Celem pracy jest analiza konstytucyjnej zasady odpowiedzialności
odszkodowawczej organów władzy publicznej za działania niezgodne z prawem, wyrażonej w
art. 77 ust. 1 Konstytucji RP z 1997 r.
Wejście w życie tego przepisu wymogło na ustawodawcy zmianę treści
postanowień kodeksu cywilnego oraz zmianę linii orzeczniczej sądów. Przepis ten
rozszerzył również krąg podmiotów odpowiedzialnych za działania bezprawne,
obejmując swym zakresem oprócz władzy wykonawczej i sądowniczej również władzę
ustawodawczą.
Praca ma charakter interdyscyplinarny i stanowi studium z pogranicza prawa
konstytucyjnego i prawa cywilnego, zawiera również szerokie rozważania historyczne i
prawnoporównawcze, co pozwala zrozumieć kształtowanie się przesłanek
odpowiedzialności odszkodowawczej państwa w prawie polskim.
Spis treści:
Słowo wstępne
Wykaz skrótów
I.Pojęcie odpowiedzialności odszkodowawczej
1.Ewolucja instytucji odpowiedzialności odszkodowawczej państwa za działania organów
władzy
2.Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa w konstytucjach niektórych państw obcych
oraz w prawie międzynarodowym i ponadnarodowym
2.1.Uregulowania konstytucyjne
2.2.System prawa Rady Europy
2.3.Prawo Unii Europejskiej i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości
II.Przesłanki odpowiedzialności państwa w Konstytucji RP
1.Przesłanki odpowiedzialności na tle ustawodawstwa polskiego do dnia wejścia w życie
Konstytucji RP
1.1.Artykuł 121 Konstytucji marcowej
1.2.Kodeks zobowiązań
1.3.Ustawa z 1956 roku
1.4.Artykuły 417-420 Kodeksu cywilnego
2.Przesłanki odpowiedzialności państwa na podstawie art. 77 ust. 1 Konstytucji RP
3.Pojęcie szkody
4.Pojęcie bezprawności
4.1.Bezprawność cywilna
4.2.Bezprawność w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji RP
5.Pojęcie działania niezgodnego z prawem
6.Pojęcie organów władzy publicznej
6.1."Organ" w rozumieniu prawa cywilnego
6.2."Organ władzy publicznej" w rozumieniu Konstytucji RP
7.Związek przyczynowy pomiędzy bezprawnym działaniem organów władzy publicznej a
szkodą
III.Bezprawie legislacyjne jako źródło szkody w rozumieniu art. 77 ust. 1
Konstytucji RP
1.Kształtowanie się pojęcia bezprawia legislacyjnego w prawie polskim
2.Działanie i zaniechanie legislacyjne organów władzy publicznej
3.Odpowiedzialność państwa za bezprawie normatywne w prawie wspólnot europejskich i
orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
IV.Podmioty zobowiązane do wynagrodzenia szkody za działania niezgodne z
prawem
1.Zastępstwo procesowe Skarbu Państwa
2.Reprezentacja Skarbu Państwa
2.1.Reprezentacja Skarbu Państwa przed wejściem w życie Konstytucji RP
2.2.Reprezentacja Skarbu Państwa po wejściu w życie Konstytucji RP
3.Podmioty zobowiązane do wynagrodzenia szkody po wejściu w życie
reformy administracji publicznej, oświaty oraz systemu opieki zdrowotnej
3.1.Administracja rządowa w województwie
3.2.Centralne organy administracji rządowej
3.3.Administracja samorządowa
3.4.Oświata
3.5.Służba zdrowia
3.6.Zlikwidowane organy administracji publicznej
V.Artykuł 77 ust. 1 Konstytucji RP a zasada jej bezpośredniego stosowania
1.Pojęcie bezpośredniego stosowania konstytucji i jego ewolucja w prawie polskim
2.Zasada art. 8 ust. 2 Konstytucji RP i spory wokół jej rozumienia
2.1.Bezpośrednie stosowanie konstytucji w poglądach doktryny prawa
2.2.Samodzielność art. 77 ust. 1 Konstytucji RP
3.Wyłączenie bezpośredniego stosowania Konstytucji RP
4.Zasada bezpośredniego stosowania konstytucji w działalności orzeczniczej sądów w
związku z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP
Podsumowanie
Wybór źródeł
284 strony, A5, oprawa miękka