Niniejsza książka stanowi kompleksowe opracowanie monograficzne
dotyczące odpowiedzialności cywilnej osób działających za spółkę handlową w
procesie jej łączenia się, podziału i przekształcenia.
Problematyka ta, o istotnym znaczeniu praktycznym i teoretycznym, nie była jak
dotychczas przedmiotem systemowego omówienia w polskiej literaturze. Analiza Autora
obejmuje zwłaszcza całkowicie nieznane na gruncie Kodeksu handlowego normy wynikające z
art. 512, 526, 548 i 568 KSH. Znaczącym novum tych regulacji jest umożliwienie na ich
podstawie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez wspólników (akcjonariuszy)
spółek, a z mocy art. 568 KSH także przez wierzycieli, bezpośrednio od osób
zarządzających. Tak określony zakres podmiotowy stanowi „nową jakość” w stosunku
do innych polskich przepisów o odpowiedzialności cywilnej funkcjonariuszy spółek
handlowych, w których podmiotami uprawnionymi są na ogół wyłącznie spółki.
Prowadzone rozważania dotyczą ponadto odpowiedzialności określonej w art. 293 i 483
KSH.
Prezentowana pozycja zawiera omówienie istotnych zagadnień teoretycznych, jak
też obejmuje praktyczne przykłady nadużyć menedżerów w procesach
restrukturyzacyjnych.
W książce przedstawiono aspekty materialno prawne oraz proceduralne. Autor
uwzględnił ponadto dotychczasowe orzecznictwo sądów oraz dokonał analizy
prawno-porównawczej.
Opracowanie jest adresowane do prawników, a w tym teoretyków prawa oraz osób
wykonujących zawody prawnicze, a także funkcjonariuszy spółek handlowych
uczestniczących w procesach restrukturyzacyjnych.
Spis treści:
Wprowadzenie
Wykaz skrótów
Literatura
Rozdział I. Zagadnienia ogólne
1. Ogólna charakterystyka odpowiedzialności cywilnej za procesy łączenia się,
podziału i przekształcenia spółki handlowej
1.1. Pojęcie odpowiedzialności cywilnej
1.2. Pojęcie osoby działającej za spółkę handlową
1.3. Łączenie się, podział i przekształcanie spółek handlowych a pojęcie procesów
restrukturyzacyjnych
2. Polskie regulacje prawne w zakresie odpowiedzialności cywilnej osób działających za
spółkę handlową w procesie jej łączenia się, podziału i przekształcenia
2.1. Regulacje Kodeksu handlowego z 1934 r
2.2. Regulacje Kodeksu spółek handlowych z 2000 r.
2.2.1. Uwagi ogólne
2.2.2. Wpływ prawa Unii Europejskiej na treść regulacji
2.2.3. Regulacje odpowiedzialności za procesy łączenia się i podziału spółki
2.2.4. Regulacja odpowiedzialności za proces przekształcenia spółki
2.2.5. Zakres stosowania przepisów Kodeksu cywilnego z 1964 r.
2.3. Rola przepisów pozakodeksowych
2.3.1. Stosowanie art. 98 OfertaPublU
2.3.2. Stosowanie art. 114 i n. KP
2.3.3. Stosowanie art. 4a RachU
2.3.4. Rola innych przepisów pozakodeksowych
Rozdział II. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę w
procesie jej łączenia się, podziału i przekształcenia - uwagi prawno-porównawcze
1. Uwagi ogólne
2. Prawo niemieckie
2.1. Źródła regulacji
2.2. Zakres odpowiedzialności
2.3. Charakter i konstrukcja prawna odpowiedzialności
2.4. Zasady dochodzenia roszczeń
3. Prawo francuskie
3.1. Źródła regulacji
3.2. Zakres odpowiedzialności
3.3. Charakter i konstrukcja prawna odpowiedzialności
3.4. Zasady dochodzenia roszczeń
4. Prawo Wielkiej Brytanii
4.1. Źródła regulacji
4.2. Zakres odpowiedzialności
4.3. Charakter i konstrukcja prawna odpowiedzialności
4.4. Zasady dochodzenia roszczeń
5. Prawo USA
5.1. Źródła regulacji
5.2. Zakres odpowiedzialności
5.3. Charakter i konstrukcja prawna odpowiedzialności
5.4. Zasady dochodzenia roszczeń
Rozdział III. Charakter prawny i znaczenie odpowiedzialności cywilnej osób
działających za spółkę
1. Uwagi ogólne
2. Odszkodowawczy charakter odpowiedzialności
3. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę a odpowiedzialność
deliktowa i kontraktowa
3.1. Potrzeba i kryterium kwalifikacji
3.2. Kontraktowy charakter odpowiedzialności wobec spółki
3.3. Suigeneris charakter odpowiedzialności wobec wspólników i osób trzecich
4. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę na tle rodzajów
odpowiedzialności w spółkach handlowych
4.1. Klasyfikacje odpowiedzialności w spółkach handlowych
4.2. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę w świetle kryterium
podmiotowego
4.3. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę w świetle kryterium
przedmiotowego
4.4. Odpowiedzialność cywilna osób działających za spółkę w świetle kryterium
charakteru prawnego odpowiedzialności
5. Celowość szczególnej regulacji odpowiedzialności cywilnej za procesy łączenia
się, podziału i przekształcenia spółki handlowej
Rozdział IV. Zakres podmiotowy i przedmiotowy odpowiedzialności cywilnej
osób działających za spółkę
1. Zakres podmiotowy odpowiedzialności
1.1. Uwagi ogólne
1.2. Osoby ponoszące odpowiedzialność
1.2.1. Indywidualny charakter odpowiedzialności
1.2.2. Osoby odpowiedzialne za procesy łączenia się i podziału spółki
1.2.2.1. Osoby odpowiedzialne w spółkach kapitałowych
1.2.2.2. Osoby odpowiedzialne w łączących się spółkach osobowych
1.2.3. Osoby odpowiedzialne za proces przekształcenia spółki
1.2.3.1 Uwagi ogólne
1.2.3.2. Problem odpowiedzialności prokurentów spółek
1.2.3.3. Problem odpowiedzialności członków organów nadzorczych i kontrolnych spółek
1.2.3.4. Problem odpowiedzialności tzw. rzekomych reprezentantów spółki
1.3. Osoby uprawnione do naprawienia szkody
1.3.1. Osoby uprawnione w procesach łączenia się i podziału spółki
1.3.2. Osoby uprawnione w procesie przekształcenia spółki
2. Zakres przedmiotowy odpowiedzialności
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Zdarzenie wywołujące szkodę
2.3. Szkoda
2.3.1. Charakterystyka szkody objętej odpowiedzialnością osób działających za
spółkę
2.3.2. Szkoda spółki a szkoda jej wspólników
2.4. Związek przyczynowy
Rozdział V. Konstrukcja prawna odpowiedzialności cywilnej osób
działających za spółkę
1. Uwagi ogólne
2. Bezprawne działanie lub zaniechanie
2.1. Charakter bezprawności w ramach odpowiedzialności cywilnej osób działających za
spółkę
2.2. Przesłanki bezprawności
2.2.1. Sprzeczność z prawem lub postanowieniami umowy albo statutu spółki
2.2.2. Bezprawność a niedołożenie wymaganej staranności
2.2.3. Zastosowanie art. 484 KSH
2.2.4. Rola zasad "ładu (nadzoru) korporacyjnego" (corporate governance)
3. Zasada odpowiedzialności
3.1. Wina
3.1.1. Zakres zastosowania zasady winy w ramach odpowiedzialności cywilnej osób
działających za spółkę
3.1.2. Pojęcie winy osoby działającej za spółkę
3.1.3. Wina osoby działającej za spółkę a bezprawność
3.1.4. Postacie winy osoby działającej za spółkę
3.1.4.1. Uwagi ogólne
3.1.4.2. Wina umyślna
3.1.4.3. Wina nieumyślna
3.2. Miernik staranności
3.2.1. Pojęcie i zakres zastosowania szczególnego miernika staranności w ramach
odpowiedzialności cywilnej osób działających za spółkę
3.2.2. Problem miernika staranności w ramach odpowiedzialności z art. 568 KSH
3.2.2.1. Zastosowanie miernika staranności z art. 293 § 2
i art. 483 § 2 KSH
3.2.2.2. Zastosowanie mierników staranności z art. 355 § 1 i2KC
3.2.3. Treść szczególnego miernika staranności
3.2.4. Problem skutków prawnych naruszenia szczególnego miernika staranności
3.3. Przesłanki ekskulpacyjne
3.4. Przesłanki ekskulpacyjne a działanie w granicach dopuszczalnego ryzyka
gospodarczego
3.5. Ciężar dowodu
3.6. Odpowiedzialność solidarna
Rozdział VI. Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych
1. Wniesienie powództwa odszkodowawczego
1.1.Dojście do skutku połączenia, podziału lub przekształcenia spółki a
dopuszczalność wniesienia powództwa
1.2. Właściwość sądu i trybu postępowania
1.2.1. Powództwo dotyczące szkód w procesie łączenia się i podziału spółki
1.2.2. Powództwo dotyczące szkód w procesie przekształcenia spółki
1.2.3. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym
1.3. Uchwała w sprawie dochodzenia roszczeń przez spółkę
1.4. Zastosowanie powództwa w trybie tzw. actio pro socio
1.5. Wniesienie powództwa na zasadach ogólnych
2. Ochrona osób działających za spółkę przed nieuzasadnionym wniesieniem powództwa
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Kaucja na zabezpieczenie pokrycia szkody grożącej pozwanemu
2.2.1. Ustanowienie kaucji
2.2.2. Skutki ustanowienia kaucji
2.3. Odpowiedzialność cywilna powoda za nieuzasadnione wniesienie powództwa
3. Przesłanki negatywne powództwa odszkodowawczego
3.1. Przedawnienie roszczeń
3.2. Zwolnienie od odpowiedzialności
3.2.1. Uwagi ogólne
3.2.2. Ograniczenia dopuszczalności zwolnienia od odpowiedzialności
3.2.3. Problem dopuszczalności zwolnienia od odpowiedzialności w umowie lub statucie
spółki
3.2.4. Zwolnienie od odpowiedzialności a udzielenie absolutorium
Zakończenie
Indeks rzeczowy
374 strony, A5, oprawa miękka
