KOOPETYCJA W KLASTRACH KREATYWNYCH
PRZYCZYNEK DO TEORII REGULACJI W GOSPODARCE RYNKOWEJ
Pozytywny wpływ środowiska klastrowego na konkurencyjność,
innowacyjność i internacjonalizację przedsiębiorstw pokazywany przez licznych badaczy
zachęca do stawiania pytań o użyteczność takiego rozwiązania w XXI wieku. Cechą
charakterystyczną klastrów jest łączenie dwóch przeciwieństw - konkurencji i
kooperacji, co określane jest mianem koopetycji.
W pracy w centrum uwagi znalazła się koopetycja w klastrach kreatywnych, a więc
w takich, których rdzeń stanowią branże obejmujące przedsiębiorstwa zaangażowane w
działalność twórczą i kreujące produkty/usługi nasycone wiedzą.
Implikacje koopetycji dla międzynarodowej konkurencyjności, innowacyjności i
umiędzynarodowienia przedsiębiorstw przedstawiono na podstawie badań przeprowadzonych w
Polsce, Danii i w Japonii.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. TEORIA REGULACJI ZACHOWAŃ PRZEDSIĘBIORSTW - BAZA KONCEPTUALNA
BADAŃ KOOPETYCJI W KLASTRACH
1.1.Podstawy konceptualne badań nad strukturami regulacji
1.1.1.Regulacja - ujęcie w naukach ekonomicznych
1.1.2.Baza teoretyczna regulacji zachowań przedsiębiorstw
1.2.Klasyfikacje i typologie mechanizmów regulacji w gospodarkach rynkowych
1.2.1.Uwagi ogólne
1.2.2.Konstelacje regulacji rynkowej w ramach modeli kapitalizmu
1.2.3.Modele regulacji gospodarki kapitalistycznej a przedmiot pracy
1.3.Regulacjoniści i regulation approach
1.4.Kooperatywa, czyli spółdzielnia jako przejaw przenikania pierwiastka kooperacji do
regulacji rynkowej
1.5.Egzemplifikacja wybranych modeli regulacji gospodarki rynkowej - Dania, Japonia i
Polska
1.5.1.Model regulacji gospodarki duńskiej
1.5.2.Model regulacji gospodarki japońskiej
1.5.3.Polska - w poszukiwaniu modelu regulacji
1.6.Wnioski
Rozdział 2. KOOPETYCJA JAKO SPOSÓB REGULACJI ZACHOWAŃ PRZEDSIĘBIORSTW
2.1.Konceptualne podstawy badań nad koopetycją przedsiębiorstw
2.1.1.Pojęcie koopetycji w literaturze przedmiotu
2.1.2.Typologie i formy koopetycji
2.1.3.Warunki powodzenia koopetycji
2.1.4.Efekty koopetycji między przedsiębiorstwami
2.1.5.Teoretyczne zaplecze koncepcji koopetycji między przedsiębiorstwami
2.1.6.Koopetycją a teoria regulacji zachowań przedsiębiorstw
2.2.Koopetycją przedsiębiorstw a ich międzynarodowa konkurencyjność, innowacyjność
i umiędzynarodowienie
2.2.1.Przedmiot i cel badania oraz zależności badawcze
2.2.3.Populacja, próba badawcza i metodyka badania
2.2.3.Charakterystyka próby badawczej
2.2.4.Charakterystyka relacji koopetycyjnych badanych firm
2.2.5.Konsekwencje koopetycji dla przedsiębiorstw - perspektywa firm o różnym rozmiarze
2.3.Wnioski
Rozdział 3. KOOPETYCJA W FORMIE KLASTRÓW
3.1.Istota klastra
3.1.1.Dystrykt przemysłowy jako prototyp klastra - koncepcja Alfreda Marshalla i szkoły
ekonomii z Cambridge
3.1.2.Miejsce klastra wśród innych współczesnych skupisk przedsiębiorstw
3.1.3.Definicje i modele klastra
3.1.4.Klaster jako zjawisko dynamiczne
3.1.5.Klaster jako gospodarcza sieć powiązań
3.1.6.Klaster jako sposób regulacji zachowań przedsiębiorstw
3.2.Metody identyfikacji klastrów
3.3.Kreowanie przewagi konkurencyjnej w klastrach w erze globalizacji
3.3.1.Perspektywa geografii ekonomicznej i nowej geografii ekonomicznej...
