|
WSPÓŁWYTWARZANIE WIEDZY O TECHNOLOGII GAZ ŁUPKOWY JAKO WYZWANIE DLA ZBIOROWOŚCI
STASIK A. wydawnictwo: WYD UMK , rok wydania 2019, wydanie Icena netto: 45.59 Twoja cena 43,31 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Współwytwarzanie wiedzy o technologii
Gaz łupkowy jako wyzwanie dla zbiorowości
Co się dzieje, kiedy zbiorowość próbuje zrozumieć, czym jest nowa technologia i
jak może nas zmienić? Rozważmy to pytanie w odniesieniu do poszukiwań gazu łupkowego
w Polsce. Jakiego rodzaju wiedza jest nam potrzebna, żeby podjąć decyzję: co zrobić z
gazem łupkowym? Co dzieje się ze wspólnotą polityczną, która próbuje odpowiedzieć
na te pytania? Badając te zagadnienia, autorka śledzi działania podejmowane w latach
2010–2014 w związku z poszukiwaniem gazu łupkowego w Polsce: wysiłek na rzecz
budowania wiedzy o zasobie i możliwościach jego wydobycia oraz o potencjalnym
oddziaływaniu prac na ludzi i przyrodę.
W tym celu książka ta wykorzystuje dorobek badań nad nauką i technologią – w tym
teorii aktora-sieci – które koncentrują uwagę na momencie niepewności, czyli
ekscytującym czasie powstania nowych połączeń między aktorami. Dzięki refleksji nad
społecznym zarządzaniem ryzykiem, rozważą możliwości włączania szerszych grup w
proces zarządzania technologią. Zestawiając ze sobą dynamikę tworzenia faktów przez
instytucje państwowe, samorządy oraz społeczności lokalne, pokazuje, w jaki sposób
to, co uznajemy za niezbędną wiedzę, zmienia się w zależności od warunków działania,
tożsamości i interesów poszczególnych aktorów. Dlatego autorka równocześnie bada
lokalne procesy budowania faktów o gazie łupkowym oraz ewolucję tożsamości i interesów
zaangażowanych aktorów. Celem rozważań jest zatem pomoc w zrozumieniu dylematów współwytwarzania
wiedzy o oddziaływaniu technologii, które wymagają zmiany myślenia o roli obywateli,
urzędników i ekspertów.
Rozważając przypadek gazu łupkowego, autorka kieruje się ku szerszym pytaniom. Kto, w
jakim momencie i w jaki sposób powinien móc zabrać głos w dyskusji o rozwijaniu
możliwych opcji technologicznych o tym, co jest możliwe i właściwe? W jaki sposób
instytucje państwowe mogą korzystać z zaangażowania obywateli w dyskusjach o
kształcie technologii? Wreszcie, jak kształtować relacje między ekspertami z akademii,
przemysłu i instytucji publicznych a obywatelami, którzy chcą mieć wpływ na wspólną
przyszłość?
Podziękowanie / 9
Wprowadzenie / 11
O co ten hałas? Gaz łupkowy i problemy z energią / 26
Część I. Narzędzia
Rozdział 1. Nienowoczesna zbiorowość, czyli teoria aktora-sieci / 37
Wstęp / 37
Faits sont faits, czyli skąd się biorą fakty? / 42
Śledzenie połączeń – założenia i metoda ant / 47
Nienowoczesna polityka: nowy protokół zbiorowego eksperymentu / 55
Grupy i fakty na hybrydowych zgromadzeniach – wspólne odkrywanie możliwych światów /
64
Ant a socjologia. Sieci i aktorzy w badaniu wiedzy o gazie z łupków / 75
Rozdział 2. Nauka i polityka – przekraczanie wielkiego podziału / 81
Wstęp / 81
Projektowanie natury, projektowanie państwa / 85
Rosnąca złożoność i nauka postnormalna / 93
Obywatel współbadacz / 105
Projektowanie demokracji technologicznej / 119
Nauka, polityka i poszukiwanie gazu łupkowego – wnioski dla badania / 126
Część II. Wyzwanie
Rozdział 1. Czy mamy w Polsce gaz łupkowy? Niepewny status
Cennego zasobu / 133
Pytania, metody, materiały i miejsca / 133
Rozpoznanie złóż – w urzędzie, w terenie i w archiwum / 145
Szacowanie złóż – prowizoryczne dowody i znikający gaz / 156
„Łupkowe eldorado”: gaz łupkowy w prasie / 164
Podsumowanie. Radzenie sobie z niepewnymi faktami / 172
Rozdział 2. Wpływ gazu łupkowego na środowisko, „w tym człowieka”
/ 175
Niepewność związana z oddziaływaniem środowiskowym / 175
Środowiskowe aspekty poszukiwań i wydobycia w opracowaniu Ministerstwa Środowiska / 177
Badanie usytuowane – przebieg i skutki szczelinowania w otworze Łebień / 188
Wiedza o instytucjach a wiedza o środowisku – powrót do raportu NIK / 194
Podsumowanie / 198
Rozdział 3. Odwierty w sąsiedztwie: pytanie o gaz łupkowy o przyszłość gminy
/ 203
Wstęp. Czy na pewno w gminach wytwarza się fakty o gazie Łupkowym? / 203
Oficjalne procedury o lokalnym oddziaływaniu: decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
realizacji przedsięwzięcia / 211
Maszyny na polach. Poszukiwanie gazu łupkowego widziane przez okno / 216
Nowa wiedza i nowe formy działania / 221
Spotkania informacyjne, czyli problem z modelem deficytowym w praktyce / 237
Podsumowanie / 249
Rozdział 4. Gaz łupkowy na zgromadzeniach hybrydowych: w stronę współprodukcji
faktów? / 253
Potrzeba wspólnej dyskusji / 253
„Razem o łupkach”, czyli rozmowa o gazie w gminie / 255
Podsumowanie / 286
Zakończenie / 291
Wspólny deficyt wiedzy / 291
Współwytwarzanie wiedzy / 296
Cena za wiedzę i wyzwania dla państwa / 301
Aneks 1. Materiały i miejsca / 305
Aneks 2. Książka na tle badań nad nauką i technologią
W Polsce / 309
Bibliografia / 313
Summary / 341
Indeks osobowy / 343
366 stron, Format: 15.0x21.0cm, oprawa twarda z obwoltą
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|