Podręcznik poświęcony jest mającym duże znaczenie w praktyce umowom gospodarczym
(handlowym), na mocy których do spełnienia świadczenia zobowiązany jest
przedsiębiorca. Analizowane umowy gospodarcze uregulowane są w kodeksie cywilnym oraz w
innych przepisach, a także funkcjonują w praktyce jako umowy nienazwane. Zawieranie i
wykonywanie umów gospodarczych oraz odpowiedzialność za niewykonanie bądź
nienależyte wykonanie zobowiązania przez przedsiębiorcę podlega nie tylko ogólnym
regułom prawa cywilnego, lecz także szczególnemu reżimowi prawnemu uwzględniającemu
wymagania stawiane profesjonalistom.
Autorami podręcznika są pracownicy naukowi Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Opracowanie jest adresowane do szerokiego kręgu odbiorców, w tym w szczególności do
studentów oraz osób i instytucji stosujących prywatne prawo gospodarcze w praktyce.
Spis treści
Wykaz skrótów
Rozdział pierwszy. Umowy gospodarcze. Część ogólna
I. Uwagi wstępne
II. Swoboda umów gospodarczych
III. Zawarcie umowy gospodarczej
IV. Charakter prawny czynności przygotowujących zawarcie umowy
V. Wzorce umów
VI. Wykonanie umów handlowych
VII. Przedawnienie roszczeń
Rozdział drugi. Umowa międzynarodowej sprzedaży towarów
I. Wprowadzenie
II. Zastosowanie konwencji o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów
1. Umowa sprzedaży towarów
2. Siedziba przedsiębiorcy
III. Zawarcie umowy międzynarodowej sprzedaży towarów
1. Uwaga ogólna
2. Oferta
3. Reakcje adresata oferty
IV. Źródła treści stosunku zobowiązaniowego
1. Treść umowy
2. Postanowienia konwencji
3. Prawo krajowe
4. Zwyczaje i praktyki handlowe
5. Dyrektywy interpretacyjne
V. Naruszenie zobowiązania jako przesłanka odpowiedzialności
VI. Zakres odpowiedzialności
1. Żądanie wykonania zobowiązania
2. Obniżenie ceny
3. Odsetki
4. Odstąpienie od umowy
5. Odszkodowanie
Rozdział trzeci. Umowa o roboty budowlane
I. Podstawy prawne
II. Kwalifikacja prawna umowy
1. Nazwa i definicja umowy
2. Charakter umowy
3. Strony umowy
III. Zawarcie umowy
IV Treść umowy i sytuacja prawna stron
1. Obowiązki inwestora
2. Obowiązki wykonawcy
3. Zapłata wynagrodzenia
V. Zakończenie umowy
1. Odstąpienie od umowy
VI. Odpowiedzialność stron
1. Odpowiedzialność za wady
VII. Przedawnienie roszczeń
Rozdział czwarty. Umowa leasingu
I. Wprowadzenie
II. Zawarcie umowy leasingu
1. Strony umowy
2. Essentialia negotii umowy leasingu
3. Forma umowy
III. Wykonanie umowy leasingu
1. Obowiązki finansującego
2. Obowiązki korzystającego
IV Wygaśnięcie umowy leasingu przed jej wykonaniem
1. Przyczyny wygaśnięcia umowy
2. Wygaśnięcie umowy a zaplata wynagrodzenia
Rozdział piąty. Umowa agencyjna
I. Podstawa prawna
II. Zawarcie umowy
1. Strony umowy
2. Forma umowy
3. Treść umowy
III. Wykonywanie zobowiązania
1. Umocowanie agenta
2. Obowiązek lojalności
3. Obowiązki współdziałania przy wykonywaniu umowy agencji
4. Prowizja agenta
IV Wygaśnięcie stosunku prawnego agencji
1. Wypowiedzenie umowy
2. Obowiązek zapłaty świadczenia wyrównawczego
Rozdział szósty. Umowa komisu
I. Treść umowy komisu
II. Komis kupna
1. Relacja między komisantem a sprzedawcą
2. Relacja między komisantem a komitentem
III. Komis sprzedaży
1. Relacja między komisantem a komitentem
2. Relacja między komisantem a kupującym
3. Relacja między komitentem a kupującym
Rozdział siódmy. Umowa dealerska (wyłącznej koncesji handlowej, dystrybucji
wyłącznej)
Rozdział ósmy. Umowa franchisingowa
I. Założenia i cele gospodarcze
II. Definicja i charakterystyka umowy franchisingowej
Rozdział dziewiąty. Umowa przewozu rzeczy
I. Źródła
II. Umowa przewozu
1. Zawarcie umowy przewozu
2. Strony umowy
3. Treść umowy
III. Wykonywanie umowy przewozu
1. Obowiązki przewoźnika
2. Obowiązki wysyłającego
