Kiedy powstał naród żydowski?
Cztery tysiące lat temu, czy też wyszedł spod pióra żydowskich
historyków w XIX w., którzy wykorzystując tradycję biblijną odtworzyli dzieje ludu,
stanowiące podstawę do kształtowania przyszłego narodu?
W duchu historii kontrafaktycznej profesor Shlomo Sand zabiera nas w podróż
przez "długą" historię Żydów. Czy mieszkańcy Judei zostali wypędzeni po
zburzeniu Drugiej Świątyni w 70 r. n.e., czy jest to chrześcijański mit, który
przeniknął do żydowskiej tradycji? Autor pokazuje, jak od XIX wieku czas biblijny
zaczął być traktowany przez pierwszych syjonistów jako czas historyczny, czas narodzin
narodu.
Nie jest to kronika wydarzeń, ale przede wszystkim krytyka obowiązujących historycznych
dogmatów. Autor rozpoczyna od pytania zadanego przez historyka Marcela Detienne'a: jak
"odnacjonalizować" historie narodowe? Próbuje też wskazać co było faktem, a
co projektem w przeszłość narodowych marzeń.
Shlomo Sand, profesor historii na uniwersytecie w Tel Awiwie urodził
się w Linzu (Austria) w 1946 roku. Zajmuje się historią idei i rolą inteligencji we
współczesnym społeczeństwie, związkami kina z historią oraz rolą idei narodowej w
budowie państw. Tematom tym poświęcił wiele artykułów i książek w językach
francuskim, angielskim i hebrajskim.
Spis treści:
Przedmowa do polskiego
wydania
Podziękowania
Wstęp: Ciężar
pamięci
Płynna
tożsamość i Ziemia Obiecana
Pierwsza
opowieść: o dwóch dziadkach imigrantach
Druga
opowieść: o dwóch przyjaciołach autochtonach
Trzecia
opowieść: o dwóch (nie)żydowskich studentach
Zaszczepiona
pamięć i historia kontrafaktyczna
Rozdział 1.
Tworzenie narodów. Suwerenność i równość
Słownictwo
– lud i wspólnota etniczna
Naród
- granice i definicje
Od
ideologii do tożsamości
Od
mitu etnicznego do obywatelskiego świata wyobrażeń
Intelektualista
- książę narodu
Rozdział 2. „Mitohistoria” – na początku Bóg
stworzył lud
Szkic
historii żydowskiej
Stary Testament jako „mitohistoria”
Rasa
i naród
Debaty
historyków
Wizja
protonarodowościowa - spojrzenie ze „Wschodu”
Etap
o charakterze etnicznym – spojrzenie z „Zachodu”
Początek
historiografii w Syjonie
Polityka
i archeologia
Ziemia
się buntuje
Biblia jako metafora
Rozdział 3. Wymysł wygnania: prozelityzm i konwersja
Rok
70 naszej ery
Wygnanie
bez wypędzenia - historia w niespokojnym rejonie
Przymusowa
emigracja „ludu”
„Wielu
przechodziło na judaizm”
Mahabeusze
narzucają judaizm swoim sąsiadom
Od
obszaru hellenistycznego po Mezopotamię
Prozelityzm
żydowski w cesarstwie rzymskim
Prozelityzm
w świecie judaizmu rabinicznego
Smutny
los mieszkańców Judei
Pamięć
i zapomnienie „ludu ziemi”
Rozdział 4.
Przemilczane obszary. W poszukiwaniu utraconego (żydowskiego) czasu
„Arabia
Felix” - Nawrócone królestwo Himjarytów
Fenicjanie
i Berberowie - Tajemnicza królowa Kahina
Żydowscy
kaganowie? Dziwne imperium na Wschodzie
Chazarowie
i judaizm: historia miłosna
Współczesne
badania na temat przeszłości Chazarów
Zagadka
– pochodzenie Żydów Europy Wschodniej
Rozdział 5.
Rozróżnienie. Polityka tożsamościowa w Izraelu
Syjonizm
i dziedziczność
„Naukowy”
automat i rasistowski garb
Budowanie
państwa „etnicznego”
„Żydowski i
demokratyczny” – oksymoron?
Etnokracja w erze globalizacji
Bibliografia
Indeks
436 stron, B5, oprawa miękka