Imponujący wzrost zainteresowania obrotem wierzytelnościami przyszłymi,
związany głównie z rozwojem zabezpieczeń kredytowych, kieruje uwagę coraz szerszych
kręgów prawniczych ku problematyce ekspektatywy powstania wierzytelności.
Monografia ta wychodzi naprzeciw temu zapotrzebowaniu praktyki, ukazując
kontury konstrukcyjne ekspektatywy oraz jej wielorakie wykorzystanie w orzecznictwie Sądu
Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego.
Wiele uwagi poświęcono w tym opracowaniu także ochronie prawnej ekspektatywy
powstania wierzytelności oraz niezwykle ważnej z punktu widzenia obrotu ekspektatywą
wierzytelności kwestii kryteriów decydujących o zaliczeniu niektórych ekspektatyw do
praw podmiotowych. Omówione zostały w niej także szczegółowe zagadnienia obrotu
ekspektatywą powstania wierzytelności oraz jego ograniczenia.
Książka ta skierowania jest do sędziów, radców prawnych, adwokatów i pracowników
instytucji finansowych (bankowych, factoringowych i leasingowych). Jej adresatem są
także pracownicy naukowi oraz studenci uczestniczący w seminariach cywilistycznych.
Dr iur. Jarosław Kuropatwiński jest radcą prawnym, Konsulem
Honorowym Republiki Federalnej Niemiec w Bydgoszczy oraz komplementariuszem Kancelarii
Prawniczej Lege artis I. Mikulska J. Kuropatwiński A. Lewicki z siedzibą w Bydgoszczy.
Spis tresci:
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I
Prawna konstrukcja ekspektatywy
Ogólne ujęcie ekspektatywy w doktrynie prawa cywilnego
Zagadnienia terminologiczne
Przesłanka nabycia prawa podmiotowego jako element konstrukcyjny ekspektatywy
A. Przesłanka jako składnik budowy normy prawnej
B. Kategorie przesłanek
C. Źródła przesłanek
D. Przesłanka a conditio iuris
Czasowy charakter ekspektatywy
Podstawowe kategorie ekspektatyw
Ekspektatywa a sytuacja poprzedzająca wejście w życie ustawy będącej źródłem prawa
podmiotowego
Ekspektatywa a prawo podmiotowe tymczasowe
Aksjologiczne uzasadnienie prawnej konstrukcji ekspektatywy
Rozdział II
Historyczny rozwój konstrukcji ekspektatywy
Zagadnienia wstępne
Koncepcje negujące konstrukcję ekspektatywy jako jurydycznego wyjaśnienia skutków
prawnych wyprzedzających nabycie prawa podmiotowego
A. Koncepcje skutków prawnych wyprzedzających nabycie prawa podmiotowego jako
alternatywa dla konstrukcji ekspektatywy
B. Koncepcja rozporządzenia antycypowanego (niem. Vorausverfugung)
C. Koncepcja prawa podzielonego według czasu
D. Koncepcja ujmująca prawa warunkowe i terminowe jako prawa istniejące
E. Koncepcja tzw. biernych skutków prawa podmiotowego
F. Teoria praw kształtujących jako wyjaśnienie skutków prawnych wyprzedzających
nabycie prawa podmiotowego
G. Koncepcja przeciwstawiająca ekspektatywie skutki prawne powstające przed nabyciem
prawa podmiotowego
3. Spór o przydatność konstrukcji ekspektatywy w prawie polskim
Rozdział III
Ekspektatywa w systemie prawa cywilnego
Podstawowe funkcje ekspektatywy
Konstrukcja prawna ekspektatywy w judykaturze
Ekspektatywa powstania wierzytelności w praktyce
Uniwersalizacja ekspektatywy i jej ujęcie normatywne de lege lata
Koincydencja ekspektatywy z niektórymi prawami podmiotowymi
Rozdział IV
Ochrona prawna ekspektatywy
Uwagi wprowadzające
Prawna ochrona ekspektatyw powstania wierzytelności wynikających z umów warunkowych i
terminowych
Stan związania jako przejaw ochrony prawnej ekspektatywy
Problem ochrony deliktowej ekspektatywy
A. Ochrona deliktowa ekspektatywy wynikającej z czynności warunkowej lub terminowej oraz
praw podmiotowych
tymczasowych
B. Ochrona deliktowa "zwykłej" ekspektatywy
C. Deliktowe roszczenie o naprawienie szkody wynikającej z bezprawnego naruszenia
ekspektatywy
5. Zagadnienie ochrony deliktowej ekspektatywy powstania wierzytelności
A. Ochrona deliktowa wierzytelności istniejącej
B. Implikacje ochrony deliktowej wierzytelności istniejącej w zakresie ochrony
ekspektatywy powstania wierzytelności
Ochrona ekspektatywy w świetle przepisów o skutkach niewykonania lub nienależytego
wykonania zobowiązania
Inne płaszczyzny ochrony prawnej ekspektatywy
Zagadnienie kolizji ochrony prawnej ekspektatywy z ochroną prawa podmiotowego
Zróżnicowanie intensywności ochrony prawnej poszczególnych postaci ekspektatywy
Rozdział V
Prawo podmiotowe tymczasowe (ekspektatywa maksymalnie ukształtowana)
Uwagi ogólne
Koncepcje jurydycznej delimitacji praw podmiotowych tymczasowych
Pojęcie prawa podmiotowego jako założenie wyjściowe jurydycznej konstrukcji prawa
podmiotowego tymczasowego
Stosunek prawny ekspektatywy
Sfera możności postępowania ekspektatora i jej normatywna podstawa
Ochrona interesów ekspektatora jako cel sfery możności postępowania
Zabezpieczenie normą prawną sfery możności postępowania
Kwalifikacja ekspektatyw według kryteriów wyróżniających prawo podmiotowe
9. Jurydyczne cechy praw podmiotowych tymczasowych
Rozdział VI
Ekspektatywa powstania wierzytelności jako przedmiot obrotu prawnego
Uwagi wstępne
Zagadnienie prawnej dopuszczalności rozporządzenia ekspektatywa powstania
wierzytelności
Ograniczenia w obrocie prawem podmiotowym tymczasowym
Dopuszczalność rozporządzenia ekspektatywa w ramach sukcesji uniwersalnej
Rozporządzenie "zwykłymi" ekspektatywami
Konstrukcja prawna nabycia wierzytelności
Bibliografia
Die Forderungsanwartschaft im polnischen biirgerlichen Recht (Zusammenfassung)
114 stron, A5, miękka oprawa
