Celem niniejszej publikacji jest wskazanie horyzontalnego oddziaływania prawa
Unii Europejskiej na prawo stosunku pracy i podkreślenie bezpośredniego kształtowania
sytuacji prawnej stron stosunku pracy.
Do podjęcia powyższej problematyki skłania kilka czynników. Tym zasadniczym jest
brak wyczerpującej monografii poruszającej konsekwencje procesu integracyjnego w sferze
stosunków prywatnoprawnych, która ściśle odnosiłaby się do stosunku pracy.
Dotychczasowe opracowania naukowe koncentrują się zasadniczo na obowiązkach
implementacyjnych i analizach porównawczych, zmierzających do określenia stopnia
zgodności systemu krajowego z prawem unijnym, przede wszystkim z dyrektywami. Trafnie
literatura przypisuje aktom prawnym Unii Europejskiej punktowe oddziaływanie na polskie
prawo pracy, jednak wnioski sprowadzają się jedynie do tezy o osłabieniu spójności
rozwiązań krajowych. Panuje natomiast zgodność poglądów, że proces europeizacji nie
omija stosunku pracy, tyle że analiza tego procesu sprowadza się do pośredniego
oddziaływania na prawo stosunku pracy.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
1.Proces integracji gospodarczej i społecznej w Unii Europejskiej
1.1.Stosunek pracy jako przedmiot regulacji prawa Unii Europejskiej
1.1.1.Stosunek pracy jako kategoria stosunków prywatnoprawnych
1.1.2.Próby ustalenia zakresu oddziaływania prawa Unii Europejskiej na stosunek pracy
1.1.3.Autonomizacja pojęć i instytucji prawa składających się na stosunek pracy
1.2.Model integracji w Unii Europejskiej
1.2.1.Równoważenie celów gospodarczych i społecznych jako założenie integracji
1.2.2.Spójność polityk i działań
1.2.3.Podstawy jedności prawa Unii Europejskiej
1.3.Znaczenie rynku w procesie integracji
1.3.1.Pojęcie rynku i etapy rozwoju
1.3.2.Kierunki integracji rynkowej
1.3.3.Wpływ rynku na kierunki integracji prawa stosunku pracy
1.4.Ochrona praw pracowniczych w procesie integracji
1.4.1.Kierunki integracji społecznej
1.4.2.Wpływ standardu ochrony pracowników na rozwój prawa integracji stosunku pracy
1.5.Integracja transgraniczna czy ponadnarodowa
1.5.1.Transgraniczność versus jedność systemu prawnego
1.5.2.Transgraniczność w stosunkach pracy
1.5.3.Ponadnarodowość prawa stosunku pracy
1.5.4.Obywatelski status jednostki
2.Kompetencje Unii Europejskiej w zakresie integracji prawa stosunku pracy
2.1.Cel integracji ustawodawstw prawnych państw członkowskich
2.1.1.Znaczenie celów Unii Europejskiej w procesie decyzyjnym
2.1.2.Znaczenie norm celowościowych dla działań prawodawczych
2.2.Charakter i rodzaje kompetencji w zakresie integracji prawa stosunku pracy
2.2.1.Znaczenie norm kompetencyjnych
2.2.2.Obowiązek działań prawodawczych w granicach przyznanych kompetencji
2.2.3.Kategorie kompetencji i ich wpływ na zakres integracji stosunku pracy
2.3.Podstawy prawne wykonywania kompetencji przyznanych w zakresie integracji prawa
stosunku pracy
2.3.1.Pomocniczy charakter działań Unii Europejskiej i zachowanie odmienności
stosunków umownych
2.3.2.Obowiązek zachowania proporcjonalności w nakładaniu obciążeń w stosunkach
pracy
2.4.Konstrukcja normatywna dla integracji prawa stosunku pracy
