FILOZOFIA SŁOWA KLASYCZNEJ I POKLASYCZNEJ SANKHJI ŁUCYSZYNA O. Księgarnia

Filozofia słowa

klasycznej i poklasycznej sankhji

Książka stanowi pierwsze systematyczne i wszechstronne studium poświęcone filozofii języka sankhji (sakhya) – jednej z najważniejszych indyjskich tradycji filozoficznych uznających autorytet Wed (astika).

Autorka dokonuje rekonstrukcji i analizy filozofii języka trzech swoistych form sankhji: sankhji klasycznej, przedstawionej w Sankhja-karice (Sakhya-karika) Iśwarakryszny (Iśvaraka) i ośmiu komentarzach do niej, sankhji poklasycznej Tattwa-samasy (Tattva-samasa) i jej komentarza Krama-dipiki (Krama-dipika) oraz sankhji poklasycznej Sankhja-sutr (Sakhya-sutra) i komentarza do nich Sankhja-sutra-wrytti (Sa?khya-sutra-v?tti) autorstwa Aniruddhy. Książka zawiera trzy rozdziały, z których każdy poświęcony jest jednej z tych trzech form sankhji.
Studium opiera się na sanskryckich tekstach źródłowych, w tym tekstach do tej pory nieprzetłumaczonych na żaden z języków europejskich i mało zbadanych. Autorka rzetelnie bada oryginalne teksty sankhji, a także uważnie przygląda się historycznemu kontekstowi filozofowania, w którym te teksty powstały, ze szczególnym uwzględnieniem polemik prowadzonych przez sankhję z innymi indyjskimi tradycjami filozoficznymi (przede wszystkim njają-waiśesziką, mimansą, gramatykami i buddystami).

Autorka ukazuje sankhję jako pełnowartościowego uczestnika indyjskiej refleksji filozoficznej nad wiarygodnym świadectwem słownym i innymi zagadnieniami filozofii języka. Sankhja rozważa różne kwestie szeroko rozumianej filozofii języka, m.in.: natury i zakresu obowiązywania wiarygodnego świadectwa słownego (apta-vacana, śabda), czy wiarygodne świadectwo słowne stanowi osobne źródło prawdziwego poznania (pramaa), niesprowadzalne do wnioskowania (anumana), przenośni, warunków łączenia się słów w zdanie, relacji wzajemnej między znaczeniem pojedynczego słowa a jego znaczeniem w zdaniu oraz relacji między znaczeniami poszczególnych słów tworzących zdanie a znaczeniem zdania, pochodzenia Wed, sposobów poznania związku między słowem a jego znaczeniem. Sankhja bierze udział w pionierskich polemikach (np. przedstawiając przekonywające argumenty przeciwko hermeneutyce mimansy sprowadzającej wszystkie wypowiedzi wedyjskie do nakazów i ich elementów pomocniczych), wnosi wkład w kształtowanie nowej koncepcji warunków łączenia się słów w zdanie, wykazuje dogłębną znajomość myśli swoich oponentów i wymierza w nią celne strzały (np. polemizując z buddystami przeciwko sprowadzeniu wiarygodnego świadectwa słownego do wnioskowania), tworzy oryginalne koncepcje (np. niemających autora, lecz niebędących wiecznymi Wed).

Od Autorki . 9
Wykaz skrótów 11

Wstęp . 13
1. Cel książki, centralna teza, uzasadnienie tematu 13
2. O historii sankhji i jej systemie filozoficznym . 20
3. Baza źródłowa i struktura studium, jego zakres i perspektywy dalszych badań, stan wiedzy, podejście . 28
3.1. Baza źródłowa 28
3.2. Struktura . 33
3.3. Zakres studium i perspektywy dalszych badań 34
3.4. Stan wiedzy 35
3.5. Podejście . 37
4. O tłumaczeniu sanskryckich terminów 39
4.1. Problem z tłumaczeniem sanskryckich terminów 39
4.2. O tłumaczeniu terminu pramāṇa 39
5. Uwagi techniczne 50

Rozdział I. Sankhja klasyczna . 53

Część I: Nauka o wiarygodnym świadectwie słownym . 53
1. Sankhjakarika (Sāṁkhya-kārikā) o autorytatywnej wypowiedzi (āpta-vacana) 53
2. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi zawartej w Sankhjakarice w komentarzach do Sankhjakariki . 59
2.1. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w komentarzu zachowanym w chińskim przekładzie Paramarthy (Paramārtha) . 59
2.2. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w Sankhjawrytti (Sāṁkhya-vṛtti) i Sankhjasaptatiwrytti (Sāṁkhya-saptati-vṛtti) . 62
2.3. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w Gaudapadabhaszji (Gauḍapāda-bhāṣya) i Matharawrytti (Māṭhara-vṛtti) 66
2.4. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w Juktidipice (Yukti-dīpikā) . 71
2.5. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w Dźajamangali (Jaya-maṅgalā) 80
2.6. Interpretacja definicji autorytatywnej wypowiedzi Sankhjakariki w Tattwakaumudi (Tattva-kaumudī) 88
2.7. Zestawienie definicji autorytatywnej wypowiedzi zawartych w komentarzach klasycznej sankhji 100
3. Kto jest autorytetem? 106
4. Zakres obowiązywania autorytatywnej wypowiedzi i przedmioty, które do niego należą . 116
4.1. Zakres obowiązywania autorytatywnej wypowiedzi 117
4.2. Przedmiot autorytatywnej wypowiedzi . 124
5. Argumenty z autorytatywnej wypowiedzi w tekstach klasycznej sankhji 129
6. Klasyczna sankhja w obronie autorytatywnej wypowiedzi jako osobnego źródła prawdziwego poznania 133
6.1. Przedstawienie problemu . 133
6.2. Stanowisko Juktidipiki . 136
6.2.1. Co oznacza termin śabda: słowo czy zdanie? . 136
6.2.2. Argumenty Juktidipiki za niesprowadzalnością wiarygodnego świadectwa słownego do wnioskowania 138
6.2.2.1. Argument I . 138
6.2.2.2. Argument II 139
6.2.2.3. Argument III . 148
6.2.2.4. Argument IV 150
6.3. Tattwakaumudi w obronie niesprowadzalności autorytatywnej wypowiedzi do wnioskowania 161
6.4. Podsumowanie oraz perspektywa dalszych badań . 162

