Emocje w interakcjach współczesnego społeczeństwa polskiego
Próba określenia, jak uczucia i ich ekspresja wykorzystywane są przez członków
współczesnego społeczeństwa polskiego do kształtowania wzajemnych relacji i
uzgadniania przebiegu interakcji.
Z perspektywy socjologii emocji Autorka opowiada, jaki użytek robią ludzie z
przyrodzonej zdolności do odczuwania i wyrażania emocji wtedy, gdy poruszają się w
przestrzeni wielkiego miasta, kontaktują się ze współpracownikami, czy dyskutują o
wartościach.
Książka opowiada o emocjach, dla socjologa jest to temat bardzo trudny, jak i
fascynujący zarazem. Z jednej strony wierzymy, że ludzkie uczucia są tym, co
najbardziej wewnętrzne, że stanowią autonomiczne i niepoznawalne treści życia
psychicznego człowieka, z drugiej zaś strony dostrzegamy, że przeżycie, które
nazywamy emocjonalnym, ma istotny komponent o charakterze społecznym: emocje wyrastają
na gruncie konkretnych sytuacji społecznych, a ich ekspresja, a nawet samo
doświadczenie, pociąga za sobą określone społeczne następstwa. To czyni z emocji
przedmiot zainteresowania socjologii: ludzie nie tylko doświadczają pewnych uczuć w
wyniku kontaktu z innymi, lecz także dają im wyraz, usiłują wzbudzić określone
emocje u partnerów interakcji, komunikują się za pomocą ekspresji emocjonalnej. W ten
sposób emocje są wprowadzane – celowo lub nie, świadomie bądź nieświadomie – do
przestrzeni społecznej i na tę przestrzeń zwrotnie wpływają.
Wstęp
ROZDZIAŁ 1. Emocje jako przedmiot rozważań socjologicznych
1.1. Wczesna refleksja nad emocjami w ujęciu społecznym: o zawstydzeniu i poczuciu winy
1.2. Współczesne kierunki badań nad emocjami
1.2.1. Inspiracje psychoanalityczne: wstyd jako podstawowa emocja społeczna
1.2.2. Perspektywa interakcjonizmu symbolicznego: emocje jako rezultat interakcji
1.2.3. Badania kultury emocjonalnej: "etnopsychologie" emocjonalności
1.3. Specyfika socjologicznego podejścia do emocji
ROZDZIAŁ 2. Emocje jako obiekt oddziaływań społecznych
2.1. Procesy uspołeczniania emocji
2.1.1. Emocjonalna socjalizacja: wykształcanie "dyspozycji do odczuwania"
2.1.2. "Cywilizowanie" emocji: psychologizacja i racjonalizacja ludzkiego
działania
2.2. Wpływ przemian społecznych na emocje
2.3. Emocje w fazie przekształceń strukturalnych
ROZDZIAŁ 3. Emocje w interakcjach społecznych
3.1. Zróżnicowanie sytuacji interakcyjnych
3.2. Rola emocji w kształtowaniu interakcji społecznych
3.2.1. Wymiar współżycia - o "odformalizowaniu" relacji międzyludzkich
3.2.2. Wymiar ekspansji - o "personalizacji" relacji instrumentalnych
3.2.3. Wymiar dyskursu - o poszukiwaniu emocjonalnej "autentyczności"
3.3. Badanie roli emocji w "konkretnych zdarzeniach interakcyjnych"
ROZDZIAŁ 4. Potyczki o pierwszeństwo. Gniew, irytacja i agresja w przestrzeni
publicznej
4.1. Aktorzy: użytkownicy warszawskiej przestrzeni miejskiej
4.2. "Potyczki" w miejskim ruchu drogowym: przyczyny, przebieg, konsekwencje
4.2.1. Punkt zapalny: kiedy dochodzi do konfliktu?
4.2.2. Przebieg konfliktów: konfrontacja czy wycofanie?
4.2.3. Rozwiązanie sytuacji kolizji: jak kończy się konflikt?
4.3. Między satysfakcją i upokorzeniem: walka o status podczas "potyczek" w
przestrzeni publicznej
4.4. Emocje w sferze współżycia: ekspresja emocjonalna jako regulator wzajemnych
odniesień
ROZDZIAŁ 5. W co "gramy" w miejscu pracy? Emocje i ich ekspresja w
przestrzeni instytucji
5.1. Aktorzy: kierownicy, współpracownicy i podwładni
5.2. Gry, w jakie "gramy" w pracy
5.2.1. "Jesteśmy zespołem"
5.2.2. "Zostańmy przyjaciółmi"
5.3. Emocje i ich ekspresja w przestrzeni pracy: konteksty i "zastosowania"
5.4. Emocje w sferze ekspansji: kapitał emocjonalny jako czynnik "mocy
społecznej"
ROZDZIAŁ 6. Między "ja" i "my": emocje w procesach ustalania
tożsamości społecznej
6.1. Aktorzy: osoby zaangażowane w procesy komunikacji
6.2. Wymiary współidentyfi kacji: tożsamość My
6.2.1. My, czyli rodzina bądź przyjaciele
6.2.2. My, czyli Polacy
6.2.3. My, czyli "ludzie ubodzy"
6.2.4. Od współidentyfikacji do działań społecznych
6.3. "Ja się tak nie dam zaklasyfikować", czyli o unikaniu tożsamości My
6.4. "Mówimy dzisiaj tym samym językiem", czyli kiedy pojawia się My
6.5. Emocje w sferze dyskursu: czynniki emocjonalne w procesach wytwarzania sensów
ROZDZIAŁ 7. O kulturze emocjonalnej współczesnego społeczeństwa polskiego
7.1. Codzienne zmagania z rzeczywistością
7.2. Strategie "przetrwania": bieżące stabilizowanie rzeczywistości
społecznej
Aneks metodologiczny
1. Procedury badawcze i techniki gromadzenia danych
2. Źródła danych
3. Metody przetwarzania i analizy danych
Summary
Bibliografia
Indeks nazwisk
208 stron, Format: 16.9x23.6, oprawa miękka
