MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE JAKO PRZESTRZEŃ GŁOSZENIA SŁOWA BOŻEGO TEORIA I PRAKTYKA WAJS P. Księgarnia

Media społecznościowe jako przestrzeń głoszenia słowa Bożego

Teoria i praktyka

Każda społeczność ma wypracowane sposoby komunikowania się ze sobą. W świecie cyfrowym pełna dialogiczność, o której mówił na progu powstawania Internetu św. Jan Paweł II, stała się możliwa dopiero po opracowaniu i wdrożeniu sieci Web 2.0. Najintensywniej użytkowaną część tej sieci stanowią media społecznościowe. Liczba użytkowników i wytwarzanych przez nich treści osiągnęła niespotykaną nigdy wcześniej w historii komunikacji skalę. W tej nowej rzeczywistości nie może zabraknąć słowa Bożego. Wezwanie Chrystusa: „idźcie na cały świat i nauczajcie wszystkie narody” (Mk 16,15) nie może być ignorowane tylko z tego powodu, że dialog pomiędzy ludźmi siedzącymi przed swoimi monitorami odbywa się za pomocą bitów i bajtów. Fenomen publicznej komunikacji dialogicznej stał się inspiracją do zbadania zjawiska głoszenia Dobrej Nowiny w portalach społecznościowych.

Piotr Wajs stawia sobie za cel przyjrzenie się tej nowej rzeczywistości, w której znajduje się w XXI w. słowo Boże. Nie negując wartości mediów tradycyjnych, na których wspierają się dzieje i nauczanie Kościoła, zadaje pytanie o możliwości, jakie dają dostępne miliardom ludzi narzędzia komunikacji w Internecie – Facebook, Twitter czy YouTube, stosowane także w przekazie treści wiary.

Autor prowadzi czytelnika najpierw przez dzieje wciąż zmieniających się sposobów głoszenia słowa Bożego, by zatrzymać się nad najnowszym sposobem komunikacji, jakim od kilkunastu lat są media społecznościowe. Jako teolog stawia pytania o świadomość Kościoła, zanurzonego przecież w świecie nowych mediów: co mówią o nich dokumenty Magisterium? Nie pomija szeroko rozumianych konsekwencji stosowania nowych technologii, także tych, które rodzą różnorakie niepokoje. Ten ogląd stanu rzeczy prowadzi go do przyjęcia perspektywy badawczej, wyrażonej w analizie praktyki głoszenia słowa Bożego w przestrzeniach Internetu: ukazuje on, czym są badane media społecznościowe (Facebook, Twitter, YouTube), jak swą obecność zaznacza w nich Stolica Apostolska i papieże oraz instytucje Kościoła w Polsce. Swoje zainteresowanie Autor kieruje także w stronę wybranych tematów religijnych w mediach społecznościowych, takich jak obraz św. Jana Pawła II czy homilie w serwisie YouTube.
Publikacja, osadzona na teoretycznych założeniach i wsparta własnymi badaniami, wiedzie Autora do wskazania postulatów związanych z głoszeniem słowa Bożego w mediach społecznościowych, wśród których wymienia m.in. konieczność prowadzenia z przestrzeni cyfrowych („e-spotkania”) do realnego uczestnictwa w życiu Kościoła i liturgii, pilną potrzebę edukacji medialnej w seminariach duchownych, współpracy i zaangażowania świeckich.

PRZEDMOWA. iKościół na cyfrowym kontynencie (ks. dr hab. Marek Lis) 9

WSTĘP 19

ROZDZIAŁ I. SPOSOBY GŁOSZENIA SŁOWA BOŻEGO NA TLE ZMIAN NARZĘDZI KOMUNIKACJI 31
1.1. Oralność 33
1.2. Media klasyczne 36
1.3. Media „pod napięciem” 57

ROZDZIAŁ II. TEORETYCZNE ZAŁOŻENIA GŁOSZENIA SŁOWA BOŻEGO W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH 79
2.1. Internet w dokumentach Kościoła 79
2.1.1. Dokumenty Stolicy Apostolskiej 80
2.1.1.1. Dokumenty pontyfikatu Jana Pawła II 81
2.1.1.2. Dokumenty pontyfikatu Benedykta XVI 89
2.1.1.3. Dokumenty pontyfikatu Franciszka 97
2.1.2. Dokumenty Episkopatu Polski 101
2.2. Możliwości techniczne WEB 2.0 107
2.2.1. Założenia sieci WEB 2.0 107
2.2.2. Media społecznościowe jako rozwinięcie klasycznego modelu komunikacji 110
2.2.3. Język Internetu a język religijny w portalach społecznościowych 114
2.2.4. Zagrożenia technologiczne 119
2.2.5. Niebezpieczne zachowania użytkowników 122
2.2.6. Zagrożenia związane z prawem autorskim, ochroną wizerunku i danych osobowych 131
2.2.7. Możliwość uzależnienia internetowego 136
2.2.8. Wykluczenie cyfrowe 139
2.2.9. Niebezpieczeństwo determinizmu technologicznego 144

ROZDZIAŁ III. PRAKTYKA GŁOSZENIA SŁOWA BOŻEGO W MEDIACH INFRASTRUKTURY WEB 2.0 151
3.1. Przedmiot i metoda badania 152
3.1.1. Kryteria doboru mediów społecznościowych wybranych do badań 152
3.1.2. Metody badawcze 156
3.2. Przedstawienie badanych mediów społecznościowych 160
3.2.1. Facebook 160
3.2.2. Twitter – platforma mikroblogowa 164
3.2.3. YouTube 167
3.3. Oficjalne konta stolicy apostolskiej na portalach społecznościowych 170
3.3.1. Konto na YouTubie 170
3.3.2. Konto na Facebooku 173
3.3.3. Konto na Twitterze 176
3.4. Przykłady oficjalnych kont instytucji kościelnych w Polsce 194
3.4.1. Facebook 194
3.4.2. Twitter 206
3.4.3. Przykłady obecności parafii Kościoła katolickiego w serwisie YouTube 212
3.5. Wybrane tematy religijne w mediach społecznościowych 217
3.5.1. Obraz św. Jana Pawła II w mediach społecznościowych jako przykład hagiograficznego głoszenia słowa Bożego 218
3.5.2. Polskojęzyczne publikacje homilii w serwisie YouTube jako XXI-wieczne zbiory homiletyczne 228
3.5.3. Wybrany temat – objawienia fatimskie 240

ROZDZIAŁ IV. POSTULATY ZWIĄZANE Z GŁOSZENIEM SŁOWA BOŻEGO W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH 247
4.1. Profesjonalizacja obecności w mediach społecznościowych 248
4.2. Niezmienność depozytu wiary 252
4.3. Od e-spotkania do realnego uczestnictwa w liturgii 256
4.4. Konieczność edukacji medialnej w seminariach duchownych 260
4.5. Budowanie pozytywnego wizerunku Kościoła 263
4.6. Modlitewny wymiar wirtualnych wspólnot 265
4.7. Informacyjna funkcja portali 268
4.8. Niebezpieczeństwo nadmiaru informacji 270
4.9. Troska o intersubiektywność przekazu 272
4.10. Współpraca i zaangażowanie osób świeckich 275
4.11. Tworzenie strategii komunikacyjnej instytucji kościelnych 277
4.12. Multiplikacja treści w różnych kanałach komunikacyjnych 279
4.13. Brak anonimowości i świadectwo osób duchownych 281

ZAKOŃCZENIE 285
BIBLIOGRAFIA 293
STRESZCZENIE 325
SUMMARY 327

328 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.