Zasada proporcjonalności – zwana także zakazem nadmiernej ingerencji –
jest według Trybunału Konstytucyjnego koniecznością zachowania odpowiedniej proporcji
pomiędzy środkiem, jakim jest ograniczenie danego prawa lub wolności, a celem,
rozumianym jako szeroko pojęty interes publiczny.
Rozważania dotyczące tej problematyki, przeprowadzone na podstawie
orzecznictwa TK, jak i ustaleń doktryny, są tematem prezentowanej monografii, będącej
pierwszą na rynku wydawniczym pozycją poświęconą temu zagadnieniu.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział I. Pojęcie zasady proporcjonalności i jej elementy składowe
1. Wymóg przydatności
2. Wymóg konieczności
3. Zakaz nadmiernej ingerencji (wymóg proporcjonalności sensu stricto
Rozdział II. Ewolucja zasady proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego. Analiza podstaw prawnych orzekania
1. Zasada demokratycznego państwa prawnego jako podstawa orzecznictwa
Trybunału Konstytucyjnego w latach 1990-1997
2. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w latach 1986-1995 3Orzecznictwo Trybunału
Konstytucyjnego w latach 1995-1997
Rozdział III. Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego przed wejściem w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2
kwietnia 1997 r.
1. Wprowadzenie
2. Swoboda działalności gospodarczej
3. Prawo własności
3.1. Prawo własności przysługujące jednostce
3.2. Prawo własności przysługujące gminom
4. Inne prawa i wolności ekonomiczne i socjalne
4.1. Wprowadzenie
4.2. Prawo do ochrony zdrowia oraz do pomocy w razie choroby lub niezdolności do pracy
4.3. Podatki i inne świadczenia publiczne
5. Prawa i wolności osobiste
5.1. Wolność słowa
5.2. Prawo do prywatności i prawo do sądu
6. Prawa i wolności polityczne
6.1. Wolność zgromadzeń
6.2. Wolność zrzeszania się
6.3. Wolność tworzenia i działania partii politycznych
6.4. Zasada kadencyjności składu osobowego rad gmin
Rozdział IV. Zasada proporcjonalności w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 2 kwietnia 1997 r.
1. Klauzule ograniczające prawa i wolności konstytucyjne
2. Artykuł 31 ust. 3 jako ogólny przepis wyznaczający zasady ograniczania korzystania z
konstytucyjnych wolności i praw
2.1. Przesłanki ograniczeń konstytucyjnych wolności i praw wynikające z art. 31 ust. 3
konstytucji
2.2. Artykuł 31 ust. 3 w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
3. Relacja art. 31 ust. 3 do art. 2 konstytucji
4. Szczegółowe klauzule ograniczające
5. Zastosowanie zasady proporcjonalności w przypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego
(art. 228 ust. 5)
Rozdział V. Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego po wejściu w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r.
1. Relacja do wcześniejszego orzecznictwa
2. Zasada proporcjonalności w kontekście ograniczeń poszczególnych wolności i praw
konstytucyjnych
2.1. Wprowadzenie
2.2. Wolność działalności gospodarczej
2.3. Prawo własności i inne prawa majątkowe
2.4. Inne prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne
2.5. Prawa i wolności osobiste
2.6. Prawa i wolności polityczne
3. Naruszenie zasady proporcjonalności jako podstawa skargi konstytucyjnej
Rozdział VI. Zagadnienie funkcjonowania zasady proporcjonalności w
odniesieniu do obowiązków konstytucyjnych (na tle zobowiązań podatkowych)
Zakończenie
Wykaz skrótów Bibliografia
276 stron, A5, oprawa miękka
