Homo Hapticus
Dlaczego nie możemy żyć bez zmysłu dotyku
Czy dotyk to temat, którego lepiej nie „dotykać”? Już nie!
Zmysł dotyku, tak często przez nas niedoceniany, to prawdziwy majstersztyk natury.
Jego receptory znajdują się niemal wszędzie: nie tylko w skórze, lecz także w tkance
łącznej, śluzówce, mięśniach, ścięgnach czy stawach. Codziennie doświadczamy jego
wpływu na nasze życie, utrzymując pionową postawę, odganiając natarczywą muchę czy
mimowolnie dotykając twarzy, by obniżyć poziom stresu.
Martin Grunwald to kierownik jedynego w Europie laboratorium zajmującego się zmysłem
dotyku. W książce Homo hapticus dowodzi, że zmysł ten jest o wiele ważniejszy niż
słuch, węch czy smak – okazuje się wprost niezbędny do naszego przeżycia
biologicznego. Obrazowo opisuje fascynujący proces powstawania wrażeń dotykowych i
spektrum problemów oraz zagadnień związanych z dotykiem. Bóle fantomowe, techniki masażu
noworodków, kwestia kontaktu fizycznego w różnych kręgach kulturowych, projektowanie
marki haptycznej pozwalającej rozpoznać przedmiot za pomocą dotyku – to tematy, którymi
obecnie zajmują się na całym świecie naukowcy, lekarze, konstruktorzy i marketingowcy.
Nie możemy więc czuć się dotknięci, widząc narodziny nowego gatunku: homo sapiens
hapticus.
Czy wiesz, że:
rekonwalescencja przebiega szybciej, jeśli na chwilę przed operacją lekarze i
pielęgniarki przyjaźnie pogłaszczą pacjenta;
nieprzytulane dzieci gorzej się rozwijają;
ciepłe ręce zwiększają nasze szanse na sukces podczas rozmowy o pracę;
cięższe przedmioty są według naszej oceny cenniejsze.
"Jest z nami niemal od samego początku i opuszcza
nas jako ostatni. Pomaga w ocenie sytuacji oraz innych ludzi. Oddziałuje na granicy
świadomości albo całkiem podświadomie. Przynosi ulgę lub dostarcza cierpień. Dotyk -
najczęściej pomijany ze wszystkich zmysłów - doczekał się wreszcie swojego „złotego
wieku”. Poznajcie go lepiej dzięki tej książce.”
Marta Alicja Trzeciak - dziennikarka naukowa, autorka książek
popularnonaukowych
Są takie książki, które powinny od razu znaleźć się na liście lektur.
„Die Presse”
Pasjonująca lektura, z której dowiemy się wiele na temat zmysłu dotyku.
„WA Nachrichten”
Książka otwierająca ekscytujący świat przed czytelnikami, którym przybliża
nową wiedzę o ciele. Gorąco polecam.
„bibliotheksnachrichten”
Ta książka w zrozumiały sposób wyjaśni laikowi, jak bardzo dotyk wpływa na
wszystkie sfery życia człowieka.
„Sächsische Zeitung”
Martin Grunwald jest niemieckim psychologiem. Założyciel i kierownik
Laboratorium Haptycznego na Uniwersytecie w Lipsku. Jest to jedyna tego typu w Europie
jednostka badawcza zajmująca się kompleksowym badaniem neurologicznych, biologicznych i
psychologicznych aspektów dotyku. Wydana w 2008 roku książka Human Haptic Perception
jego autorstwa to kanoniczna pozycja w badaniach nad dotykiem.
Wprowadzenie 11
1 POCZĄTEK WEWNĄTRZ I ZEWNĄTRZ 21
Eksperymentarium dotykowe płodu 24
Rozwój lanugo 26
Dotykanie własnego ciała 30
Prężenie mięśni wyrazem emocji 32
Fenomen ust 34
Wcześnie wiemy, jacy będziemy 35
W bliskości się rozkwita 37
Kto pierwszy przychodzi, sam sobie szkodzi 39
2 KONTAKT FIZYCZNY – POKARM 43
Gdy zabraknie sygnału do startu 47
Kontakt fizyczny – biologiczna elektrownia 50
Karmienie piersią – wielkie wydarzenie biochemiczne 52
Czas nie stoi w miejscu! 54
Ja śpię, czy jest tam kto? 55
Znaleźć właściwą miarę 57
Po omacku w świat 58
„Widzieć językiem” 61
Materiałoznawca, fizyk czy tylko użytkownik ekranów dotykowych? 63
„Pojęcie” pochodzi od „ujmować” 67
Nadążyć za ciałem 70
3 BODŹCE I RECEPTORY 73
Włosy czułe na dotyk 75
Deszcz konfetti na skórze 76
Bodźce, które potrafią zaleźć za skórę 78
GPS dla ciała 81
Gorąca płyta kuchenna i zimne stopy 83
Głowa do góry! 87
Bóle rzeczywiste czy fantomowe? 90
Iskrzenie mózgu 92
4 OGRANICZONE ODCZUCIA 99
Granice możliwości symulatora 103
Rehabilitacja po udarze 105
Dotyk i czucie inne u kobiet i mężczyzn 106
Żyć z siłą ciążenia 109
Ręce w twarzy? 110
Dotyk to codzienność 113
Obłożnie chorzy potrzebują dotyku 121
Jak gorąca herbata i miękki fotel wpływają na nasze myśli 122
5 CHOROBY I ZABURZENIA ZMYSŁU DOTYKU 127
Choroby, które potrafią zaleźć za skórę 128
Zaburzenia dotyku i wrażliwości 131
Gdy mięśnie odmawiają współpracy 134
Zagadka utraconej połowy ciała 135
Zaburzenia zmysłu dotyku jako wczesny objaw demencji? 137
Katastrofa jądrowa: zaburzenia schematu ciała 139
6 CZŁOWIEK MIARĄ RZECZY 157
Narodziny dizajnu haptycznego 162
Co może i powinien dizajn haptyczny? 164
Manipulacja czy korzyść dla klienta? 169
Haptyka ust – radość z gryzienia 172
Haptyka w centrum zainteresowania reklamy i marketingu 174
7 OTWARTE PYTANIA I PROJEKTY BADAWCZE 179
Podziękowania 187
Słownik 189
224 strony, Format: 15.0x23.0cm, oprawa miękka
