Nowe zasady dystrybucji ubezpieczeń
Publikacja stanowi kompleksowy przewodnik po ustawie z 15.12.2017 r. o dystrybucji
ubezpieczeń, która wejdzie w życie 1.10.2018 r.
Ambicją Autorów jest zidentyfikowanie kluczowych dylematów powstających na gruncie
nowej ustawy i zaproponowanie skutecznych rozwiązań uwzględniających praktykę
funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego.
W książce zawarto odpowiedzi m.in. na pytania:
na czym polega obowiązek rozpoznania wymagań i potrzeb klientów?
jakie są obowiązki informacyjne dystrybutorów ubezpieczeń wobec klientów?
co to jest produkt ubezpieczeniowy?
jakie są zasady rozpatrywania reklamacji?
jakie są zasady odpowiedzialności agenta, multiagenta i brokera ubezpieczeniowego?
jakie są reguły rejestracji pośredników ubezpieczeniowych?
jakie są zasady oraz przebieg kontroli nad działalnością ubezpieczeniową?
jakie są obowiązki dystrybutorów ubezpieczeń wynikające z RODO?
W opracowaniu uwzględniono nowelizację ustawy o dystrybucji ubezpieczeń dokonaną
ustawą z 6.03.2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców
oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej.
W niezbędnym zakresie omówiono również inne akty prawne, które wchodzą w
swoistą interakcję z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń, w szczególności przepisy:
- ustawy z 11.09.2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
- ustawy z 16.02.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
- rozporządzenia PE i Rady UE 2016/679 z 27.04.2016 r. o ochronie danych osobowych, które
wejdzie w życie 25.05.2018 r.
Publikacja przeznaczona jest dla adwokatów, radców prawnych, a także pracowników
Komisji Nadzoru Finansowego sprawujących kontrolę nad dystrybutorami ubezpieczeń oraz
menedżerów w zakładach ubezpieczeń i firmach brokerskich.
WYKAZ SKRÓTÓW
WSTĘP
ROZDZIAŁ 1
POJĘCIE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ I DYSTRYBUCJI REASEKURACJI
1.1. Uwagi wprowadzające
1.2. Definicja dystrybucji ubc :pieczeń w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń
1.3. Definicja dystrybucji ubezpieczeń w dyrektywie 2016/97
1.4. Dystrybucja ubezpieczeń jako działalność podejmowana w relacji z klientami
1.5. Element doradzania
1.6. Znaczenie elementu wynagrodzenia
1.7. Dystrybucja gwarancji ubezpieczeniowych
1.8. "Porównywarki" internetowe
1.9. Organizowanie i nadzorowanie czynności brokerskich oraz agencyjnych
1.10. Wyłączenia z zakresu definicji dystrybucji ubezpieczeń
1.10.1. Uwagi wprowadzające
1.10.2. Inne usługi profesjonalne
1.10.3. Działalność "likwidatorów szkód"
1.10.4. Pozyskiwanie danych o klientach
1.10.5. Przekazywanie klientom ogólnych informacji
1.11. Wyłączenia z definicji dystrybucji ubezpieczeń a wyłączenia stosowania ustawy o
dystrybucji ubezpieczeń
1.12. Pośrednictwo ubezpieczeniowe
1.12.1. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jako element dystrybucji ubezpieczeń
1.12.2. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jako działalność odpłatna
1.12.3. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jako działalność gospodarcza
1.12.4. Pośrednik ubezpieczeniowy
1.12.5. Podmiotowa koncepcja pośrednictwa w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń
1.13. Problematykaubezpieczeń grupowych
1.13.1. Czynności ubezpieczającego
1.13.2. Zakaz otrzymywania wynagrodzenia przez ubezpieczającego i wyjątki od tego zakazu
1.13.3. Geneza zakazu otrzymywania wynagrodzenia przez ubezpieczającego
1.13.4. Konsekwencje przepisu zakazującego ubezpieczającemu pobierania wynagrodzenia
1.13.5. Nowe obowiązki ubezpieczającego otrzymującego wynagrodzenie
1.14. Dystrybucja reasekuracji
ROZDZIAŁ 2
RODZAJE DYSTRYBUTORÓW UBEZPIECZEŃ I REASEKURACJI
2.1. Uwagi wstępne
2.1.1. Ustawowa definicja "dystrybutora ubezpieczeń" i zastosowanie tego
terminu w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń
2.1.2. Status dystrybutora ubezpieczeń w przypadku wielości podmiotów zaangażowanych w
jedną transakcję
2.2. Kategorie dystrybutorów ubezpieczeń w dyrektywie 2016/97
2.3. Zakład ubezpieczeń
2.4. Agent ubezpieczeniowy
2.4.1. Agent wyłączny
2.4.2. Multiagent
2.5. Agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające
2.6. Broker ubezpieczeniowy
2.7. Zakład reasekuracji
2.8. Broker reasekuracyjny
2.9. Zakazane powiązania
2.10. Obowiązki szkoleniowe
ROZDZIAŁ 3
WYŁĄCZENIE STOSOWANIA USTAWY O DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ: PRZEDSIĘBIORCA
DYSTRYBUUJĄCY UBEZPIECZENIA (ART. 2 U.D.U.)
