Opracowanie ma na celu wielopłaszczyznowe przedstawienie Sądu Najwyższego.
Pozwala to poznać nie tylko jego pozycję ustrojową, organizację i zakres zadań
stojących przed instancją najwyższą, ale również – poprzez analizę składu
korpusu sędziowskiego – prowadzoną politykę kadrową, nieformalne powiązania
pomiędzy różnymi organami władzy państwowej – mechanizmy jego działalności.
Zarówno te aspekty, jak i wydarzenia społeczno-polityczne w kraju wpływały
nie tylko na atmosferę pracy w Sądzie Najwyższym, ale legły u podstaw zmian linii
orzecznictwa.
Przedstawiając wybrane kierunki orzecznictwa Sądu Najwyższego, autor
przedstawił instrumentalny sposób stosowania prawa oraz metody, jakie temu służyły do
realizacji nadrzędnego interesu Państwa Ludowego.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I. Sąd Najwyższy od końca II wojny światowej do reformy sądowej w
latach 1949-1950
1.Uwarunkowania polityczne i podstawy prawne wznowienia działalności pionu sądownictwa
powszechnego w latach 1944-1945
2.Funkcje Sądu Najwyższego i jego pozycja w systemie wymiaru sprawiedliwości
3.Struktura organizacyjna Sądu Najwyższego
4.Prokuratura przy Sądzie Najwyższym
5.Status sędziów Sądu Najwyższego
5.1.Zasady obsady stanowisk prezesów i sędziów Sądu Najwyższego
5.2.Prawa i obowiązki sędziów Sądu Najwyższego
6.Korpus sędziowsko-prokuratorski Sądu Najwyższego oraz zmiany w jego składzie
6.1.Pierwszy Prezes i prezesi Sądu Najwyższego
6.2.Sędziowie i prokuratorzy Sądu Najwyższego
7.Organizacja pracy Sądu Najwyższego
7.1.Pierwszy okres działalności Sądu Najwyższego w Łodzi w latach 1945-1947
7.2.Ośrodki sesji wyjazdowych Izby Cywilnej i Izby Karnej Sądu Najwyższego od 1948 r.
8.Urzędnicy sądowi i pracownicy obsługi Sądu Najwyższego
9.Zakres i tryb działania Sądu Najwyższego w ramach sprawowanego nadzoru judykacyjnego
9.1.Postępowanie kasacyjne
9.1.1.Kasacja w sprawach karnych
9.1.2.Kasacja w sprawach cywilnych
9.2.Uchwały podejmowane w celu zapewnienia jednolitości orzecznictwa
9.3.Inne środki zaskarżenia i postępowanie w sprawach szczególnych
10.Ruch spraw i wybrane kierunki orzecznictwa
10.1.Obciążenie Sądu Najwyższego i kategorie rozpoznawanych spraw
10.2.Podstawowe cechy orzecznictwa Sądu Najwyższego istotne dla petryfikacji systemu
prawnego Polski Ludowej
10.3.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach cywilnych
10.4.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach karnych
11.Szczególne obowiązki i inne zajęcia sędziów i prokuratorów Sądu Najwyższego
12.Sąd Najwyższy na tle dyskusji o projektowanej reformie sądowej
Rozdział II. Sąd Najwyższy w pierwszej połowie lat 50
1.Wprowadzenie reformy sądowej i jej wpływ na funkcje Sądu Najwyższego
2.Pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego i jego miejsce w systemie wymiaru sprawiedliwości
3.Struktura organizacyjna Sądu Najwyższego
4.Zmiany w statusie sędziów Sądu Najwyższego po 1950 r.