3. Prawa i obowiązki odbiorcy
IV. Odpowiedzialność przewoźnika za szkody transportowe
1. Szkody transportowe
2. Okoliczności uwalniające przewoźnika od odpowiedzialności
3. Odszkodowanie
Rozdział dziesiąty. Umowa spedycji
Wprowadzenie
II. Usługi spedycyjne
III. Obowiązki stron umowy
IV Odpowiedzialność kontraktowa spedytora
V. Zabezpieczenie i przedawnienie roszczeń
Rozdział jedenasty. Umowa ubezpieczenia
I. Istota i kwalifikacja prawna umowy ubezpieczenia
1. Pojęcie umowy ubezpieczenia
2. Zdarzenie losowe i wypadek ubezpieczeniowy
3. Interes ubezpieczeniowy
4. Umowa jako źródło powstania stosunku prawnego ubezpieczenia
5. Inne cechy umowy ubezpieczenia
II. Zawarcie umowy ubezpieczenia
1. Oferta zawarcia umowy ubezpieczenia i jej przyjęcie
2. Zawarcie umowy ubezpieczenia w innych trybach
3. Obowiązki zakładu ubezpieczeń przy zawieraniu umowy
4. Zawarcie umowy ubezpieczenia a rozpoczęcie świadczenia ochrony ubezpieczeniowej
5. Obowiązek zawierania ustawowo wskazanych umów ubezpieczenia
III. Strony umowy ubezpieczenia i podmioty związane ze stosunkiem prawnym ubezpieczenia
1. Zakład ubezpieczeń
2. Ubezpieczający
3. Inne podmioty związane ze stosunkiem prawnym ubezpieczenia
IV. Świadczenia zakładu ubezpieczeń
1. Świadczenie ochrony ubezpieczeniowej
2. Świadczenie pieniężne zakładu ubezpieczeń
V. Świadczenie ubezpieczającego - zapłata składki ubezpieczeniowej
1. Uwagi ogólne
2. Zmiana wysokości składki w czasie stosunku prawnego ubezpieczenia
VI. Powinności ubezpieczającego
1. Pojęcie powinności
2. Wybrane powinności nałożone na ubezpieczającego przez ustawę
VII. Zakończenie stosunku prawnego ubezpieczenia
1. Spełnienie świadczeń jako przyczyna wygaśnięcia stosunku prawnego ubezpieczenia
2. Unicestwienie przedmiotu ochrony ubezpieczeniowej
3. Odstąpienie od umowy ubezpieczenia
Rozdział dwunasty. Umowy zawierane przez brokera ubezpieczeniowego
I. Uwagi wstępne
II. Pośrednictwo ubezpieczeniowe
1. Pojęcie pośrednictwa
2. Typologie pośrednictwa
3. Pośrednictwo ubezpieczeniowe
III. Umowa brokerska
1. Pojęcie umowy brokerskiej
2. Strony umowy
3. Specyfika umowy brokerskiej - mechanizm wynagradzania brokera
4. Obowiązki brokera ubezpieczeniowego
5. Obowiązki zleceniodawcy brokera ubezpieczeniowego
6. Możliwość zawarcia jednostronnie zobowiązującej umowy brokerskiej
7. Kwalifikacja prawna umowy brokerskiej
IV. Porozumienie prowizyjne
1. Dopuszczalność zawierania porozumień prowizyjnych
2. Zawarcie porozumienia prowizyjnego
3. Obowiązki ubezpieczyciela
4. Kwalifikacja prawna porozumienia prowizyjnego
V Powiązanie pomiędzy umową brokerską oraz porozumieniem prowizyjnym
Rozdział trzynasty. Umowa składu
I. Podstawa prawna
II. Kwalifikacja umowy składu
III. Obowiązki stron umowy składu
1. Obowiązek pieczy nad rzeczą
2. Obowiązek konserwacji
3. Obowiązek udostępnienia składającemu pomieszczeń składowych
4. Obowiązki ochrony interesu składającego
5. Obowiązek zwrotu składowanej rzeczy
6. Obowiązek wydania pokwitowania
7. Obowiązek wydania dowodu składowego
8. Obowiązek zapłaty wynagrodzenia
IV Odpowiedzialność przedsiębiorcy składowego
V Wygaśnięcie, zabezpieczenie i przedawnienie roszczeń
Rozdział czternasty. Spółka cywilna
I. Konstrukcja prawna i zastosowanie spółki cywilnej
1. Charakterystyka ogólna
II. Umowa spółki cywilnej
1. Obligacyjny stosunek spółki cywilnej
2. Wspólny cel gospodarczy
3. Obowiązek działania wspólników
4. Obowiązek wniesienia wkładów
5. Wielkość wkładów
III. Stosunki wewnętrzne i zewnętrzne spółki cywilnej
IV Majątek spółki (wspólny majątek wspólników)
V. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki
VI. Reprezentowanie spółki w stosunkach zewnętrznych
VII. Prowadzenie spraw spółki
VIII. Pozostałe prawa i obowiązki wspólników
