Kryzys finansowy, którego umownym początkiem stał się upadek banku Lehman Brothers,
przeniósł się następnie na sferę realną i przyczynił także do nasilenia dyskusji
na temat ekonomii jako nauki. W dyskusji tej, mającej zwłaszcza w wypadku
opracowań o bardziej publicystycznym niż naukowym wymiarze bardzo nawet emocjonalny
charakter, ścierają się niekiedy radykalnie odmienne poglądy. Dwa skrajne stanowiska
to z jednej strony swoisty współczesny antyekonomizm, a z drugiej coś, co można
określić mianem ekonomicznego triumfalizmu.
Współczesny antyekonomizm wyraża się w bardzo ostrej krytyce dorobku przede wszystkim
ekonomii głównego nurtu nawiązującej do tradycji szkoły neo-klasycznej. W
największym uproszczeniu krytyka ta sprowadza się do znanych z wcześniejszych okresów
historii zarzutów ze sfery metodologicznej. Niedostrzeganie i nieuwzględnienie
ścisłych związków ekonomii i innych obszarów życia społecznego, a w tym polityki,
uproszczenia analiz modelowych, przypisywanie podmiotom ekonomicznym cech budzących
wątpliwości (np. skrajna racjonalność) to tylko przykłady zarzutów, jakie są
wysuwane pod adresem dominującej w świecie akademickim ekonomii głównego nurtu. Tym,
co łączy wszystkich krytyków współczesnej ekonomii, jest przekonanie o potrzebie
nawet radykalnych zmian w sferze paradygmatów. Pisząc o współczesnym antyekonomizmie,
należy przede wszystkim zauważyć, że, w przeciwieństwie do tego, co można określić
mianem historycznego antyekonomizmu towarzyszącego ekonomii praktycznie od początków
jej narodzin w drugiej połowie XVIII wieku, obecna postać antyekonomizmu, poza bardzo
nielicznymi i niepochodzącymi z kręgu samych ekonomistów wyjątkami, nie opiera się na
założeniu nienaukowości i swoistej społecznej bezużyteczności ekonomii. Jest to co
prawda niekiedy bardzo radykalna krytyka, ale oparta na założeniu, że ekonomia jest
niezwykle istotną nauką z obszaru nauk społecznych. Ponadto trzeba pamiętać, że
pisząc o współczesnym antyekonomizmie, wskazujemy pewne ekstremum w rozważaniach o
współczesnej ekonomii, reprezentowane przez stosunkowo wąskie grono uczestników
dyskusji. Większość ekonomistów, nawet dostrzegając pewne niedostatki czy luki w
gmachu współczesnej ekonomii, na pewno nie podpisałaby się pod wnioskiem, że zamiast
ten gmach modernizować czy remontować, najlepiej byłoby go zburzyć.
Wstęp (Marek Ratajczak)
Maciej Miszewski
Ordoliberalizm jako podstawa polityki gospodarczej dla współczesnej Europy
Kazimierz Rogoziński
Czy naukom ekonomicznym potrzebna jest teoria usług?
Maciej Bałtowski
Zmiana własnościowa jako element transformacji gospodarczej - ramy
teoretyczno-analityczne
Helena Przybyła
Związki historii myśli ekonomicznej z teorią ekonomii
Anna Horodecka
Wpływ filozofii, w tym filozofii nauk, na zmiany w metodologii ekonomicznej i
teorii ekonomicznej
Anna Matuszczak
Zrównoważony rozwój w świetle ekonomii heterodoksyjnej
Jerzy Boehlke
Przedsiębiorstwo w teoretycznych koncepcjach transformacji
Aleksander Grzelak
Uwarunkowania rozwoju rolnictwa w Unii Europejskiej
Mirosław Bochenek
Prawo rynków zbytu jako przedmiot sporów i dociekań
Grażyna Wolska
Rozwiązania i dylematy w sferze regulacyjnej roli państwa
Aneta Kosztowniak
Systemy gospodarcze. Uwarunkowania a efektywność gospodarowania
Paweł Marszałek
Neowickselliańska teoria pieniądza jako teoretyczne podłoże polityki
pieniężnej...
Jacek Wallusch
Szoki podażowe i nieokreśloność równowagi przy niestacjonarnej inflacji
Jan L. Bednarczyk
Cel inflacyjny a stabilizacja wzrostu gospodarczego. Zmierzch polityki
ekonomicznej bazującej na niskiej inflacji?
Barbara Danowska-Prokop
Stosunek dziewiętnastowiecznych ekonomistów do socjalnej aktywności państwa
Michał Jurek
Czy możliwe jest utrzymanie systemów sztywnego kursu przez kraje Europy
Środkowej i Wschodniej?
Michał Moszyński
Kryzys finansowy a finanse publiczne wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej
w kontekście uczestnictwa w strefie euro
Izabela Bludnik
Kryzys finansowy - (nie)racjonalna reakcja rynku
Beata Stępień
Rola instytucji nieformalnych w kształtowaniu ładu gospodarczego - przykład
transformacji w Polsce
Bazyłi Czyżewski
Mechanizm alokacji rent ekonomicznych w sektorze rolnym; analiza przypadku Polski
na podstawie przepływów międzygałęziowych oraz modelu GTAP w latach 1995-2005
Agnieszka Poczta-Wajda
Paradoks rozwojowy w polityce rolnej
Agnieszka Sapa
Regionalne porozumienia handlowe w warunkach multilateralizmu
Bianka Godlewska-Dzioboń
Analiza struktur zatrudnienia w Polsce w nowych realiach rynkowych
Włodzimierz Kaczocha
Twórcy ekonomii społecznej w Polsce - zakres badań oraz koncepcje demokracji
Andrzej Suwalski
Dualizm indywidualizmu i kolektywizmu w polskiej myśli ekonomicznej przed II
wojną światową
448 stron, B5, oprawa miękka