3.1. Wyłączenie z art. 2 ust. 1 u.d.u
3.2. Wyłączenie z art. 2 ust. 2 u.d.u
3.3. Przepisy dyrektywy 2016/97
3.4. Dotychczasowa regulacja
3.5. Przedsiębiorca z art. 2 u.d.u. a agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające
3.6. Trudności interpretacyjne związane z art. 2 ust. 1 i 2 u.d.u
3.7. Zakres zastosowania ustawy o dystrybucji ubezpieczeń do zwolnionych przedsiębiorców
3.8. Nadzór nad przedsiębiorcami z art. 2 u.d.u
ROZDZIAŁ 4
OBOWIĄZEK ROZPOZNANIA WYMAGAŃ I POTRZEB KLIENTA
4.1. Zakres zastosowania art. 8 u.d.u. i jego relacja do innych przepisów
4.1.1. Uwagi wprowadzające
4.1.2. Zakres zastosowania art. 8 u.d.u
4.1.3. Relacja art. 8 u.d.u. do innych przepisów
4.2. Obowiązek określenia wymagań i potrzeb klienta
4.2.1. Uwagi wprowadzające
4.2.2. Treść obowiązku określenia wymagań i potrzeb klienta
4.2.3. Forma pozyskania informacji od klienta
4.2.4. Forma określenia wymagań i potrzeb klienta
4.2.5. Odmowa podania informacji przez klienta
4.2.6. Rozpoznanie wymagań i potrzeb klienta przy ubezpieczeniach obowiązkowych
4.2.7. Rozpoznanie wymagań i potrzeb klienta, gdy ten narzuca treść umowy
4.2.8. Zaproponowanie klientowi umowy zgodnej z jego wymaganiami i potrzebami
4.2.9. Rozpoznanie wymagań i potrzeb klienta w ubezpieczeniach na cudzy rachunek
ROZDZIAŁ 5
OBOWIĄZEK OKREŚLENIA WYMAGAŃ I POTRZEB KLIENTA W ŚWIETLE OGRANICZEŃ
WYNIKAJĄCYCH Z OGÓLNEGO ROZPORZĄDZENIA O OCHRONIE DANYCH OSOBOWYCH (RODO)
5.1. Zastosowanie rozporządzenia w praktyce
5.1.1. Uwagi wprowadzające
5.1.2. Dane osobowe w branży ubezpieczeniowej
5.1.3. Zasady przetwarzania danych osobowych zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o
ochronie danych osobowych
5.2. Sytuacja prawna dystrybutorów ubezpieczeń w świetle ogólnego rozporządzenia o
ochronie danych osobowych
5.2.1. Uwagi wprowadzające
5.2.1.1. Agenci ubezpieczeniowi, agenci oferujący ubezpieczenia uzupełniające
5.2.1.2. Brokerzy ubezpieczeniowi
5.2.2. Obowiązki wynikające z RODO dla dystrybutorów ubezpieczeń
5.2.2.1. Administratorzy i współadministratorzy danych osobowych
5.2.2.2. Podmioty, którym powierzono przetwarzanie danych osobowych
5.3. Wzajemny stosunek wymagań przewidzianych w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń i ogólnego
rozporządzenia o ochronie danych osobowych
5.3.1. Podstawowe wymagania ustawy o dystrybucji ubezpieczeń
5.3.2. Analiza wzajemnego zakresu wymagań i ich konsekwencji dla dystrybutorów
ubezpieczeń
ROZDZIAŁ 6
OBOWIĄZKI INFORMACYJNE DYSTRYBUTORÓW UBEZPIECZEŃ WOBEC KLIENTÓW
6.1. Uwagi ogólne
6.2. Zasady ogólne przekazywania informacji przez dystrybutorów
6.3. Obowiązki agenta ubezpieczeniowego
6.4. Obowiązki zakładu ubezpieczeń
6.5. Obowiązki brokera ubezpieczeniowego
6.6. Obowiązki informacyjne dystrybutora wobec klienta w ubezpieczeniach z działu II
załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej -
ustandaryzowany dokument
6.6.1. Treść ustandaryzowanego dokumentu
6.6.2. Format ustandaryzowanego dokumentu
6.6.3. Układ ustandaryzowanego dokumentu
6.7. Obowiązki informacyjne dystrybutora wobec klienta w ubezpieczeniach inwestycyjnych -
kluczowe informacje o produkcie (KID)
6.8. Obowiązki informacyjne związane z ubezpieczeniami w pakietach z towarami lub
usługami
6.9. Forma realizacji obowiązków informacyjnych
6.9.1. Trwały nośnik a postać papierowa
6.9.1.1. Trwały nośnik
6.9.1.2.Postać papierowa
6.9.2. Forma przekazania informacji wymaganych przez przepisy ustawy o dystrybucji
ubezpieczeń i rozporządzenia PRIIP
ROZDZIAŁ 7
WYNAGRODZENIE DYSTRYBUTORÓW UBEZPIECZEŃ. KONFLIKTY INTERESÓW
