„Pojęcia” to narzędzia umysłowe, które pomagają nam myśleć o danym
zagadnieniu; nadają one znaczenie wielu różnorodnym faktom i są niezbędne do ich
kategoryzacji, wyjaśnienia i zrozumienia. Książka ta opisuje i omawia główne pojęcia
rozwojowe w odniesieniu do ich teoretycznego, historycznego i empirycznego tła.
Wszystkie pojęcia zdefiniowano, a ich znaczenie poddano analizie, opisano ich genezę i
oceniono obecny status w kontekście teorii i badań dotyczących rozwoju. Zamieszczono
także wskazówki do dalszej lektury na temat każdego omawianego pojęcia oraz odsyłacze
do powiązanych z nim pojęć w książce. Cały materiał został podzielony tematycznie
na rozdziały, odpowiadające typowym zagadnieniom poruszanym na wykładach z tej
dziedziny, więc książka ta będzie doskonałym uzupełnieniem wiedzy ze wszystkich
kursów psychologii rozwojowej.
Publikacja ta jest przeznaczona głównie dla studentów, którzy muszą poznać język
używany przez psychologów rozwojowych do opisu ich badań, ale będzie także przydatna
dla bardziej zaawansowanych czytelników, umożliwiając im sprawdzenie swych poglądów
na temat istoty i użycia poszczególnych pojęć.
Studenci psychologii rozwojowej (na wszystkich poziomach zaawansowania) docenią to, jak
przystępnie i wszechstronnie profesor Schaffer omawia ważne pojęcia, które budzą
zainteresowanie nas wszystkich.
Profesor Neil Salkind, Uniwersytet Kansas, Stany Zjednoczone
H. Rudolph Schaffer jest emerytowanym profesorem katedry psychologii na
uniwersytecie w Strathclyde.
Spis treści:
WPROWADZENIE
W jakim celu została napisana ta książka?
Co to są pojęcia?
Co to są podstawowe pojęcia?
Jak posługiwać się tą książką
1. KONCEPCJE ROZWOJU
Rozwój w pełnym cyklu życia
Ciągłość rozwoju
Trajektorie rozwojowe oraz Punkty zwrotne
Ekwifinalność i multifinalność
Stadia rozwojowe
Swoistość domen poznawczych oraz Modułowość
Kontekst oraz Perspektywa systemów ekologicznych
Nisza rozwojowa
2. MECHANIZMY ZMIANY
Dojrzewanie oraz Normy rozwojowe
Uczenie się w środowisku oraz Uczenie się obserwacyjne
Konstruktywizm oraz Konstruktywizm społeczny
Systemy dynamiczne oraz Epigeneza
Samoorganizacja
Sieci koneksjonistyczne
3. ASPEKTY BIOLOGICZNE
Ewolucja
Sztywne wzorce zachowania oraz Bodźce-znaki
Okresy krytyczne (sensytywne)
oraz Antycypacja doświadczenia/Zależność od doświadczenia Plastyczność mózgu
Oddziaływanie geny-środowisko oraz Korelacja geny-środowisko
Interakcja geny-środowisko
4. INDYWIDUALNOŚĆ
Temperament oraz Dobroć dopasowania
System jaźni oraz Samoświadomość
Pojęcie Ja
Samoocena
Tożsamość społeczna oraz Kryzys tożsamości
Tożsamość płciowa
Tożsamość etniczna
Podatność-odporność oraz Czynniki ryzyka i czynniki ochronne
Indywidualizm-kolektywizm
5. ROZWÓJ POZNAWCZY
Architektura poznawcza oraz Modele wielomagazynowe
Główne struktury pojęciowe
Niezmienniki funkcjonalne oraz Równoważenie
Asymilacja
Akomodacja
Reprezentacja symboliczna oraz Podwójna reprezentacja
Strategie poznawcze oraz Deficyty mediacji, wytwarzania i użytkowania
Metapoznanie
Teoria dziecięcych teorii oraz Teorie naiwne
6. POZNANIE SPOŁECZNE
Strefa najbliższego rozwoju oraz Narzędzia kulturowe
Rusztowanie
Ukierunkowane uczestnictwo
Egocentryzm
oraz Centracja
Teoria umysłu oraz Rozróżnienie pozoru i rzeczywistości
Atrybucja
Skrypty
oraz Schematy
Kompetencja emocjonalna oraz Regulacja emocji
Porównywanie społeczne
Reguły wyrażania emocji
7. BUDOWANIE RELACJI
Intersubiektywność oraz Wspólna uwaga
Przywiązanie oraz Bezpieczna baza
Zachowanie korygowane ze względu na cel
Wewnętrzne modele operacyjne
Kształtowanie więzi
Status w grupie rówieśniczej oraz Wycofanie społeczne
Model przetwarzania informacji społecznych
Kompetencja społeczna
8. SOCJALIZACJA
Oddziaływania dziecka oraz Dwukierunkowość
Oddziaływania rodzica
Systemy przekonań rodzicielskich
Wspólne i specyficzne czynniki środowiskowe
Internalizacja oraz Uległość
Moralne, konwencjonalne i osobiste reguły postępowania
9. ROZWÓJ JĘZYKA I KOMUNIKACJI
Gramatyka uniwersalna oraz Wewnętrzny mechanizm przyswajania języka
Struktura powierzchniowa i struktura głęboka
Protojęzyk oraz Protokonwersacje
Protodeklaratywy
Protoimperatywy
Mowa matczyna oraz System wsparcia przyswajania języka
Akty mowy
oraz Lokucja, perlokucja, illokucja
Kompetencja językowa oraz Kompetencja komunikacyjna
Maksymy konwersacyjne
Bibliografia
Indeks
278 stron, B5, oprawa miękka
