustrojowe - mechanizmy dostosowawcze w polskich konstytucjach
1. Uwagi wstępne
2. Konstytucja marcowa
3. Konstytucja kwietniowa
4. Konstytucja z 22 lipca 1952 r
II. Przebieg prac konstytucyjnych nad regulacjami wprowadzającymi w życie
konstytucję z 1997 r
1. Propozycje mechanizmu dostosowawczego w projektach konstytucji
2. Postępowanie w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego z przepisami
regulującymi proces dostosowawczy
III. Ogólna charakterystyka mechanizmu dostosowawczego przyjętego w konstytucji z 1997 r
1. Struktura wewnętrzna konstytucji z 1997 r. - kryteria oceny i znaczenie w procesie
interpretacji
2. Zawartość normatywna rozdziału XIII "Przepisy przejściowe i końcowe"
konstytucji z 1997 r.
3. Podstawowe elementy i cechy mechanizmu dostosowawczego przyjętego w konstytucji z 1997
r.
IV. Wnioski
Rozdział drugi
SAMOCZYNNY WPŁYW NOWEJ KONSTYTUCJI NA PRAWO ZASTANE
I. Sposoby oddziaływania nowej konstytucji na zastany porządek prawny
II. Wpływ kreujący, czyli ustanowienie nowego prawa
1. Wejście w życie konstytucji
2. Bezpośrednie stosowanie konstytucji
3. Wpływ modyfikujący, czyli zmiana prawa zastanego
1. Zmiana formy zastanych aktów normatywnych (przepisy dostosowujące)
1.1. Umowy międzynarodowe - reklasyfikacja
1.2. Prawo miejscowe - unifikacja
2. Zmiana treści zastanych norm prawnych (wykładnia w zgodzie z konstytucją)
3. Zmiana mocy zastanych norm prawnych
3.1. Nadanie normom prawnym rangi konstytucyjnej
3.2. Dekonstytucjonalizacja norm prawnych
IV. Wpływ eliminujący, czyli uchylenie prawa zastanego
1. Wyraźne (formalne) uchylenie prawa zastanego
2. Dorozumiane (materialne) uchylenie prawa zastanego
V. Wnioski
Rozdział trzeci
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE W KONSTYTUCJI RPZ 1997 R
I. Pojęcie przepisów przejściowych
II. Ogólna charakterystyka przepisów przejściowych w Konstytucji RP z 1997 r.
III. Przepisy przejściowe a kadencja konstytucyjnych organów władzy publicznej
1. Ogólna charakterystyka zasady kadencyjności
2. Długość kadencji a wejście w życie nowej konstytucji
3. Stabilizacja składu personalnego organu kadencyjnego a wejście w życie
nowej konstytucji
4. Zasada kadencyjności a zasada ochrony praw słusznie nabytych
IV. Przepisy przejściowe a kompetencje i procedura konstytucyjnych organów
władzy publicznej
1. Nieostateczność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
2. Powszechnie obowiązująca wykładnia ustaw dokonywana przez Trybunał Konstytucyjny
3. Sprawy w toku - postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, Trybunałem Stanu oraz
postępowanie ustawodawcze
4. Deficyt budżetowy okresu przejściowego
V. Przepisy przejściowe a funkcjonowanie instytucji wymiaru sprawiedliwości
1. Szczególne znaczenie przepisów przejściowych dotyczących wymiaru sprawiedliwości
2. Dwuinstancyjność postępowania sądowoadministracyjnego
3. Kolegia do spraw wykroczeń
VI. Wnioski
Rozdział czwarty
OBOWIĄZKI DOSTOSOWAWCZE WEDŁUG KONSTYTUCJI RP Z 1997 R
I. Źródło (podstawa prawna) obowiązków dostosowawczych
II. Zakres podmiotowy (adresaci) obowiązków dostosowawczych
1. Rada Ministrów jako podmiot zobowiązany
2. Wyłączna czy konkurencyjna właściwość Rady Ministrów?
3. Udział parlamentu w procesie dostosowawczym
III. Zakres przedmiotowy (treść) obowiązków dostosowawczych
1. Obowiązki w sferze ustawodawstwa
1.1. Eliminacja ustaw niezgodnych z konstytucją
1.2. Uchwalenie ustaw urzeczywistniających konstytucję
2. Obowiązki w sferze umów międzynarodowych
3. Obowiązki w sferze aktów podustawowych
IV. Termin realizacji obowiązków dostosowawczych
1. Czas w konstytucji z 1997 r. - uwagi wprowadzające
2. Dostosowanie prawa do konstytucji z 1997 r. jako proces rozciągnięty w czasie
3. Ramy czasowe szczególnych obowiązków dostosowawczych
3.1. Okres dwóch lat od dnia wejścia w życie konstytucji na wykonanie obowiązków
dostosowawczych
3.2. "Odpowiedni czas" na wykonanie obowiązków dostosowawczych
3.3. Znaczenie temporalnego zorientowania szczególnych obowiązków dostosowawczych
4. Ramy czasowe obowiązku realizowania całokształtu norm konstytucji
5. Termin początkowy związania obowiązkami dostosowawczymi a moment
przystąpienia do ich realizacji
V. Wnioski
Rozdział piąty
SKUTKI PRAWNE NIEWYKONANIA OBOWIĄZKÓW DOSTOSOWAWCZYCH
I. Uwagi wstępne
II. Istota niewykonania obowiązków dostosowawczych
III. Skutki niewykonania obowiązków dostosowawczych dla systemu prawa
IV. Skutki niewykonania obowiązków dostosowawczych dla podmiotów zobowiązanych
1. Podmiotowy i czasowy aspekt egzekwowania odpowiedzialności za niewykonanie
obowiązków dostosowawczych
2. Odpowiedzialność polityczna członków Rady Ministrów
3. Odpowiedzialność konstytucyjna członków Rady Ministrów
V. Środki przysługujące jednostce wobec niewykonania obowiązków dostosowawczych
1. Prawo inicjatywy ustawodawczej
2. Wszczęcie kontroli niekonstytucyjnych aktów normatywnych
3. Inne środki prawne oddziaływania obywateli na działalność organów władzy
publicznej
4. Prawo do odszkodowania za bezprawne działania władzy publicznej
VI. Wnioski
Rozdział szósty
PROCES DOSTOSOWANIA PRAWA DO KONSTYTUCJI RP Z 1997 R. W PRAKTYCE
I. Realizacja konstytucyjnych przepisów dostosowujących
1. Zagadnienia wprowadzające
2. Realizacja obowiązków w sferze ustawodawstwa
3. Realizacja obowiązków w sferze umów międzynarodowych
4. Realizacja obowiązków w sferze aktów podustawowych
II. Udział Trybunału Konstytucyjnego w procesie dostosowawczym
1. Zagadnienia wprowadzające
2. Proces dostosowawczy a zakres kontroli TK
3. Proces dostosowawczy a wykładnia konstytucji dokonywana przez TK
4. Proces dostosowawczy a funkcja sygnalizacyjna TK
5. Wnioski
ZAKOŃCZENIE I WNIOSKI
BIBLIOGRAFIA
398 stron, B5, oprawa miękka
