Nowa droga do zniewolenia?
O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym
Książka pokazuje różne oblicza społeczeństwa konsumpcyjnego i jego
kultury, istniejące w nim możliwości wyboru i działania oraz ograniczenia i formy
uprzedmiotowienia. Przedstawiony opis i interpretacja rzeczywistości w żadnym wypadku
nie są jeremiadą. Przeciwnie, powstał obraz współczesnej kultury społeczeństwa
konsumpcyjnego i jej nosicieli, namalowany w jasnych barwach lub, ostrożniej, z przewagą
jasnych barw.
Z Wprowadzenia
O konsumpcjonizmie, kulturze konsumpcyjnej oraz społeczeństwie konsumpcyjnym pisze się
dużo. Czy można napisać jeszcze coś nowego i interesującego na te tematy? Lektura
tomu Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym przekonuje, że
można, i to co najmniej z dwu powodów. Kultura konsumpcyjna jest zjawiskiem dynamicznym,
zmiennym i jego odmieniające się oblicze ukazują autorzy kolejnych rozdziałów
książki. Stanowi ona interesującą lekturę także dlatego, że w odróżnieniu od
wielu innych, również tych najbardziej znanych prac, autorzy nie poprzestają na
charakterystyce kultury konsumpcyjnej, lecz próbują również opisać sposób, w jaki
kształtuje ona współczesne społeczeństwo.
Dr hab. Andrzej Piotr Szpociński, prof. ISP PAN i Collegium Civitas
Posługując się w opisie konsumpcjonizmu metaforą klatki, można powiedzieć, że
zaprasza do niej obietnica i iluzja bytowania lekkiego i przyjemnego, życia zabawą i
rozrywką, bez odpowiedzialności, bez lojalności, bez zobowiązań. Zniewalająca moc
konsumpcjonizmu tkwi więc także w uwodzeniu.
Krystyna Romaniszyn
[…] hiperkonsumpcjonistyczny charakter ponowoczesności leży w braku możliwości
innego niż zapośredniczone przez konsumpcję i towary funkcjonowania – a już na pewno
udanych interakcji i występów w przestrzeni publicznej i kulturze.
Gabriela Żuchowska
[…] neomakdonaldyzacja ma charakter nie tylko opresyjny, ale tkwi w niej także pewien
potencjał emancypujący. W wielu przypadkach stwarza szansę większej manipulacji,
jednakże coraz częściej warunkiem (trzeba podkreślić – racjonalnie wykalkulowanym)
zysku producenta czy sprzedawcy jest realizacja suwerennej woli, czasem wręcz
urzeczywistnienie (także nieracjonalnych) kaprysów i fantazji klienta.
Łukasz Iwasiński
Fundamentalną charakterystyką współczesnego świata jest jego różnorodność, w
której są zawarte także rozmaite wzory przygotowywania i spożywania posiłków. Mamy
więc wybór czy próbę narzucenia kolejnych wzorów konsumpcji?
Marek Szczepański, Anna Śliz i in.
Konsumpcja jawi się […] jako sekwencja praktyk zmierzających do wytwarzania
przedmiotów i uruchamiania ich właściwości, które na mocy ludzkich działań stają
się twórczymi (i twórczo wykorzystywanymi) narzędziami w konstruowaniu jednostkowych
biografii czy komunikowaniu preferencji estetycznych, określając jednocześnie jeden z
fundamentów uspołecznienia – materialność.
Paweł Wyborski
Zielony konsumeryzm optuje za zmianą orientacji ku nowemu paradygmatowi: jakości kosztem
ilości lub po prostu etyki rezygnacji.
Agata Neale
Spis treści:
Wprowadzenie 7
(Bez)wolność jednostki w społeczeństwie konsumpcyjnym
O sile konsumpcjonizmu, Krystyna Romaniszyn 15
Oblicza neomakdonaldyzacja- racjonalizacja rynku a wolność konsumenta, Łukasz
Iwasiński 51
Twórcza konsumpcja czy konsumpcyjny kierat? Kameleonowe oblicze współczesnego
konsumowania i jego wybrane interpretacje socjologiczne, Paweł Wyborski 71
Migawki z życia początkującego społeczeństwa konsumpcyjnego
Indywidualne strategie konsumpcji w warunkach nadmiaru dóbr: estetyzacja
konsumpcji, kicz, ruchy alternatywnej konsumpcji, Gabriela Żuchowska, 95
(Nie)przyjemności zielonego konsumeryzmu, Agata Neale 115
Wolni czy zniewoleni przez komensalizm? Marek S. Szczepański, Anna Śliz, Izabela
Handzlik, Weronika Ślęzak-Tazbir, Joanna Wojtkun 143
Nota o autorach
Bibliografia
Indeks
194 strony, B5, oprawa miękka