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Pojęcie wynagrodzenia
7.3. Przepisy ustawy o dystrybucji ubezpieczeń dotyczące wynagrodzenia
7.4. Wynagrodzenie poszczególnych kategorii dystrybutorów
7.5. Zasady kształtowania wynagradzania
7.6. Zasady ujawniania klientowi informacji o wynagrodzeniu
7.7. Konflikty interesów
7.7.1. Pojęcie konfliktu interesów
7.7.2. Identyfikacja konfliktu interesów
7.7.3. Zapobieganie konfliktom interesów
7.7.4. Ujawnianie konfliktów interesów
7.7.5. Przegląd i rejestr sytuacji, w których zaistniał lub może zaistnieć konflikt
interesów
ROZDZIAŁ 8
POJĘCIE PRODUKTU UBEZPIECZENIOWEGO ORAZ PROCES JEGO ZATWIERDZANIA
8.1. Produkt ubezpieczeniowy
8.2. Twórca produktu ubezpieczeniowego
8.2.1. Rodzaje twórców produktów ubezpieczeniowych
8.2.2. Współtwórcy produktów ubezpieczeniowych
8.3. Zatwierdzanie produktu ubezpieczeniowego
8.3.1. Uwagi wprowadzające
8.3.2. Polityka w zakresie nadzoru nad produktem i zatwierdzania go
8.3.3. Proporcjonalny i odpowiedni charakter procesu zatwierdzania produktu
ubezpieczeniowego
8.3.4. Określenie rynku docelowego
8.3.5. Testowanie produktu ubezpieczeniowego
8.3.6. Przegląd funkcjonowania produktu ubezpieczeniowego
8.3.7. Udostępnianie informacji o produkcie ubezpieczeniowym i o procesie jego
zatwierdzania
8.3.8. Outsourcing tworzenia produktu ubezpieczeniowego
8.3.9. Rozwiązania w zakresie dystrybucji ubezpieczeń
8.3.10. Dokumentacja
8.4. Wyłączenie
ROZDZIAŁ 9
REKLAMACJE
9.1. Uwagi wstępne
9.2. Implementacja przepisów dyrektywy 2016/97
9.3. Zmiany w ustawie o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o
Rzeczniku Finansowym
9.4. Pojęcie reklamacji w ustawie o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku
finansowego i o Rzeczniku Finansowym
9.5. Interpretacja pojęcia reklamacji przez Rzecznika Finansowego
9.6. Pojęcie reklamacji w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń
9.7. Reklamacja a skarga
9.8. Katalog dystrybutorów zobowiązanych do rozpatrywania reklamacji
9.9. Obowiązki dystrybutorów w zakresie rozpatrywania reklamacji
ROZDZIAŁ 10
UBEZPIECZENIE OC MULTIAGENTA UBEZPIECZENIOWEGO, MULTIAGENTA OFERUJĄCEGO
UBEZPIECZENIA UZUPEŁNIAJĄCE, BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO ORAZ BROKERA REASEKURACYJNEGO
10.1. Kluczowe zagadnienia odpowiedzialności cywilnej agenta ubezpieczeniowego
oraz agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające
10.2. Ubezpieczenie OC multiagenta ubezpieczeniowego oraz multiagenta oferującego
ubezpieczenia uzupełniające
10.3. Kluczowe zagadnienia odpowiedzialności cywilnej brokera ubezpieczeniowego i brokera
reasekuracyjnego
10.4. Ubezpieczenie OC brokera ubezpieczeniowego i reasekuracyjnego
10.5. Ochrona klienta przed defraudacją składek lub świadczeń ubezpieczeniowych przez
pośrednika ubezpieczeniowego
ROZDZIAŁ 11
REJESTRACJA POŚREDNIKÓW UBEZPIECZENIOWYCH
11.1. Uwagi wstępne
11.2. Zasady ogólne prowadzenia rejestru
11.3. Wpisy do rejestru agentów
11.3.1. Egzaminy dla osób fizycznych
11.3.2. Wpis i zmiany wpisu do rejestru
11.3.3. Odmowa wpisu albo odmowa zmiany danych w rejestrze
11.3.4. Obowiązek dbałości o aktualność danych zawartych w rejestrze agentów
11.3.5. Sposób składania do KNF wniosków dotyczących wpisów do rejestru agentów i
ich zmian
11.4. Wpisy do rejestru brokerów
11.4.1. Wniosek o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności brokerskiej
11.4.2. Egzaminy dla osób fizycznych
11.4.3. Wpis do rejestru brokerów
11.4.4. Zmiany wpisu do rejestru brokerów
11.4.5. Odmowa zmiany danych w rejestrze brokerów
