Niniejsza książka jest swoistym kompendium wiedzy na temat rozwoju
gospodarczego krajów biednych.
Uwzględniono w niej polskie doświadczenia związane z rozwojem i nasza
rodzima specyfika. Dołożono także starań, aby Czytelnicy mogli spojrzeć na złożony
problem przezwyciężania niedorozwoju przez pryzmat opinii wielu specjalistów.
Większy nacisk położono na analizę teoretyczna i tematyczna krajów
rozwijających się jako całości niż na analizę geograficzna czy sektorowa.
Problemy globalizacji, transformacji ustrojowej, dalszego pogłębiania się
nierówności dochodowych w poszczególnych krajach i na świecie, a także
zaostrzającego się zderzenia cywilizacji nie mogą być pomijane w szerokim
nauczaniu ekonomii w Polsce. Warto pamiętać także o tym, że od 1 maja 2004
r. zmieniła się międzynarodowa pozycja Polski, która, będąc ciągle beneficjentem
różnorodnej pomocy zagranicznej, zobligowana została przez Unię Europejska do
świadczenia pomocy rozwojowej na rzecz słabszych państw. Efektywność tego typu
działań wymaga jednak zrozumienia przyczyn niedorozwoju i mechanizmów jego
przełamywania. Mamy nadzieję, że praca ta wypełni istniejąca lukę na rynku
wydawniczym i przyczyni się do lepszego zrozumienia procesów rozwojowych.
W książce prowadzona jest analiza wieloaspektowa — poruszone zostały takie
główne problemy rozwojowe, jak: ewolucja teorii rozwoju gospodarczego, teorie wzrostu
gospodarczego, determinanty rozwoju, rola państwa, rolnictwo w krajach
rozwijających się, finansowanie wzrostu i rozwoju, małe i średnie
przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa wielonarodowe, bezrobocie, polityka monetarna,
kryzysy walutowe, ochrona środowiska, uwarunkowania kulturowe rozwoju, luka cyfrowa
między bogatymi i biednymi.
Spis treści:
Od autorów
1. EWOLUCJA TEORII ROZWOJU GOSPODARCZEGO KRAJÓW BIEDNYCH (Ryszard Piasecki)
1.1. Definicja krajów rozwijających się
1.2. Narodziny ekonomii rozwoju jako dyscypliny ekonomii
1.3. Kryzys ekonomii rozwoju w latach 80. XX w.
1.4. Powrót liberalnych koncepcji rozwojowych
1.5. System Narodów Zjednoczonych a rozwój gospodarczy
1.6. Podsumowanie
Bibliografia
2. TEORETYCZNE PODSTAWY PRZYCZYN ZRÓŻNICOWANIA ROZWOJU gospodarczego (Tomasz
Tokarski)
2.1. Wprowadzenie
2.2. Zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego. Analiza oparta na neoklasycznej
funkcji produkcji
2.3. Zróżnicowanie stop wzrostu gospodarczego. Analiza oparta na modelach wzrostu
gospodarczego
2.4. Podsumowanie
Bibliografia
3. WARUNKI ROZWOJU GOSPODARCZEGO (Cezary Józefiak)
3.1. Dążenia do zmniejszania różnic rozwojowych
3.2. Sukcesy i porażki przyspieszania rozwoju
3.3. Czynniki decydujące o rozwoju
3.4. Rola systemu ekonomicznego
3.5. Pozaekonomiczne warunki rozwoju
3.6. Podsumowanie
4. WZROST I ROZWÓJ GOSPODARCZY W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ (Anna Bąkiewicz,
Katarzyna Czaplicka)
4.1. Dynamika wzrostu gospodarczego po 1950 r .
4.2. Efekty wzrostu gospodarczego — kondycja gospodarek rozwijających się
i poziom życia
4.3. Podstawowe problemy społeczno-gospodarcze krajów rozwijających się na początku
XXI w.