Część II: Inne zagadnienia filozofii słowa 164
7. Dźwięk językowy, słowo, jego znaczenie oraz natura związku między słowem a jego znaczeniem 164
7.1. Dźwięk językowy i słowo . 164
7.2. Znaczenie (artha) słowa . 173
7.3. Związek między słowem a jego znaczeniem . 182
7.4. Podsumowanie i perspektywa dalszych badań . 187
8. Sposoby poznania związku między słowem a jego znaczeniem 188
9. Zagadnienie przenośni 190
10. Zagadnienie funkcji autorytatywnych wypowiedzi 196
11. Znaczenie pojedynczego słowa a znaczenie zdania . 200
12. Warunki łączenia się słów w zdanie . 208

Rozdział II . Poklasyczna sankhja Tatt wasamasy (Tatt va-samāsa) i Kramadipiki (Krama-dīpikā) o wiarygodnym świadectwie słownym 215
1. Tattwasamasa i Kramadipika na tle tekstów klasycznej sankhji. Fragment tekstu poświęcony autorytatywnej wypowiedzi (āpta-vacana) 215
2. Zakres obowiązywania i przedmioty autorytatywnej wypowiedzi 216
3. Autorytatywne zdania językowe i autorytety 217
4. Argumenty z autorytatywnej wypowiedzi w Tattwasamasie i Kramadipice 221

Rozdział III . Poklasyczna sankhja Sankhjasutr (Sāṁkhya-sūtra) i Sankhjasutrawrytt i (Sāṁkhya-sūtra-vṛtt i) . 225

Część I: Nauka o wiarygodnym świadectwie słownym 225
1. Definicja autorytatywnego słowa (śabda) Sankhjasutr i komentarz do niej Aniruddhy 225
2. Zakres obowiązywania wiarygodnego świadectwa słownego . 230
3. Argumenty z wiarygodnego świadectwa słownego w Sankhjasutrach i Sankhjasutrawrytti . 234
4. Wedy: czy mają autora i czy są wieczne? 239
4.1. Czy Wedy mają autora? . 239
4.1.1. Kontekst historyczno-filozoficzny: stanowisko mimansy a stanowisko njai-waiśesziki. Struktura dyskusji
nt. autorstwa Wed w Sankhjasutrach i Sankhjasutrawrytti 239
4.1.2. Autor Wed jest założeniem zbędnym . 242
4.1.3. Logiczna niemożliwość istnienia autora Wed 247
4.1.4. Obalenie dowodu oponenta na istnienie autora Wed 251
4.2. Czy Wedy są wieczne? 254
4.2.1. Kontekst historyczno-filozoficzny: stanowisko mimansy a stanowisko njai-waiśesziki . 254
4.2.2. Stanowisko poklasycznej sankhji: Wedy są niewieczne . 255
4.3. Podsumowanie i perspektywa dalszych badań . 258

Część II: Inne zagadnienia filozofii słowa 260
5. Dźwięk językowy, słowo, jego znaczenie oraz natura związku między słowem a jego znaczeniem 260
5.1. Kontekst historyczno-filozoficzny: stanowisko mimansy a stanowisko njai-waiśesziki w kwestii, czy dźwięk językowy, słowo oraz związek miedzy słowem a jego znaczeniem są wieczne . 261
5.2. Pogląd poklasycznej sankhji: dźwięk językowy, słowo, znaczenie oraz związek między słowem a jego znaczeniem są niewieczne . 262
5.3. Podsumowanie 267
6. Sposoby poznania związku między słowem a jego znaczeniem 268
7. Przenośnia 273
8. Zagadnienie funkcji autorytatywnych wypowiedzi 274
9. Odrzucenie sphoty (sphoṭa) . 275
Dodatek. Fragmenty Sankhjasutr i Sankhjasutrawrytti, w których omawiane są zagadnienia filozofii słowa – przekład z sanskrytu 279

Wnioski 293
1. Klasyczna sankhja . 294
1.1. Klasyczna sankhja – nauka o wiarygodnym świadectwie słownym . 294
1.2. Klasyczna sankhja – inne zagadnienia filozofii słowa 299
2. Poklasyczna sankhja Tattwasamasy i Kramadipiki o wiarygodnym świadectwie słownym . 301
3. Poklasyczna sankhja Sankhjasutr i Sankhjasutrawrytti 302
3.1. Poklasyczna sankhja Sankhjasutr i Sankhjasutrawrytti – nauka o wiarygodnym świadectwie słownym 303
3.2. Poklasyczna sankhja Sankhjasutr i Sankhjasutrawrytti – inne zagadnienia filozofii słowa 305

Bibliografia 309
Wykaz spolszczonych sanskryckich słów wraz z ich międzynarodowym zapisem naukowym . 340
Skorowidz . 345
About This Book . 361
Contents . 363

366 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.