3.3.2.Perspektywa diamentu M.E. Portera i "nowego diamentu" (ang. neo-diamond
perspecthe)
3.3.3.Perspektywa regionalnych i globalnych systemów innowacji
3.3.4.Perspektywa transnarodowego łańcucha wartości
3.4.Oddziaływanie globalizacji na klastry
3.4.1.Uwagi ogólne
3.4.2.Znaczenie czynnika lokalizacji w obliczu globalizacji i rozwoju technologii
teleinformatycznych
3.4.3.Mechanizm oddziaływania globalizacji na klastry
3.4.4.Internacjonalizacja klastrów
3.5.Klastry w polskiej gospodarce - wyniki wybranych badań
3.6.Wnioski
Rozdział 4. POLITYKA KLASTROWA - KONTEKST DLA STUDIÓW PRZYPADKÓW
4.1.Doświadczenia duńskie
4.2.Doświadczenia japońskie
4.3.Doświadczenia polskie
4.4.Wnioski
Rozdział 5. KLASTRY KREATYWNE
5.1.Branże kreatywne jako rdzeń klastrów kreatywnych
5.1.1.Uwagi ogólne
5.1.2.Kreatywność - pojęcie bazowe dla koncepcji branż kreatywnych
5.1.3.Próba konceptualizacji i operacjonalizacji branż kreatywnych i klastra kreatywnego
5.1.4.Przyczyny i czynniki rozwoju branż kreatywnych
5.1.5.Rezultaty wybranych dotychczasowych badań nad branżami kreatywnymi
5.2.Identyfikacja branż kreatywnych w polskiej i wielkopolskiej gospodarce
5.3.Klastry kreatywne w Polsce i w Danii na tle Unii Europejskiej
5.3.1.Uwagi metodologiczne
5.3.2.Próba mappingu klastrów kreatywnych - Polska i Dania na tle Unii Europejskiej
5.3.3."Ewolucja" klastrów w Japonii - w kierunku klastrów kreatywnych
5.3.4.Próba mappingu klastrów kreatywnych w Japonii
5.4.Wnioski
Rozdział 6. STUDIA PRZYPADKÓW WYBRANYCH KLASTRÓW KREATYWNYCH
6.1.Teoria ugruntowana - podejście badawcze w odniesieniu do koopetycji i klastrów -
charakterystyka ogólna i aspekty techniczne
6.2.Studia przypadków jako metoda badawcza w ramach teorii ugruntowanej a przedmiot
badań
6.3.Doświadczenia duńskie - od klastra NorCOM do ICTNorCOM
6.3.1.Lokalizacja i uczestnicy klastra NorCOM
6.3.2.Od fenomenu klastra NorCOM do klastra ICTNorCOM
6.3.3.Koopetycja w klastrze ICTNorCOM- badania autorskie
6.4.Doświadczenia japońskie - Kansai Front Runner Project Neo Cluster
6.4.1.Lokalizacja, uczestnicy i misja klastra
6.4.2.Fenomen Neo Cluster Japan
6.4.3.Koopetycja w Neo Cluster Japan - badania autorskie
6.5.Doświadczenia polskie - Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie (KPR) i
Wielkopolski Klaster Teleinformatyczny (WKT)
6.5.1.Region Wielkopolski -miejsce lokalizacji Klastrów
6.5.2.Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie (KPR)
6.5.3.Koopetycja w Klastrze Poligraficzno-Reklamowym w Lesznie
6.5.4.Wielkopolski Klaster Teleinformatyczny (WKT)
6.6.Konsekwencje koopetycji - porównanie opinii duńskich, japońskich i polskich
przedsiębiorstw z badanych klastrów
6.7.Wnioski
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
Spis wykresów
343 stron, B5, oprawa miękka