2.4.1.Znaczenie zasady lojalnej współpracy dla poprawy warunków pracy
2.4.2.Wyjątki od zasady lojalnej współpracy na rzecz jednostronnych działań państw
3.W poszukiwaniu wspólnej treści stosunku pracy (drogi do europejskiego prawa
stosunku pracy)
3.1.Stosunki prywatnoprawne związane z pracą najemną wobec integracji rynkowej i
społecznej
3.1.1.Skutki oddziaływania integracji rynkowej na stosunki prywatnoprawne
3.1.2.Skutki oddziaływania integracji społecznej na stosunki prywatnoprawne
3.2.Zapewnienie skutecznej ochrony prawom pracowników w stosunkach prywatnoprawnych
związanych z pracą najemną
3.2.1.Sposoby oddziaływania prawa Unii Europejskiej na stosunki prywatnoprawne
3.2.2.Zapewnienie ochrony praw pracowników przez sądy państw członkowskich
3.3.Bezpośrednie włączenie praw pracowników do prawa stosunku pracy i ich
bezpośrednia skuteczność
3.3.1.Bezpośrednie włączenie praw pracowników do prawa krajowego
3.3.2.Bezpośrednia skuteczność praw pracowników
3.3.3.Precyzyjność norm określających prawa indywidualne pracowników
3.3.4.Bezwarunkowość norm określających prawa indywidualne pracowników
4.Prawa indywidualne bezpośrednio kształtujące relacje prywatnoprawne pomiędzy
stronami stosunku pracy
4.1.Charakter i koncepcja praw indywidualnych
4.1.1.Koncepcja praw indywidualnych
4.1.2.Możliwość powoływania się na prawa indywidualne przez inne poza pracownikami
podmioty (prawa pracodawców)
4.1.3.Prawa indywidualne pracowników jako kategoria zasad prawa Unii Europejskiej
4.1.4.Znaczenie wyroków w sprawie Mangold oraz w sprawie Seda Kuciikdeveci dla
skuteczności praw indywidualnych
4.2.Bezpośrednia skuteczność praw indywidualnych w relacjach prywatnoprawnych
4.2.1.Oddziaływanie praw indywidualnych na warunki pracy ustalane w porozumieniach
zbiorowych, statutach i regulaminach
4.2.2.Oddziaływanie praw indywidualnych na warunki pracy ustalane w porozumieniach o
pracę
4.3.Realizacja praw indywidualnych w ujęciu równoważenia zasad prawa
4.3.1.Przykłady zasad prawa wyłączających bezpośredni skutek praw indywidualnych z
dyrektywy
4.3.2.Sposoby łagodzenia braku bezpośredniego skutku praw indywidualnych
5.Ewolucja statusu pracownika w prawie Unii Europejskiej
5.1.Status pracownika-jednostki w prawie Unii Europejskiej
5.1.1.Ewolucja podmiotowości jednostki wprawie Unii Europejskiej
5.1.2.Prawne uwarunkowania statusu jednostki przed wprowadzeniem obywatelstwa Unii
Europejskiej
5.1.3.Prawne uwarunkowania statusu jednostki po wprowadzeniu obywatelstwa Unii
Europejskiej
5.1.4.Jednostka jako podmiot praw i obowiązków
5.2.Pojęcie pracownika w prawie Unii Europejskiej
5.2.1.Pojęcie pracownika w przepisach o swobodzie przepływu
5.2.2.Pojęcie pracownika dla potrzeb stosowania zasady niedyskryminacji w stosunkach
pracy
5.2.3.Pojęcie pracownika w pozostałych dyrektywach regulujących prawa indywidualne w
stosunkach pracy
5.2.4.Przesłanki przemawiające za ujednoliceniem statusu pracownika
Wnioski
Wykaz aktów prawnych wykorzystanych w pracy
Wykaz aktów niewiążących wykorzystanych w pracy
Wykaz orzecznictwa wykorzystanego w pracy
Wykaz opinii rzeczników generalnych wykorzystanych w pracy
Bibliografia
377 stron, B5, oprawa miękka