1. Prawa majątkowe
2. Prawo do podziału i wypłaty zysku
3. Uprawnienie do otrzymania części majątku w przypadku wystąpienia ze spółki
4. Uprawnienia do otrzymania części majątku w przypadku rozwiązania spółki
5. Obowiązki majątkowe
IX. Zmiana umowy spółki i jej składu osobowego
1. Zmiana postanowień umowy
2. Zmiana składu osobowego spółki
X. Rozwiązanie spółki
Rozdział piętnasty. Umowa spółki cichej
Rozdział szesnasty. Czynności bankowe
I. Zagadnienia ogólne
1. Istota działalności bankowej
2. Pojęcie banku
3. Pojęcia pokrewne
4. Nadzór nad działalnością bankową
5. Bank jako przedsiębiorca
6. Reglamentacja działalności bankowej
7. Ochrona nazwy "bank" i "kasa"
8. Uprzywilejowana pozycja banków
9. Pojęcie i rodzaje czynności bankowych
10. Monopol banków na świadczenie niektórych usług finansowych
II. Rachunki bankowe
1. Wieloznaczność pojęcia "rachunek bankowy"
2. Obowiązek posiadania rachunku bankowego
3. Rodzaje rachunków bankowych
4. Prawna charakterystyka umowy rachunku bankowego
5. Treść umowy
6. Odpowiedzialność stron
7. Zakończenie stosunku rachunku bankowego
III. Rozliczenia pieniężne
1. Zasady wykonywania zobowiązań pieniężnych
2. Źródła regulacji rozliczeń przeprowadzanych za pośrednictwem banków
3. Zasady przeprowadzania rozliczeń za pośrednictwem banków
4. Formy rozliczeń za pośrednictwem banków
5. Miejsce i data zapłaty w rozliczeniach bezgotówkowych
6. Odpowiedzialność za nieterminowe lub nieprawidłowe przeprowadzenie rozliczenia
IV Czynności o charakterze kredytowym
1. Umowa kredytu bankowego
2. Pożyczka bankowa
3. Kredyt bankowy a pożyczka bankowa
Rozdział siedemnasty. Umowa gwarancji bankowej
I. Pojęcie i charakterystyka ogólna
II. Funkcja gospodarcza i sposób realizacji gwarancji
III. Płaszczyzny posługiwania się zabezpieczeniem gwarancyjnym
IV Umowa jako źródło stosunku gwarancji bankowej
V Treść umowy gwarancji bankowej
VI. Właściwości umowy i stosunku gwarancji bankowej
VII. Aktualizacja powinności zapłaty
VIII. Przyczyny wygaśnięcia zobowiązania gwarancji bankowej
Rozdział osiemnasty. Umowy związane z obrotem instrumentami finansowymi na rynku
kapitałowym
I. Pojęcie rynku kapitałowego
II. Umowy związane z obrotem pierwotnym i pierwszą ofertą publiczną papierów
wartościowych (underwriting)
1. Umowa o oferowanie maklerskich instrumentów finansowych
2. Umowa o subemisję inwestycyjną
3. Umowa o subemisję usługową
III. Umowy związane z wtórnym obrotem papierami wartościowymi
1. Umowa o świadczenie usług brokerskich
2. Umowa o zarządzanie portfelem maklerskich instrumentów finansowych
Rozdział dziewiętnasty. Umowy licencyjne o korzystanie z elektronicznych baz
danych
I. Wprowadzenie
II. Bazy danych jako dobro chronione za pośrednictwem praw własności intelektualnej
III. Charakterystyka umowy licencyjnej o korzystanie z elektronicznych baz danych
IV Prawa i obowiązki stron umowy licencyjnej
1. Obowiązki licencjodawcy
2. Obowiązki licencjobiorcy
V. Odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania
1. Odpowiedzialność licencjodawcy
2. Odpowiedzialność licencjobiorcy
VI. Zakończenie stosunku licencji
1. Wypowiedzenie umowy licencyjnej
2. Obowiązki stron po ustaniu umowy licencyjnej
3. Prawo właściwe
Rozdział dwudziesty. Zapis na sąd polubowny
I Uwagi wprowadzające
II Zakres spraw, które mogą być poddane pod rozstrzygnięcie sądu polubownego
III. Charakter prawny zapisu na sąd polubowny
IV. Typologia zapisów na sąd polubowny
V Forma zapisu na sąd polubowny
VI. Treść zapisu na sąd polubowny
1. Treść obligatoryjna
2. Treść fakultatywna
VII. Pełnomocnictwo do zawarcia zapisu na sąd polubowny
VIII. Ważność i skuteczność zapisu na sąd polubowny
IX. Zakres związania zapisem na sąd polubowny
396 stron, miękka oprawa