4.4. Podsumowanie
Bibliografia
5. FINANSOWANIE WZROSTU GOSPODARCZEGO (Urszula Żuławska)
5.1. Oszczędności wewnętrzne
5.2. Zewnętrzne źródła finansowania
5.3. Pomoc zagraniczna
5.4. Rola państwa w procesie finansowania wzrostu
5.5. Podsumowanie
Bibliografia
6. MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ (Anna
Bakiewicz)
6.1. Wprowadzenie
6.2. Definicja małych i średnich przedsiębiorstw
6.3. Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce — ujęcie ilościowe
6.4. Od tradycyjnego stanowiska po współczesne postrzeganie problematyki MSP
w krajach rozwijających się
6.5. Małe i średnie przedsiębiorstwa w Tajlandii
6.6. Polityka gospodarcza wobec małych i średnich przedsiębiorstw
6.7. Podsumowanie
Bibliografia
7. EKONOMIA ROZWOJU A PRZEDSIĘBIORSTWA WIELONARODOWE (Miron Wolnicki)
7.1. Wprowadzenie
7.2. Teorie wzajemnych relacji między rozwojem gospodarczym a obecnością obcego
kapitału
7.3. Niesprawiedliwy handel
7.4. Epigoni szkoły uzależnienia wobec inwestycji bezpośrednich i handlu
międzynarodowego
7.5. Ideologia a rzeczywistość — dobre czy złe przedsiębiorstwa międzynarodowe
7.6. Podsumowanie
Bibliografia
8. ROLNICTWO W TEORII I PRAKTYCE ROZWOJU GOSPODARCZEGO (Janusz Gudowski)
8.1. Rolnictwo w dawnej myśli ekonomicznej
8.2. Wieś i rolnictwo w ujęciu ekonomii rozwoju
8.3. Rolnictwo w neoliberalnej strategii rozwoju
8.4. Efekty neoliberalnego programu w sektorze wiejskim — przypadek Indii
8.5. Tradycyjne rolnictwo a bodźce rynkowe — weryfikacja empiryczna
8.6. Podsumowanie
Bibliografia
9. BEZROBOCIE W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ (Eugeniusz Kwiatkowski)
9.1. Cechy charakterystyczne rynków pracy w krajach rozwijających się
9.2. Problemy ze standardowa definicja bezrobocia
9.3. Modele bezrobocia w krajach rozwijających się
9.4. Podsumowanie
Bibliografia
10. POLITYKA MONETARNA KRAJÓW ROZWIJAJĄCYCH SIĘ (Grzegorz Walerysiak)
10.1. Cele polityki monetarnej w krajach rozwijających się
10.2. Polityka monetarna nakierowana na stopę procentowa
10.3. Polityka monetarna nakierowana na cel inflacyjny
10.4. Polityka monetarna wobec deficytu budżetowego
10.5. Wysoka inflacja i hiperinflacja w krajach rozwijających się
10.6. Podsumowanie
Bibliografia
11. KRYZYSY WALUTOWE W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ (Bogna Gawrońska-Nowak)
11.1. Czynniki kryzysogenne
11.2. Źródła finansowania inwestycji w krajach rozwijających się
11.3. Izba walutowa jako rozwiązanie dla krajów rozwijających się
11.4. Trzy generacje modeli kryzysów walutowych
11.5. Zagrożenie kryzysem w dobie globalizacji
11.6. Rekomendacje dla krajów rozwijających się
Bibliografia
12. EKOLOGICZNE DETERMINANTY ROZWOJU GOSPODARCZEGO (Małgorzata
Burchard-Dziubińska)
12.1. Ekologizacja ekonomii
12.2. Zasoby naturalne
12.3. Symptomy kryzysu ekologicznego
12.4. Czynnik ekologiczny w trwałym i zrównoważonym rozwoju
12.5. Problemy ekologiczne w krajach wysoko rozwiniętych i rozwijających się
12.6. Wolność i rozwój a kwestie ekologiczne
12.7. Perspektywy rozwoju międzynarodowej współpracy ekologicznej
12.8. Podsumowanie
Bibliografia
13. WPROWADZENIE DO TEORII KULTUROWYCH UWARUNKOWAŃ ROZWOJU GOSPODARCZEGO (Ewa
Bogalska-Martin)
13.1. Kulturowy kontekst powstania kapitalizmu i możliwość jego ekspansji
13.2. Kulturowa poprawka do teorii klasycznej
13.3. Kulturowe aspekty procesów globalizacyjnych
13.4. Podsumowanie
Bibliografia
14. LUKA ROZWOJOWA I JEJ NOWY WYMIAR — LUKA CYFROWA GLOBALNYM WYZWANIEM XXI WIEKU (Jan
Woroniecki)
14.1. Wprowadzenie
14.2. Konieczność przewartościowania doktryny ekonomicznej
14.3. Podsumowanie
Bibliografia
288 stron, oprawa miękka