|
CZY POLACY I ŻYDZI NIENAWIDZĄ SIĘ NAWZAJEM? LITERATURA JAKO MEDIACJA
TOMCZOK M. wydawnictwo: WYD UN ŁÓDŹ , rok wydania 2019, wydanie Icena netto: 44.89 Twoja cena 42,65 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Czy
Polacy i Żydzi nienawidzą się nawzajem?
Literatura jako mediacja
W literaturze polskiej od
ponad trzystu lat krąży opowieść, której bohaterami są
Żydzi, ich kultura, a także jej wpływ na polskie społeczeństwo. Od lat
czterdziestych dwudziestego wieku horyzontem tej opowieści staje się
Zagłada, testująca wydolność języka i wyobraźnię jego
użytkowników, a także kształtująca w świadomości zbiorowej
trwały punkt odniesienia i jeden z najważniejszych problemów
kultury polskiej. Można go wyrazić pytaniem: jak powinniśmy budować
relacje z Żydami? Literatura stawia je od stulecia w prawie
niezmienionej formie, nie bacząc, że dawno straciło ono ważnego
odbiorcę i partnera dialogu, jakim byli Żydzi. Pytanie o polskie
relacje z Żydami, oddziałujące wyjątkowo mocno na pisarzy, wymaga
wyjaśnienia. Po pierwsze, nie jest ono wcale kierowane tylko do
żydowskich adresatów, ale przede wszystkim do
Polaków. Po drugie, ma charakter symboliczny, a nie
faktyczny, i wynika z przemożnej potrzeby przejęcia dominującej
narracji o wzajemnych relacjach i takiego jej
„ustawienia”, które nie kompromitowałoby
nas w obliczu historii, ale pozwoliłoby się z niej oczyścić,
wytłumaczyć czy wręcz napisać ją na nowo.
Z rozdziału Co nas łączy?
Marta Tomczok stara się
ukazać odpowiedzialność owej milczącej większości za nasycenie pola
emocjonalnego relacji polsko-żydowskich jakościami, które
– pozornie neutralne czy bezrefleksyjnie traktowane jako
oczywiste – w rzeczywistości ujawniają swoją negatywnie
nacechowaną zawartość. Metodą wnikliwej lektury tekstu literackiego i
przy zastosowaniu nowszych podejść badawczych (od krytyki
postzależnościowej, feministycznej, po ekokrytykę, studia nad
zwierzętami oraz wulnerabilnością) autorka dociera do nie ujawnianych
wcześniej aspektów wybranych dzieł literackich –
od takiej powieści Zofii Nałkowskiej, jak Węże i róże po
Króla Szczepana Twardocha.
Hanna Gosk
Monografia
Marty Tomczok to oryginalna praca z kręgu polskiej refleksji
literaturo- i kulturoznawczej nad Zagładą. Jej wartość wypada mierzyć
zarówno oryginalnością sformułowanych wniosków,
jak i innowacyjnością zastosowanych metodologii. [...] odsłania przed
badaczami Holokaustu nowe perspektywy poznawcze oraz ujawnia
interesujące klucze interpretacyjne.
Sławomir Buryła
Co
nas łączy 7
Wspólnota
afektów 17
Rozdział I. Zniknięcie polskiej szlachty i rządy żydowskiego
„szczepu” 19
Rozdział II. Co zostało z Kamiennego świata? 47
Rozdział III. Mydło – mięso – opał. Granice
fantazji polskich świadków Zagłady 69
Rozdział IV. Zatrucie. Piołun i popiół…
trzydzieści lat później 83
Wspólnoty
zranionych 103
Rozdział V. Między nekroestetyką a nekropolityką 105
Rozdział VI. Czajka (nad)zwyczajna 129
Rozdział VII. Mojżesz i chłopka 151
Rozdział VIII. Wulnerabilność 163
Rozdział IX. Mitologie Czajki 177
Rozdział X. Śmieci 193
Rozdział XI. „Mój przyjaciel z Hajfy powiedział,
że gdy śni, nie śni o wrogu, lecz o sobie samym” 213
Rozdział XII. Smutni książęta patrzą na ptaki 231
Rozdział XIII. Kultura gwałtu 249
Bibliografia 267
Nota wydawnicza 285
Monograph Do Poles and Jews Hate Each Other 287
Indeks osobowy 291
Od redakcji 299
300
stron, Format: 14.5x21.0cm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|