O Chinach
Chiny: cywilizacja trwającą nieprzerwanie od tysiącleci, więź ze starożytną
przeszłością, klasyczne zasady strategii i polityki. Stany Zjednoczone: nieco ponad
dwieście lat państwowości, liberalizm, interwencjonizm. Ale dziś to dwa największe
mocarstwa, od których zależy polityka całego świata.
W przeszłości „świat chiński” i „świat zachodni” stykały się rzadko.
Dziś technologia i zależności ekonomiczne wymuszają stały kontakt, ale rodzą też
paradoks - choć coraz więcej jest możliwości współpracy, wzrasta też ryzyko
konfliktu.
Henry Kissinger, który przez lata był jednym z architektów amerykańskiej polityki
zagranicznej oraz głównym graczem w zakulisowych rozgrywkach dyplomatycznych, opisuje
przeszłą i teraźniejszą politykę kraju, którego wpływ na losy całego globu — w
tym także Stanów Zjednoczonych — z roku na rok staje się coraz większy.
"Gigant światowej dyplomacji po raz kolejny pomaga
lepiej zrozumieć świat. Inspirująca lektura nie tylko dla zawodowych dyplomatów."
Radosław Sikorski
"Bardzo trudno wpisać książkę Kissingera w ramy konkretnego gatunku.
Częściowo dlatego, że nieco niepozorny tytuł skrywa w gruncie rzeczy ambitny cel –
ukazać sens chińskiej dyplomacji i polityki zagranicznej w toku dwóch tysiącleci oraz
uporządkować wydarzenia z przeszłości tak, aby rzucały światło na
współczesność. […] Nie jest to ani pamiętnik, ani monografia. Mamy tu raczej do
czynienia z połączeniem spostrzeżeń, refleksji, pracy historycznej i badań opartych
na doświadczeniu i intuicji."
„The New Your Review of Books”
"Fascynująca, przenikliwa, a czasem przewrotna książka Kissingera jest
poświęcona nie tylko kluczowej roli, którą autor odegrał w otwarciu się prezydenta
Nixona na Chiny. To także próba ukazania, w jaki sposób historia Chin, zarówno
starożytna, jak i ta najnowsza, kształtowała politykę zagraniczną tego państwa i
jego stosunek do Zachodu. […] Wpływ na postrzeganie Chin przez autora miały także
jego osobiste bliskie kontakty z kilkoma generacjami chińskich przywódców."
„The New York Times”
"„O Chinach” to próba przybliżenia tajników chińskiej dyplomacji. To
także analiza stosunków pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami oraz lapidarne, ale
jednocześnie dogłębne przedstawienie wyzwań związanych ze wzajemnymi relacjami obu
państw. „O Chinach” zajmuje godne miejsce wśród wydanych dotąd dzieł dyplomaty i
byłego sekretarza stanu."
„The Washington Post”
Przedmowa
Prolog
ROZDZIAŁ 1: Wyjątkowość Chin
Era prymatu Chin
Konfucjanizm
Koncepcje stosunków międzynarodowych - imperializm czy równość?
Chińska Realpolitik i Sztuka wojenna Sun Zi
ROZDZIAŁ 2: Kwestia ketou i wojny opiumowe
Poselstwo Macartneya
Zderzenie dwóch porządków świata - wojna opiumowa
Dyplomacja Qiyinga - obłaskawianie barbarzyńców
ROZDZIAŁ 3: Od wspaniałości do upadku
Projekt Wei Yuana - "wykorzystać barbarzyńców przeciw barbarzyńcom", poznać
ich techniki
Erozja władzy - wewnętrzne niepokoje i groźba zewnętrznego okrążenia Kontrolowany
upadek
Wyzwanie ze strony Japonii
Korea 94
Powstanie bokserów i nowa Epoka Walczących Królestw
ROZDZIAŁ 4: Nieustająca rewolucja Mao
Mao i Wielka Harmonia
Mao i stosunki międzynarodowe - podstęp pustego miasta, odstraszanie i dążenie do
psychologicznej przewagi
Nieustająca rewolucja a chiński naród
ROZDZIAŁ 5: Dyplomatyczny trójkąt i wojna koreańska
Acheson i groźba chińskiego titoizmu
Kim Ir Sen i wybuch wojny
Amerykańska interwencja - opór wobec agresji
Chińska reakcja - nowe oblicze odstraszania
Konfrontacja chińsko-amerykańska
ROZDZIAŁ 6: Chiny przeciwko dwóm supermocarstwom
Pierwszy kryzys w Cieśninie Tajwańskiej
Dyplomatyczne interludium ze Stanami Zjednoczonymi
Mao, Chruszczow i chińsko-sowiecki rozłam
Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej
ROZDZIAŁ 7: Dziesięciolecie kryzysu
Wielki Skok
Spór o granicę himalajską i wojna chińsko-indyjska w 1962 roku
"Rewolucja kulturalna"
Stracone szanse?
ROZDZIAŁ 8: Droga do pojednania
Chińska strategia
Amerykańska strategia
Pierwsze kroki - potyczki nad rzeką Ussuri
ROZDZIAŁ 9: Wznowienie stosunków - pierwsze spotkanie z Mao i Zhou
Zhou Enlai
Nixon w Chinach - spotkanie z Mao
Dialog Nixon-Zhou
Komunikat szanghajski
Pokłosie
ROZDZIAŁ 10: Quasi-sojusz - rozmowy z Mao
"Pozioma linia" - chińskie ujęcie powstrzymywania
Wpływ Watergate
ROZDZIAŁ 11: Koniec ery Mao
Kryzys w sprawie sukcesji
Upadek Zhou Enalaia
Ostatnie spotkania z Mao - jaskółki i zapowiedź burzy
ROZDZIAŁ 12: Niezniszczalny Deng
Pierwszy powrót Denga do władzy
Śmierć przywódców - Hua Guofeng
Panowanie Denga - reformy i otwartość
ROZDZIAŁ 13: "Klepnąć tygrysa po zadzie" - trzecia wojna w Wietnamie
Wietnam - upokorzenie wielkich mocarstw
Polityka zagraniczna Denga - dialog z Ameryką i normalizacja
Podróże Denga
Wizyta Denga w Ameryce i nowa definicja sojuszu
Trzecia wojna wietnamska
ROZDZIAŁ 14: Reagan i świt normalności
Dostawy broni dla Tajwanu i trzeci komunikat
Chiny i supermocarstwa - nowa równowaga
Program reform Denga
ROZDZIAŁ 15: Tiananmen
Amerykańskie dylematy
Sprawa Fang Lizhiego
Dwunasto- i dwudziestoczteroznakowe instrukcje
ROZDZIAŁ 16: Jakie reformy? Deng na południu
ROZDZIAŁ 17: Rollercoaster ku następnemu pojednaniu. Rządy Jiang Zemina
Chiny i rozpadający się Związek Sowiecki
Administracja Clintona i polityka chińska
Trzeci kryzys w Cieśninie Tajwańskiej
Odrodzenie się Chin i refleksje Jianga
ROZDZIAŁ 18: Nowe tysiąclecie
Różnice perspektyw
Jak zdefiniować strategiczną szansę
Debata o narodowym przeznaczeniu - spojrzenie triumfalistyczne
Dai Bingguo - ponowna afirmacja pokojowego wzrostu
EPILOG: Czy historia się powtarza? Memorandum Crowea
Ku Wspólnocie Pacyficznej?
POSŁOWIE
Nieunikniona rywalizacja?
Dokąd teraz pójść?
INDEKS
584 strony, oprawa twarda