Książka przybliża zagadnienie nierówności społecznych z perspektywy
interdyscyplinarnej.
Autorami tekstów są psychologowie, ekonomiści, socjologowie, politolodzy,
filozofowie, kulturoznawcy, przedstawiciele nauk medycznych. W interdyscyplinarnej
perspektywie ukazane zostały nie tylko makrospołeczne i strukturalne, ale również
jednostkowe i wewnętrzne aspekty nierówności, co świadczy o złożoności tego
zjawiska.
Na omawianą problematykę składają się kwestie ekonomiczne (m.in.
struktura własności, zróżnicowanie dochodów i wydatków, ubóstwo i bezrobocie), społeczno-polityczne
(ideologie a nierówności, wykluczenie a mniejszości narodowe i etniczne,
zasada równości a prawo wyborcze, dziedziczenie nierówności, usamodzielnianie
wychowanków placówek socjalizacyjnych), kulturowe (egalitarność a
elitarność, neoawangarda, e-exclusion, polaryzacja zabudowy mieszkaniowej), psychospołeczne
(nierówności interpersonalne, kondycja współczesnej rodziny, nierówność
zwielokrotniona), kliniczne (lęk młodzieży niedostosowanej,
nierówności a choroby psychiczne, interwencje kryzysowe, programy psychoterapii
uzależnień w ośrodku pomocy społecznej i in.).
„Ludzie pragną równości nawet w zniewoleniu – pisał ponad 150 lat temu Alexis de
Tocqueville, będąc pod wrażeniem dwóch wielkich rewolucji: amerykańskiej i
francuskiej. Chociaż od tego czasu rządy i ich ideologiczne aparaty poczyniły wielkie
postępy w sztuce legitymizowania nierówności, większość ludzi stale odczuwa
deprywację w jakiejś sferze i raz po raz dochodzi do społecznych buntów na wielką
skalę. Duch równości nie zginął i jest obecny we wszystkich wymiarach życia
społecznego. Pokazanie wielowymiarowości i skomplikowania problemu nierówności jest
wielką zaletą dwóch tomów oddanych do rąk Czytelnika. Rozważania ogólne spotykają
się w nich ze studiami bardzo szczegółowymi. I to dobrze: jest konkret i jest
abstrakcja”.
Prof. dr hab. Jacek Raciborski
Spis treści:
Część pierwsza. EKONOMICZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Struktura własności podstawą nierówności – Tadeusz Kowalik
Paradoksy rozwoju kapitału ludzkiego jako źródło nierówności społecznych. Przypadek
Polski – Michał Gabriel Woźniak
Społeczne implikacje dysproporcji ekonomicznych w zglobalizowanym świecie – Anna
Zachorowska-Mazurkiewicz
Ubóstwo dochodowe w Polsce – tendencje i uwarunkowania – Małgorzata Leszczyńska
Zróżnicowanie dochodów w Polsce międzywojennej – Cecylia Leszczyńska, Łucja
Lisiecka
Zróżnicowanie dochodów i wydatków w grupach społeczno-ekonomicznych w latach
1993–2004 – Adam Sadowski, Jan Więcek
Wpływ nierówności społecznych na sytuację w gospodarstwach domowych w zakresie
ubezpieczeń na życie – Kinga Stęplewska
Część druga. SPOŁECZNO-POLITYCZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Nierówności i ideologie w Polsce 1989–2006 – Leszek Koczanowicz
Wykluczenie czy integracja? Mniejszości narodowe i etniczne w III RP – Bernadetta
Nitschke
Problem niskiej obywatelskiej partycypacji w Polsce jako przyczyna nierówności
społecznych – Rafał Riedel
Realizacja zasady równości na gruncie prawa wyborczego – Bartłomiej Michalak
Znaczenie organizacji pozarządowych dla przeciwdziałania skutkom nierówności
społecznych – argumenty teoretyczne – Stanisław Kamiński
Przeciwdziałanie ubóstwu i bezrobociu na Warmii i Lubelszczyźnie. Próba analizy
porównawczej – Wojciech Muszyński
Dziedziczenie nierówności społecznych w percepcji elit politycznych. Porównawcze
studium przypadku – Wojciech Woźniak
Rodzaje i rola świadczeń społecznych wobec usamodzielnianych wychowanków placówek
socjalizacyjnych w Polsce – Joanna Szczepaniak
Część trzecia. KULTUROWE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Moda jako narzędzie pozycjonowania klasowego – Ewa Banaszak, Robert W. Florkowski
(Neo)awangarda wobec nierówności. Społeczny sens sztuki – Agnieszka Karpowicz
E-exclusion – nowy obszar generowania nierówności społecznych – Igor Borkowski
Ramy problemu bezrobocia w telewizyjnych programach informacyjnych TVN i TVP1 – Lucjan
Miś
Nierówności społeczne w debacie prasowej: dyskusja o polskiej biedzie na łamach
„Gazety Wyborczej” – Magdalena Rek
Prestiżowa polaryzacja typowej zabudowy mieszkaniowej a różnice i nierówności
społeczne – Jerzy Białas
Część czwarta. PSYCHOSPOŁECZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Nierówności interpersonalne. Jak samoocena narodowa Polaków może wpływać na ich
relacje interpersonalne z rodakami – Kinga Lachowicz-Tabaczek, Beata Pachnowska
Polaków etyczne przesłanki potocznego rozumienia produktywności – Alicja Keplinger
Kondycja współczesnej rodziny w perspektywie demograficznej a nierówności społeczne
– Joanna Dybowska
Zwielokrotniona nierówność. Refleksje o nierówności społecznej w kontekście
niepełnosprawności – Urszula Dębska
Motywacja pracy i czynniki sukcesu zawodowego a poczucie jakości życia pracowników –
Jolanta Kowal
Część piąta. KLINICZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Sposoby radzenia sobie z lękiem wśród młodzieży niedostosowanej społecznie –
Łukasz Baka, Romuald Derbis
Rodzaje konfliktów społecznych i reakcje na nie przejawiane przez bezdomnych –
Małgorzata Gamian-wilk, Alicja Senejko
Nierówności społeczne a społeczno-kulturowe podłoże kryzysów w ujęciu interwencji
kryzysowej opartej na modelu Lee Ann Hoff – Piotr Passowicz, Małgorzata Wysocka-Pleczyk
Nierówności społeczne a choroby psychiczne – Dorota Frydecka
Nierówności interpersonalne z punktu widzenia neuropsychologii klinicznej – Joanna
Przesmycka-Kamińska
Charakterystyka psychospołeczna uczestników psychoterapii uzależnień w ośrodku pomocy
społecznej – Sławomir Ślaski
Streszczenia
Indeks nazwisk
624 strony, oprawa twarda
