Książka poświęcona jest problematyce małżeństwa i rodziny.
Jest to obszar nauki, który w ostatnich latach wzbudza coraz większe
zainteresowanie specjalistów różnych dziedzin (psychologów, socjologów, pedagogów,
lekarzy) i rozwija się bardzo dynamicznie. W obszarze psychologii małżeństwa i rodziny
wyłaniają się nowe koncepcje i modele, a wyniki badań dostarczają podstaw do
formułowania nowych hipotez badawczych i wytyczają nowe kierunki badań.
Współczesne przemiany społeczno-ekonomiczne powodują, że wżyciu
małżeństw i rodzin pojawiają się nowe problemy, nowe wyzwania i nowe możliwości
rozwoju. Zjawiska, takie jak: wzrost liczby rozwodów, nowe formy związków, opóźnianie
prokreacji i inne, są przykładami znaczących zmian wżyciu rodziny, które można
rozpatrywać w szerszym kontekście ekologicznym. Teksty zebrane w publikacji podejmują
ważne problemy z życia rodziny i małżeństwa. Wśród autorów znajdują się uznani
polscy familiolodzy oraz młodzi naukowcy, którzy na łamach książki dzielą się z
Czytelnikiem własnym, świeżym spojrzeniem na zjawiska zachodzące w wybranych obszarach
życia rodzinnego.
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział 1. Rodzicielstwo jako wyzwanie dla małżeństwa: perspektywa teorii
systemowej
Mieczysław Plopa
Planowanie związku małżeńskiego
Plany prokreacyjne młodych dorosłych
Cele życiowe młodych dorosłych
Zmiana tematów rodziny
Definiowanie rodzicielskiej tożsamości matek i ojców
Jednoczesne dbanie o jakość związku i rozwój dziecka
Rozwijanie tożsamości dziecka
Równoważenie granicy pomiędzy rodziną generacyjną a rodziną prokreacji
Równoważenie granicy pomiędzy rodziną a pracą
Rozdział 2. Wybrane trudności w badaniach nad uwarunkowaniami procesów
psychologicznych zachodzących w rodzinie
Marzanna Farnicka
Strategie badań
Narzędzia badawcze
Operacjonalizacja
Rozdział 3. Współczesne formy kohabitacji w Polsce – ujęcie teoretyczne
Agata Magda Łukasiewicz
Rozdział 4. Znaczenie przywiązania dla funkcjonowania młodych dorosłych w
związkach intymnych
Hanna Liberska, Dorota Suwalska
Wprowadzenie
Cel badań
Problemy badawcze
Narzędzia badawcze
Grupa badana
Przebieg badania
Wyniki badań
Dyskusja nad wynikami
Podsumowanie
Rozdział 5. Opinie młodych dorosłych na temat związków nieformalnych
Sylwia Skopińska
Wprowadzenie
Cel badań i hipotezy
Metoda i wyniki badań
Wnioski
Rozdział 6. Wybrane osobowościowe determinanty wartościowania zadań
związanych z małżeństwem i rodziną we wczesnej dorosłości
Hanna Liberska, Alicja Malina
Wprowadzenie
Rozwój człowieka w okresie wczesnej dorosłości
Pojęcie zadań rozwojowych
Teoria zadań rozwojowych Roberta Havighursta
Współczesne zmiany w zakresie realizacji zadań rozwojowych okresu wczesnej dorosłości
Czynniki determinujące sposób realizacji zadań rozwojowych
Pojęcie wartości
Ocena ważności zadania – wartościowanie zadań rozwojowych
Cel badania
Pytania badawcze i hipotezy
Badane zmienne
Grupa badana
Wnioski z badań
Dyskusja wyników
Rozdział 7. Jakość życia małżeńskiego kobiet w okresie „pustego
gniazda”
Beata Jarończyk
Pojęcie i koncepcje jakości życia oraz jakości życia małżeńskiego w świetle
literatury przedmiotu
Predyktory jakości związku małżeńskiego kobiet w wieku średnim
Jakość życia małżeńskiego kobiet w „okresie pustego gniazda” – analiza badań
własnych
Rozdział 8. Idea rodzicielstwa bliskości
Edyta Reniecka
Etnograficzne obserwacje Jean Liedloff
Propagowanie idei rodzicielstwa bliskości
Podsumowanie
Rozdział 9. Jak badać ojcostwo, czyli o potrzebie (re)konceptualizacji pojęcia
ojcowskiego zaangażowania
Justyna Nesterowicz-Wyborska
Aplikacja modelu do badań czynników ojcowskiego zaangażowania
Rozdział 10. Sytuacja rodziny z dzieckiem autystycznym
Joanna Buława-Halasz
Rozdział 11. Negatywna emocjonalność człowieka starszego w relacjach
rodzinnych i pozarodzinnych
Ewa Sygit-Kowalkowska
Koloryt uczuciowy człowieka i jego regulacyjna rola
Koloryt uczuciowy człowieka w późnej dorosłości
Problemy kolorytu uczuciowego w świetle sondażu diagnostycznego
Rozdział 12. Zjawisko kompresji wiekowej we współczesnych rodzinach:
„dorosłe” stroje „niedorosłych” dziewcząt
Anna Szymanik
Wprowadzenie
Kompresja wiekowa a ubiór
Zjawisko kompresji wiekowej w polskiej literaturze
Akceleracja rozwoju a kompetencje
Z refleksji polskich pedagogów
Kompresja wiekowa a rola rodziców
Podsumowanie
Rozdział 13. Posiadać więcej, ale czuć się gorzej – konsumpcyjny model
współczesnej rodziny
Katarzyna Łukowska
Wprowadzenie
Związek materializmu z dobrostanem psychicznym człowieka
Przyczyny i konsekwencje organizowania życia wokół dóbr zewnętrznych
Podsumowanie
Rozdział 14. Funkcje opiekuńcze rodziny w kontekście demograficznego starzenia
się społeczeństwa
Karolina Thel
Rozdział 15. Poradnictwo interdyscyplinarne wobec wyzwań współczesnej rodziny
Agata Wesołowska
Uwagi wstępne
Komu i jak pomagać?
W stronę interdyscyplinarności
Doradca jako coach
Zamiast zakończenia
Bibliografia
224 strony, B5, oprawa miękka