11.4.6. Wykreślenie z rejestru brokerów
ROZDZIAŁ 12
SWOBODA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I SWOBODA ŚWIADCZENIA USŁUG AGENCYJNYCH I
BROKERSKICH
12.1. Uwagi wprowadzające
12.1.1. Swoboda przedsiębiorczości a swoboda świadczenia usług
12.1.2. Zasady korzystania ze swobody świadczenia usług w odniesieniu do pośrednictwa
ubezpieczeniowego
12.1.3. Zasady korzystania ze swobody przedsiębiorczości w odniesieniu do pośrednictwa
ubezpieczeniowego
12.2. Wykonywanie działalności przez krajowe podmioty na terytorium innych państw
członkowskich
12.2.1. Uwagi wstępne
12.2.2. Zasada dokonywania rejestracji w kraju pochodzenia oraz forma organizacyjna
wykonywania działalności
12.2.3. Zasada powiadamiania polskiego organu nadzoru
12.2.4. Wymiana informacji pomiędzy organami nadzoru
12.2.5. Możliwość odmowy przekazania informacji innemu organowi nadzoru
12.2.6. Udzielanie informacji o zasadach dobra ogólnego obowiązujących w państwie
przyjmującym
12.2.7. Obowiązek informowania o aktualizacji danych ,
12.2.8. Ujawnianie w rejestrze agentów lub rejestrze brokerów informacji o działalności
transgranicznej
12.2.9. Przekazywanie informacji o aktualizacji danych innym organom nadzoru oraz
Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych
12.3. Wykonywanie działalności przez zagraniczne podmioty na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
12.3.1. Uwagi wstępne
12.3.2. Zasada powiadamiania organu nadzoru kraju pochodzenia i wymiany informacji
pomiędzy organami nadzoru
12.3.3. Udzielanie informacji o zasadach dobra ogólnego obowiązujących w Polsce
ROZDZIAŁ 13
KONTROLA I NADZÓR NAD DYSTRYBUCJĄ UBEZPIECZEŃ ORAZ SANKCJE
13.1. Uwagi wprowadzające
13.1.1. Pojęcie kontroli oraz pojęcie nadzoru
13.1.2. Środki nadzoru w przepisach ustawy o dystrybucji ubezpieczeń
13.1.3. Administracyjne kary pieniężne oraz środki prawa karnego
13.2. Kontrola działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń
13.2.1. Przepisy regulujące przeprowadzaną kontrolę
13.2.2. Rodzaje kontroli i ich zakres przedmiotowy
13.2.3. Przebieg kontroli i zasady z nią związane
13.2.3.1. Obowiązek zawiadomienia
13.2.3.2. Zespół inspekcyjny i upoważnienie
13.2.3.3. Sposób przeprowadzania kontroli
13.2.3.4. Podstawa dowodowa ustaleń kontroli
13.2.3.5. Protokół kontroli
13.2.3.6. Sprzeciw wobec podjęcia kontroli
13.3. Instrumenty nadzoru oraz sankcje administracyjne (pieniężne i niepieniężne)
13.4. Dyrektywy stosowania sankcji administracyjnych (pieniężnych i niepieniężnych)
13.4.1. Uwagi wprowadzające
13.4.2. Rodzaje sankcji do których odnosi się art. 85 u.d.u
13.4.3. Zasady stosowania sankcji o charakterze pieniężnym (administracyjnych kar
pieniężnych)
13.4.3.1. Zasady odstępowania od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej
13.4.3.2. Terminy przedawnienia nakładania administracyjnej kary pieniężnej oraz
egzekucji administracyjnej kary pieniężnej
13.4.3.3. Zasady przerywania biegu terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej
13.4.3.4. Zasady przerywania biegu terminu przedawnienia egzekucji administracyjnej kary
pieniężnej
13.4.3.5. Zasady naliczania odsetek od zaległej administracyjnej kary pieniężnej
13.4.3.6. Zasady udzielania ulg w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej
13.4.3.7. Brak kary w przypadku naruszenia prawa na skutek działania siły wyższej
13.4.3.8. Kwestie intertemporalne (przejściowe)
13.4.4. Zasady stosowania sankcji o charakterze niepieniężnym
BIBLIOGRAFIA
O AUTORACH
288 stron, Format: 17.2x24.7, oprawa twarda
