Tajemnica lekarska i psychiatryczna a polski proces karny
„W polskiej literaturze prawniczej brakowało
dotychczas opracowania monograficznego dotyczącego tytułowej problematyki, które
ujmowałoby tak całościowo, ale jednocześnie syntetycznie trzy zasadnicze zagadnienia:
tajemnicy lekarskiej, tajemnicy psychiatrycznej w kontekście tajemnicy lekarskiej, oceny
poprawności uregulowań w tym zakresie i oceny znaczenia tajemnicy psychiatrycznej w
postępowaniu karnym. To zdecydowało o oryginalności rozprawy, ale również, co
najistotniejsze, o jej merytorycznej wartości, umożliwiającej sformułowanie trafnych
ustaleń końcowych i ocen oraz wniosków de lege ferenda dotyczących uregulowania
tajemnicy, jak również znaczenia tej tajemnicy w polskiej procedurze karnej. Rozprawę
kończy bardzo obszerna bibliografia, która wraz z przypisami powinna zachęcić każdego
czytelnika do zgłębienia tytułowej problematyki. Publikacja w sposób komunikatywny i
przejrzysty prezentuje rozważania sformułowane przez Autora znakomicie posługującego
się językiem prawnym i prawniczym”.
Prof. zw. dr hab. Lech Krzysztof Paprzycki,
Katedra Prawa Karnego Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie,
Prezes Sądu Najwyższego kierujący Izba Karna (1999–2016)
„Fakt, że psychiatra jest równocześnie lekarzem, sprawia, że jasne
określenie wzajemnej relacji tajemnicy lekarskiej i psychiatrycznej wymaga pogłębionej
refleksji teoretycznej. Wynikające z niej ustalenia mogą mieć istotne znaczenie
zarówno dla procesu stanowienia, jak i stosowania prawa. Należy dodać, że zagadnienie
tajemnicy psychiatrycznej nie doczekało się do tej pory w polskiej literaturze
prawniczej opracowania monograficznego. Publikacja Krzysztofa Michalaka zawiera
wieloaspektowe rozważania dotyczące zagadnień, które tak kompleksowo nie były jeszcze
poruszane w literaturze polskiej. Wykazuje istotne wartości poznawcze, a w zakresie
wykładni przepisów dotyczących tajemnicy psychiatrycznej oraz propozycji ich zmian
stanowi oryginalne rozwiązanie podjętego problemu naukowego oraz świadczy o
umiejętności samodzielnego prowadzenia badań naukowych”.
Prof. zw. dr hab. Eleonora Zielińska, Instytut Prawa Karnego
Uniwersytetu Warszawskiego, adwokat
Krzysztof Michalak (ur. w 1990 r. w Poznaniu), absolwent Wydziału
Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (2014), doktor nauk prawnych (2018),
asystent w Zakładzie Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w
Białymstoku. Asystent naukowy w Katedrze Postępowania Karnego Uniwersytetu
Jagiellońskiego w Krakowie, zatrudniony w projekcie badawczym Best Practices for EUROpean
COORDInation on lnvestigative Measures and Evidence Gathering (Justice Programme of the
EU, Horizon 2020, No. 723198). Adwokat w Izbie Adwokackiej w Białymstoku (aplikacja
adwokacka przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Krakowie). Guest researcher w
Max-Planck-lnstitut fur auslandisches und internationales Strafrecht we Fryburgu
Bryzgowijskim (2017). Managing editor w czasopiśmie „Progress in Health Sciences”.
Wspólnie z dr. hab. Adamem Górskim (prof. UJ) opiekun drużyny Uniwersytetu
Jagiellońskiego na Nuremberg Moot Court (2016). Współorganizator Alexander von Humboldt
Stiftung „Humboldt Kolleg International Criminal Court. Theory. Practice. Challenges”
(2016). Wśród jego zainteresowań naukowych należy wymienić: prawo medyczne,
definiowanie pojęć medycznych w systemie prawnym, technikę legislacyjna i jej
zastosowanie w interpretacji prawa, wykładnie prawa medycznego, prawo procesowe, prawo
farmaceutyczne, kryteria wyodrębniania gałęzi prawa, międzynarodową współpracę
sądowa. Autor kilkudziesięciu publikacji prawniczych ujętych w Polskiej Bibliografii
Prawniczej Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Prelegent krajowych i
międzynarodowych konferencji naukowych. Laureat stypendiów naukowych oraz konkursów dla
młodych naukowców.