4.1.Formalne warunki obsady stanowisk sędziów Sądu Najwyższego i panująca praktyka
4.2.Prawa i obowiązki sędziów Sądu Najwyższego
5.Obsada kadrowa i polityka personalna w Sądzie Najwyższym
5.1.Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
5.2.Prezesi Sądu Najwyższego
5.3.Sędziowie Sądu Najwyższego
6.Organizacja pracy Sądu Najwyższego
6.1.Przeniesienie siedziby i likwidacja ostatnich ośrodków sesji wyjazdowych Sądu
Najwyższego
6.2.Problemy w funkcjonowaniu Sądu Najwyższego i ich wpływ na wewnętrzną organizację
jego pracy
7.Urzędnicy administracyjni i pracownicy obsługi Sądu Najwyższego
8.Zakres i tryb działania Sądu Najwyższego w ramach sprawowanego nadzoru judykacyjnego
8.1.Środki zaskarżenia
8.1.1.Zwyczajne środki odwoławcze
8.1.1.1.Rewizja
8.1.1.1.1.Rewizja w sprawach karnych
8.1.1.1.2.Rewizja w sprawach cywilnych
8.1.1.2.Zażalenie
8.1.2.Nadzwyczajne środki zaskarżenia
8.1.2.1.Wznowienie postępowania
8.1.2.2.Rewizja nadzwyczajna
8.2.Środki nadzoru pozainstancyjnego
8.2.1.Wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej
8.2.2.Uchwały rozstrzygające zagadnienia prawne w konkretnej sprawie i wyjaśniające
przepisy prawne, które budzą wątpliwości albo których
stosowanie wywołało rozbieżność w orzecznictwie
9.Ruch spraw i wybrane kierunki orzecznictwa
9.1.Obciążenie Sądu Najwyższego i ruch spraw tuż po wprowadzeniu reformy sądowej
9.2.Obciążenie Sądu Najwyższego w latach 1952-1956
9.3.Orzecznictwo Sądu Najwyższego w kontekście realizacji podstawowych zadań
stawianych przed wymiarem sprawiedliwości
9.4.Sąd Najwyższy i jego działalność w kierunku wprowadzenia i utrzymania jednolitego
orzecznictwa sądowego
9.5.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach cywilnych
9.6.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach karnych
10.Zaangażowanie sędziów Sądu Najwyższego w działalność naukową, społeczną oraz
w prowadzone prace kodyfikacyjne
Rozdział III. Sad Najwyższy od przełomu październikowego do zmiany jego
pozycji ustrojowej w 1962 r.
1.Wpływ haseł Października ‘56 na system wymiaru sprawiedliwości
2.Organizacja i struktura wewnętrzna Sądu Najwyższego
3.Zmiany statusu sędziów Sądu Najwyższego
3.1.Ewolucja zasad obsady stanowisk sędziów Sądu Najwyższego
3.2.Zmiany w uposażeniu sędziów Sądu Najwyższego
4.Obsada kadrowa i polityka personalna w Sądzie Najwyższym
4.1.Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
4.2.Prezesi Sądu Najwyższego
4.3.Sędziowie Sądu Najwyższego
5.Zmiany w organizacji pracy Sądu Najwyższego po Październiku ‘56 i problemy z tym
związane
6.Pracownicy administracyjni i pracownicy obsługi Sądu Najwyższego
7.Nadzór judykacyjny Sądu Najwyższego w świetle wprowadzonych zmian prawnych,
orzecznictwa i poglądów doktryny
8.Ruch spraw i wybrane kierunki orzecznictwa
8.1.Obciążenie Sądu Najwyższego i ruch spraw w następstwie wprowadzonych zmian
dotyczących zakresu nadzoru judykacyjnego
8.2.Sąd Najwyższy w świetle postępowań rehabilitacyjnych
8.3.Podstawowe cechy orzecznictwa Sądu Najwyższego tuż po Październiku ‘56
8.4.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach cywilnych
8.5.Wybrane kierunki orzecznictwa w sprawach karnych
9.Zaangażowanie sędziów w życiu politycznym, społecznym i w propagowaniu poglądów
Sądu Najwyższego
Zakończenie
Tabele
Bibliografia
Źródła
Literatura
Wykaz aktów prawnych wykorzystanych w pracy
Orzecznictwo Sądu Najwyższego wykorzystane w pracy
Indeks nazwisk
394 strony, B5, oprawa twarda
