Koncepcja federalizmu fiskalnego w systemie finansów samorządu terytorialnego
Federalizm fiskalny to współczesna koncepcja ekonomiczna przeciwstawna idei
centralizmu, oparta na formule wielopoziomowych finansów publicznych oraz koncentrująca
się na poszukiwaniu optymalnego zakresu decentralizacji fiskalnej.
To jednocześnie koncepcja nowoczesnego i wieloszczeblowego zarządzania sektorem
publicznym, której wdrażanie ma na celu zwiększenie efektywności procesu dostarczania
dóbr i usług publicznych.
W książce w kompleksowy sposób zaprezentowano poszczególne założenia teoretyczne
i modele federalizmu fiskalnego, konfrontując je z teorią finansów samorządowych oraz
praktyką gospodarczą. Jako przykład do analiz empirycznych posłużył podsektor
subnational governmnet w państwach członkowskich OECD. Podjęto próbę określenia
pozycji ekonomicznej wspomnianego podsektora w poszczególnych państwach, wykorzystując
w tym zakresie autorski Miernik Poziomu Decentralizacji Fiskalnej - MPDF.
„Podjęta w książce problematyka wypełnia lukę w
polskiej literaturze przedmiotu, poświęconej zastosowaniu teorii federalizmu fiskalnego
do systemu finansów samorządu terytorialnego".
Z recenzji Prof. dr hab. Krystyny Piotrowskiej-Marczak
Wstęp
Rozdział 1
Ekonomiczne znaczenie, modele i funkcje samorządu terytorialnego
1.1. Samorząd terytorialny w kontekście teorii dóbr publicznych
1.2. Struktura organizacyjna i pozycja ekonomiczna podsektora subnational government w państwach
OECD
1.3. Teoretyczne przesłanki podziału zadań między państwo a samorząd terytorialny
Rozdział 2
Federalizm fiskalny - założenia teoretyczne, modele i ewolucja doktryny
2.1. Założenia teoretyczne i modele federalizmu fiskalnego
2.2. Federalizm fiskalny pierwszej generacji (The First Generation Theory - FGT)
2.3. Federalizm fiskalny drugiej generacji (The Second Generation Theory - SGT)
Rozdział 3
Decentralizacja i autonomia finansowa samorządu terytorialnego jako pryncypia
federalizmu fiskalnego
3.1. Istota decentralizacji i jej płaszczyzny
3.2. Zalety decentralizacji oraz zagrożenia z nią związane
3.3. Decentralizacja fiskalna - zakres przedmiotowy, zasady implementacji i mierniki
3.3. Autonomia finansowa samorządu terytorialnego jako efekt decentralizacji fiskalnej
Rozdział 4
Autonomia podatkowa i konkurencja fiskalna wspólnot samorządowych
4.1. Koncepcja podatku zdecentralizowanego
4.2. Model lokalnej konkurencji podatkowej Charlesa M. Tiebouta
4.3. Zróżnicowany poziom autonomii podatkowej władz samorządowych w państwach OECD -
matryca taksonomii podatkowej
4.4. Problem ograniczonego lokalnego władztwa podatkowego w polskim systemie finansów
lokalnych
4.5. Koncepcja tax expenditures i skutki preferencji podatkowych dla budżetów lokalnych
w Polsce
Rozdział 5
Federalizm fiskalny a dochody transferowe i mechanizmy wyrównywania fiskalnego
5.1. Istota i przyczyny zróżnicowań fiskalnych na poziomie regionalnym i
lokalnym
5.2. Typologia dochodów transferowych jednostek samorządu terytorialnego
5.3. Korekta nierównowagi fiskalnej w systemie finansów samorządowych - konfrontacja
teorii z praktyką
Rozdział 6
Federalizm fiskalny a problematyka równowagi budżetowej i zadłużenia
podsektora samorządowego
6.1. Równowaga budżetowa i dług publiczny w kontekście podziału władztwa pomiędzy
poszczególne szczeble władzy publicznej
6.2. Istota i typologia reguł fiskalnych oraz zakres ich stosowania w finansach lokalnych
6.3. Lokalne reguły fiskalne w krajowym systemie ram fiskalnych w Polsce
6.4. Fiscal Rule Index (FRI) jako instrument pomiaru skuteczności reguł fiskalnych w
systemie finansów publicznych
Rozdział 7
Koncepcja zastosowania autorskiego Miernika Poziomu Decentralizacji Fiskalnej
(MPDF) z wykorzystaniem metody TOPSIS
7.1. Opis metody badawczej
7.2. Dobór cech diagnostycznych do budowy Miernika Poziomu Decentralizacji Fiskalnej
7.3. Ocena poziomu zaawansowania procesu decentralizacji z wykorzystaniem miernika MPDF -
na przykładzie podsektora subnational government w wybranych państwach OECD
Zakończenie
Aneks
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
320 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka
