|
PROBLEMATYKA METAFIZYCZNA WE WSPÓŁCZESNYCH NAUKACH BIOLOGICZNYCH
RZĄDECZKA M. wydawnictwo: COPERNICUS CENTER , rok wydania 2018, wydanie Icena netto: 39.90 Twoja cena 37,91 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Problematyka metafizyczna
we współczesnych naukach biologicznych
Zarys
wybranych problemów i zagadnień
Nauka
od dawna nie jest już prostym rozszerzeniem zdroworozsądkowego obrazu
świata. Nagromadzenie materiału empirycznego i poziom abstrakcji, z
jakim zmierzyć się musi nie tylko adept czy amator nauk przyrodniczych,
lecz nawet przeciętny konsument nauki i jej zdobyczy, sprawiają, że
potrzeba filozofii jest dziś paradoksalnie równie silna, jak
była przed laty na greckiej agorze. Potrzeba ta dotyczy nie tylko
„filozofii w nauce”, którą uznawać można
za integralny aspekt twórczej działalności badawczej, lecz
także filozofii w jej funkcji podstawowej, tj. jako źródła
fundamentalnych pytań o charakter praw przyrody, ontologiczną złożoność
świata czy poznawalność niektórych jego elementów.
Nauki
biologiczne obfitują niewątpliwie w liczne pytania filozoficzne o
daleko idących konsekwencjach światopoglądowych.
Czy
istnieją specyficznie biologiczne prawa przyrody?
Czy
gatunki lub geny należą do zbioru bytów realnych?
Czy
mówienie o celowości w sferze przyrody ożywionej ma jeszcze
jakiś nietrywialny sens?
Czy
zjawiska biologiczne naświetlić mogą przyczyny, ze względu na
które historia ludzkości obrała taki, a nie inny tor?
Czy
oprócz czasu fizycznego oraz zależnego od umysłu trwania
istnieje jeszcze jakiś biologiczny aspekt czasowości?
Niniejsza książka nie jest bynajmniej wyczerpującą próbą
odpowiedzi na te pytania, lecz raczej skromnym przyczynkiem do szkicu
możliwej drogi, którą obrać można, wkraczając do biologii z
pewną dozą filozoficznie ugruntowanego entuzjazmu poznawczego.
Wstęp
Rozdział 1
Rola
i status praw w naukach biologicznych
1.1. Generalizacje odwołujące się do praw
fizycznych
1.2. Generalizacje obciążone znaczną liczbą
wyjątków
1.3. Generalizacje prawdziwe z definicji
1.4. Niektóre inne generalizacje
biologiczne
1.5. Dobór naturalny
1.6. Dlaczego nauki biologiczne nie opisują uniwersalnych praw
przyrody?
1.7. Nauka normalna i rewolucje naukowe w biologii
1.8. Założenia matematyczności, idealizowalności, elementarności i
jedności przyrody
1.9. Podsumowanie
Rozdział 2
Trudności
generowane przez pojęcie rodzaju naturalnego na gruncie
współczesnej filozofii biologii.
W
stronę procesualnego ujęcia systematyki
2.1. Gatunek typologiczny
2.2. Gatunek biologiczny
2.3. Gatunek ewolucyjny
2.4. Gatunek ekologiczny
2.5. Dynamiczny genom
2.6. Kontekstowe zapośredniczenie procesów
biochemicznych
2.7. Poziomy złożoności biologicznej w kontekście sporu o
powszechniki
2.8. Procesualne ujęcie systematyki a kryteria
bioróżnorodności
2.9. Podsumowanie
Rozdział 3
Myślenie
teleologiczne we współczesnych naukach biologicznych
3.1. Procesy teleomatyczne
3.2. Procesy teleonomiczne
3.3. Celowe zachowanie
3.4. Cechy adaptatywne
3.5. Teleologia kosmiczna
3.6. Przypadek i konieczność
3.7. Podsumowanie
Rozdział 4
Aspekty
bioróżnorodności w naukach biologicznych
4.1. Różnorodność gatunkowa
4.2. Różnorodność genetyczna
4.3. Różnorodność filogenetyczna
4.4. Różnorodność demograficzna oraz różnorodność
strukturalna
4.5. Bioróżnorodność w kontekście wybranych
sporów filozoficznych
4.6. Podsumowanie
Rozdział 5
W
jaki sposób współczesne nauki biologiczne i
medyczne mogą wpłynąć na rozważania z zakresu filozofii
historii
5.1. Nauka nomotetyczna czy idiograficzna?
5.2. Eksperyment w naukach historycznych
5.3. Uogólnienia w naukach historycznych
5.4. Warunki biogeograficzne a kryzys cywilizacyjny
5.5. W stronę holistycznej filozofii
dziejów
5.6. Podsumowanie
Rozdział 6
Współczesne
nauki biomedyczne a metafizyczne koncepcje czasu
6.1. Czas biologiczny
6.2. Wewnętrzny zegar
6.3. Niewspółmierne czasomierze
6.4. Czas a zmiana
6.5. Chronomedycyna a koncepcja ludzkiego ciała
6.6. Zagadka percepcji czasu
6.7. Doświadczenie czasu a pamięć
6.8. Czas biologiczny w porządku społecznym
6.9. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Prace zbiorowe
Monografie
Artykuły
Indeks pojęć
140
stron, Format: 16.3x24.0, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|