WIELKI DŹWIĘK NIE BRZMI DAOISTYCZNA PRAKTYKA DŹWIĘKOWA W KONTEKŚCIE WYBRANYCH NURTÓW WSPÓŁCZESNEJ SZTUKI I FILOZOFII MAZUR R. Księgarnia

Wielki Dźwięk nie brzmi

Daoistyczna praktyka dźwiękowa w kontekście wybranych nurtów współczesnej sztuki i filozofii

Pisanie książki o daoistycznej praktyce dźwiękowej uprawianej przez chińskich filozofów przypomina wędrowanie po nieznanym kraju ze strzępami mapy w ręce. Wiadomo, że gdzieś znajduje się wyjątkowe miejsce, tylko nie wiadomo dokładnie, jak tam dojść. Brakuje drogowskazów, wyblakła mapa jest bardzo zniszczona i nie ma kogo zapytać o drogę, ponieważ filozoficzna praktyka chińskich uczonych pozostaje w zasadzie praktyką martwą. Głównie dlatego, że wénrén już nie istnieją, ich kultura zanikła w pierwszej połowie XX wieku i kwestie tak subtelne jak sposób pracy z instrumentem guqín i jego dźwiękiem zniknęły wraz z nimi. Są tylko filozoficzne teksty i wątła, niepewna linia przekazu – nieliczni uczniowie uczniów.

Połączenie praktyki dźwiękowej opartej na daoistycznej koncepcji muzyki ze światem współczesnych aktywności dźwiękowych i filozofią zorientowaną na dźwięk również okazuje się wejściem na nierozpoznany teren. Tak odległe w czasie i przestrzeni kwestie mogą jednak mieć wspólny mianownik. Jest nim SŁUCHANIE – praktyka głębokiego i świadomego doświadczania dźwięku, mająca doniosłe konsekwencje poznawcze i filozoficzne. Przedstawiam zatem narrację słuchania, albowiem słuchanie, a dokładnie jego specjalny model, stanowi centralny punkt zarówno chińskiej praktyki filozoficznej, jak i neoawangardowych działań dźwiękowych oraz nowych koncepcji filozoficznych zorientowanych na dźwięk. Słuchanie jest tu metodą poznawczą, sposobem wchodzenia w interakcję ze światem, jest punktem wyjścia i punktem dojścia.

Rafał Mazur, doktor filozofii (UJ) oraz muzyk. W pracy filozoficznej prowadzi badania nad improwizacją jako modelem działania spontanicznego i kreatywnego oraz bada chiński system myślenia i poznawcze praktyki dźwiękowe. Rozwinął i uzasadnił tezę o użyteczności daoistycznych strategii działania w sytuacjach nieoczekiwanych, łącząc chińskie praktyki pracy z umysłem z improwizacją we współczesnych praktykach dźwiękowych. Obecnie pracuje nad projektem Improviser mind – meditative mind, poszukując narzędzi poznawczych właściwych dla spontanicznego improwizowania.
Od 20 lat zajmuje się swobodną/spontaniczną improwizacją w muzyce. Twórca koncepcji sound oriented improvisation, czyli spontanicznej aktywności dźwiękowej, oraz dao of improvisation – warsztatów doskonalenia zdolności improwizatorskich przy użyciu strategii działania i metod pracy z umysłem wykorzystywanych w chińskich sztukach walki.
Redaktor działu Filozofia w magazynie kulturalnym „Fragile”, autor wielu artykułów naukowych i popularnonaukowych poświęconych filozofii chińskiej, filozofii improwizacji oraz sztuce improwizowanej.

Wstęp 9

R O Z D Z I A Ł I
Audiocentryzm – muzyka i dźwięk w kulturze chińskiej 17

I.1. Zagadnienia dotyczące praktyk audialnych niezwiązanych z muzyką 20
I.2. Praktyki muzyczne 29
I.2.1. Edukacja muzyką w kulturze chińskiej 30
I.2.2. Muzyka a teoria sztuki 38
I.3. Zagadnienia niezwiązane bezpośrednio z dźwiękiem i słuchaniem, ale z nich wynikające 40
I.3.1. Qiyun jako zasada sztuki 44

R O Z D Z I A Ł I I
Słuchanie Wschodu – praktyka muzyczna i filozofia muzyki/dźwięku/słuchania w Chinach 57

II.1. Praktyka 59
II.1.1. Sztuka jako działanie 63
II.1.2. Droga sztuki 64
II.2. Konfucjańska koncepcja muzyki 66
II.3. Daoistyczna koncepcja muzyki 77
II.3.1. Laozi 80
II.3.2. Zhuangzi 89
II.4. Qíndao – muzyczna praktyka filozofów 102
II.4.1. Guqín – wprowadzenie 102
II.4.2. Guqín – dźwięk 107
II.4.3. Praktyka filozoficzna – granie, słuchanie 114
II.4.4. Qiyun w praktyce dźwiękowej 116
II.4.5. Ji Kang – naturalizm 125
II.4.6. Wúxin 132
II.4.7. Przedłużony dźwięk 138

R O Z D Z I A Ł I I I
Słuchanie Zachodu 161

III.1. MUZYKA 162
III.1.1. Dźwięk 162
III.1.2. Rozumienie muzyki 167
III.1.3. Eduard Hanslick 171
III.1.4. Structural listening 177
III.2. Sztuka dźwięku 182
III.2.1. Dźwięk 184
III.2.2. Słuchanie 208
III.2.3. Umysł 215
III.2.4. Sound art 219
III.2.5. Soundscape 225
III.2.6. Deep Listening 234
III.2.7. Swobodna improwizacja w muzyce 243
III.2.7.1. Słuchanie 257
III.2.7.2. Porządek spontaniczny 258

R O Z D Z I A Ł I V
Słuchanie całości – w stronę listening philosophy 269

IV.1. Dźwiękowa praktyka filozoficzna 269
IV.1.1. Wschód na Zachodzie 270
IV.2. Sonic philosophy i philosophy of sound art 299
IV.2.1. Sonic philosophy 300
IV.2.2. Philosophy of sound art 307
IV.3. W stronę listening philosophy 319

Słownik terminów chińskich 331
Bibliografia 333

340 stron, Format: 16.0x23.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.