Wykaz skrótów
Źródła prawa
Orzecznictwo
Rozdział pierwszy:
Wprowadzenie: uwagi natury metodologicznej oraz krótka charakterystyka
opracowania
Uwagi ogólne
Poprawność legislacyjna jako kryterium oceny regulacji prawnych
Prawodawca racjonalny
Tajemnica lekarska i tajemnica psychiatryczna - uwagi natury terminologicznej; pojęcie
"tajemnicy" w ogólności
O potrzebie ochrony poszczególnych rodzajów informacji przez ustawy.
Prawo do prywatności
Uzasadnienie tajemnicy lekarskiej i tajemnicy psychiatrycznej - zarys głównej
problematyki
Podsumowanie
Rozdział drugi:
Tajemnica lekarska - lekarski obowiązek poufności
Tajemnica lekarska - uwagi natury ogólnej
Krótko o genezie i głównych cechach lekarskiego obowiązku poufności
Teoretyczne ujęcie tajemnicy zawodowej lekarza
Prawne źródła obowiązku poszanowania tajemnicy lekarskiej
Podmiotowy zakres lekarskiego obowiązku poufności
Przedmiotowy zakres lekarskiego obowiązku poufności
Wyłączenia lekarskiego obowiązku poufności
Podsumowanie
Rozdział trzeci:
Tajemnica psychiatryczna - odrębny od lekarskiego obowiązek poufności osób
wykonujących czynności z ustawy o ochronie zdrowia
psychicznego?
Ochrona zdrowia psychicznego - uwagi natury ogólnej
Tajemnica psychiatryczna - wiadomości wstępne o genezie i kluczowych cechach
psychiatrycznego obowiązku poufności
Prawne źródła tajemnicy psychiatrycznej
Zakres podmiotowy tajemnicy psychiatrycznej
Zakres przedmiotowy tajemnicy psychiatrycznej
Podsumowanie
Rozdział czwarty:
Relacje miedzy tajemnicą psychiatryczną a lekarską (na przykładzie
denuncjacji)
Wprowadzenie
Tło relacji art. 40 ust. 2 pkt 3 U.z.l. z katalogiem wyłączeń zawartych w art. 50 ust.
2 U.o.z.p. Uwagi metodologiczne, charakterystyka kontekstu, kryteriów oceny oraz metod
interpretacji
Charakter relacji normatywnych między uregulowaniem tajemnicy
lekarskiej i tajemnicy psychiatrycznej
Wnioski co do relacji tajemnic lekarskiej i psychiatrycznej
Rozdział piąty:
Karnomaterialne i procesowe konsekwencje tajemnicy psychiatrycznej (na tle
tajemnicy lekarskiej)
Uwagi ogólne
Zawiadomienie o przestępstwie a tajemnice lekarska i psychiatryczna
Obowiązany do zachowania tajemnicy psychiatrycznej jako świadek - wiadomości ogólne
Zakaz dowodzenia treści oświadczenia złożonego wobec biegłego albo lekarza
udzielającego pomocy medycznej określony w art. 199 k.p.k
Zakaz przesłuchiwania osób obowiązanych do zachowania tajemnicy psychiatrycznej
określony w art. 52 ust. 1 U.o.z.p
Uchylanie tajemnicy na podstawie art. 180 § 2 k.p.k
Ochrona dokumentów zawierających tajemnicę lekarską i psychiatryczną
Podsumowanie
Rozdział szósty:
Uwagi końcowe oraz wnioski legi ferendae
Bibliografia
276 stron, Format: 15.5x23.5cm, oprawa miękka
