Wielkie miasta są lokomotywami rozwoju. W Polsce, tak jak i w wielu innych krajach,
generują większą część produktu krajowego brutto, niż by to wynikało z ich
udziału w liczbie ludności. Znajduje to także odzwierciedlenie w dochodach
samorządów. Według danych za 2009 rok, dochody per capita dwunastu miast należących
do Unii Metropolii Polskich były o ponad 40% wyższe niż przeciętna dla wszystkich
jednostek gminnych. Znacznie wyższe dochody z udziałów w podatku osobowym od osób
fizycznych, jak również niskie wskaźniki bezrobocia wskazują na wysoki poziom życia
mieszkańców. Ale równocześnie wielkie miasta to koncentracje problemów społecznych
takich jak bezdomność, zagrożenie narkomanią i inne patologie społeczne. W ujęciu
przestrzennym rozwój miast jest nierównomierny, a od ponad dwudziestu lat w
największych polskich aglomeracjach narasta segregacja społeczna (Węcławowicz,
Łotocka, Baucz 2010). Nie przybiera ona wprawdzie takich rozmiarów jak w wielu miastach
amerykańskich, brytyjskich czy francuskich, ale także i w polskich miastach w coraz
większym stopniu można wyróżniać enklawy bogactwa i obszary zaniedbane. Te ostatnie
są przedmiotem naszego szczególnego zainteresowania w tej książce.
Podstawowymi celami badania są:
ocena roli, jaką w polityce miejskiej odgrywają działania podejmowane w
stosunku do najbardziej zaniedbanych dzielnic miasta,
lepsze zrozumienie mechanizmów formułowania i realizowania polityki w
stosunku do poszczególnych części miasta.
1.Wstęp - koncepcja badania (zamyst i zakres, schemat badania)
Cel i koncepcja badania
Zakres, metody i hipotezy badawcze
2.Teoretyczne ramy badania
2.1. Kontekst terytorialny: tcrytorializacja, przeskalowanie, europeizacja
2.2. Mechanizmy polityki miejskiej
2.2.1.Teoria reżimów i koncepcja lokalnego współrządzenia (local governance)
2.2.2.Partycypacja społeczna w realizacji programów miejskich
2.2.3.Artykulacja interesów terytorialnych w wielkim mieście
2.2.4.Rewitalizacja jako przykład polityki miejskiej ukierunkowanej terytorialnie
3.Przegląd badań na temat polityki wobec dzielnic zaniedbanych
3.1.Polityka wobec zaniedbanych dzielnic miast w Europie Zachodniej
Anglia
Dania
Francja
Holandia
Niemcy
Szwecja
Studium przypadku - Leicester
3.2.Polityka wobec zaniedbanych dzielnic w miastach
Europy Środkowo-Wschodniej
Studium przypadku - Budapeszt
Studium przypadku - Praga
3.3.Polityka wobec zaniedbanych dzielnic miast w Polsce
4.Miejsce zaniedbanych dzielnic w polityce wielkich miast - analiza dyskursu
4.1.Miejsce problemów społecznych i zaniedbanych dzielnic w polityce miejskiej -
porównawcza perspektywa europejska
4.2.Dzielnice zaniedbane w dokumentach strategicznych największych miast Polski
4.2.1.Białystok
4.2.2.Bydgoszcz
4.2.3.Gdańsk
4.2.4.Gdynia
4.2.5.Katowice
4.2.6.Kraków
4.2.7.Lublin
4.2.8.Łódź
4.2.9.Poznań
4.2.10.Szczecin
4.2.11.Warszawa
4.2.12.Wrocław
4.2.13.Podsumowanie analizy dokumentów największych miast.
5.Kontekst polityczny i społeczno-gospodarczy badanych miast
5.1.Uzasadnienie wyboru miast do badania szczegółowego
5.2.Tło polityczne
5.3.Kontekst społeczno-gospodarczy
6.Przestrzeń, interesy terytorialne, obszary zaniedbane w polityce wybranych
miast
6.1.Mechanizmy formułowania i zabiegania o interesy terytorialne
6.1.1.Bydgoszcz
6.1.2.Gdańsk
6.1.3.Łódź
6.1.4.Interesy terytorialne w polityce miejskiej - podsumowanie
6.2.Dzielnice zaniedbane - rola w polityce miejskiej i metoda delimitacji
6.2.1.Bydgoszcz
6.2.2.Gdańsk
6.2.3.Łódź
6.2.4.Kryteria delimitacji dzielnic zaniedbanych - podsumowanie
6.3.Działania wobec dzielnic zaniedbanych
6.3.1.Bydgoszcz
6.3.2.Gdańsk
6.3.3.Łódź
6.3.4.Działania wobec dzielnic zaniedbanych - podsumowanie
7.Badania interwencji w wybranych dzielnicach
7.1.Interwencje w wybranych dzielnicach - krótka historia
7.1.1.Bydgoszcz - Śródmieście
7.1.2.Gdańsk - Dolne Miasto
7.1.3.Łódź - Księży Młyn i rejon ulicy Ogrodowej
7.2.Obraz dzielnicy w oczach polityków i społeczności lokalnej
7.3.Zakres i motywy podejmowanej interwencji
7.4.Rola aktorów społecznych w tworzeniu i realizacji programów
7.4.1.Motywy prowadzenia konsultacji ze społecznością lokalną
7.4.2.Prezydenci miast
7.4.3.Urzędy miast
7.4.4.Radni
7.4.5.Jednostki pomocnicze samorządu
7.4.6.Organizacje pozarządowe
7.4.7.Przedsiębiorcy lokalni i inwestorzy zewnętrzni
7.4.8.Mieszkańcy
7.5.Obraz prowadzonych działań w oczach podmiotów zaangażowanych w realizację
programów i społeczności lokalnej
7.6.Zarządzanie programami
Podsumowanie
Wnioski i rekomendacje
Literatura
Spis rysunków
Spis tabel
Załączniki
Załącznik 1: Ankieta z przedstawicielami instytucji zaangażowanych w przygotowanie i
realizację lokalnych programów rewitalizacji
Załącznik 2: Ankieta z mieszkańcami i przedsiębiorcami lokalnymi w badanych
dzielnicach
259 stron, B5, oprawa miękka
