Podręcznik dla asystentek
i higienistek stomatologicznych
Jakość
świadczeń stomatologicznych zależy od efektywnej współpracy
lekarza stomatologa oraz dobrze wykwalifikowanego personelu
okołostomatologicznego. W nowym, aktualnym i praktycznym wydaniu
podręcznika omówione zostały wszystkie kwestie związane z
przygotowaniem asystentek i higienistek stomatologicznych do
profesjonalnego wykonywania zawodu.
Książka została podzielona na rozdziały, z których każdy
dotyczy poszczególnych aspektów pracy asystentek
i higienistek stomatologicznych. W praktyczny i przystępny
sposób omówiono:
- zasady bezpiecznej i
higienicznej pracy zespołu stomatologicznego,
- ergonomię i metody pracy w
gabinecie stomatologicznym,
- dokumentację, obsługę
pacjenta i ochronę danych osobowych,
- wyposażenie podstawowe i
pomocnicze oraz jego konserwację,
- zasady antyseptyki i
aseptyki,
- anatomię i fizjologię głowy
i szyi.
Opracowane
zostały również poszczególne działy stomatologii:
stomatologia zachowawcza i endodoncja, periodontologia, pedodoncja,
ortodoncja, chirurgia stomatologiczna, protetyka oraz stomatologia
estetyczna. W każdym z rozdziałów określono zakres
przygotowania pacjenta i gabinetu do zabiegu, a także opisano zasady
asystowania przy poszczególnych zabiegach z wykorzystaniem
narzędzi, instrumentów, materiałów i
leków stomatologicznych. Teksty uzupełnia bogaty materiał
ilustracyjny.
Podręcznik skierowany do asystentek i higienistek stomatologicznych
przygotowujących się do egzaminów potwierdzających
kwalifikacje zawodowe zarówno w części teoretycznej, jak i
praktycznej. Będzie również cennym źródłem wiedzy
i aktualnie obowiązujących procedur dla już doświadczonego pomocniczego
personelu stomatologicznego.
1.
Bezpieczeństwo
i higiena pracy w gabinecie stomatologicznym
–
Renata Kowalik, Małgorzata Najman 1
Badania lekarskie 1
Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy 3
Ryzyko zawodowe . 4
Podstawowe czynności na stanowisku pracy asystentki/higienistki
stomatologicznej 4
Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku asystentki/higienistki
stomatologicznej 5
Ergonomia pracy 9
Praca zespołowa 15
Techniki trzymania i przekazywania narzędzi . 18
Praca z wykorzystaniem komputera 20
Sprawdzian wiedzy 22
2.
Etyka
w pracy asystentki i higienistki stomatologicznej –
Renata Kowalik . 25
Komunikacja w gabinecie stomatologicznym 25
Prawa pacjenta . 31
Zachowanie poufności . 36
Sprawdzian wiedzy 37
3.
Dokumentacja
medyczna w stomatologii
– Renata Kowalik . 39
Dokumentacja indywidualna 39
Zasady prowadzenia dokumentacji indywidualnej 42
Skierowania 43
Dokumentacja prowadzona przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
(POZ) lub higienistkę szkolną udzielających świadczeń zdrowotnych z
zakresu opieki profilaktycznej nad uczniami . 44
Pracownia techniczna protetyki stomatologicznej i ortodoncji .
45
Przechowywanie dokumentacji medycznej . 45
Udostępnianie dokumentacji medycznej 47
Opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej . 49
Szczególne wymagania dotyczące dokumentacji prowadzonej w
postaci elektronicznej . 50
Sprawdzian wiedzy 51
4.
Organizacja
pracy w gabinecie stomatologicznym
– Małgorzata Najman 53
Wyposażenie podstawowe i specjalistyczne gabinetu . 53
Procedury sanitarno-epidemiologiczne 55
Przygotowanie gabinetu do pracy 55
Postępowanie asystentki przed przyjęciem pacjenta, w trakcie wizyty i
po jego wyjściu z gabinetu . 56
Postępowanie z odpadami medycznymi . 58
Sprawdzian wiedzy 61
5.
Radiologia stomatologiczna
– Renata Kowalik 63
Ochrona radiologiczna . 63
Działanie promieniowania rentgenowskiego na organizm ludzki .
67
Uprawnienia i kompetencje personelu 68
Specyfi ka obrazu rentgenowskiego i sposoby jego rejestracji
70
Zdjęcia najczęściej wykorzystywane w stomatologii 74
Sprawdzian wiedzy 78
6.
Mikrobiologia
– Małgorzata Najman, Renata Kowalik 81
Czynniki biologiczne . 81
Zakażenia krzyżowe . 84
Higiena rąk . 85
Sprawdzian wiedzy 88
7.
Pomieszczenia
sterylizacyjne – organizacja pracy w sterylizatorni
– Małgorzata Najman 89
Dezynfekcja, mycie i suszenie narzędzi i
instrumentów . 89
Przegląd, konserwacja i pakowanie narzędzi 94
Sterylizacja narzędzi . 95
Proces sterylizacji 95
Postępowanie ze sterylnymi pakietami 97
Końcówki unitu. Dezynfekcja . 97
Dezynfekcja systemów ssących . 100
Sprawdzian wiedzy 102
8.
Anatomia
i fizjologia układu stomatognatycznego
– Anna Kochanek-Leśniewska, Elżbieta
Mierzwińska-Nastalska 105
Układ kostny . 105
Układ ruchowy narządu żucia 108
Unaczynienie okolic głowy 111
Błona śluzowa . 116
Zęby i tkanki przyzębia . 117
Zęby 117
Przyzębie 129
Ślina i gruczoły ślinowe . 130
Zmiany zanikowe w układzie stomatognatycznym 132
Sprawdzian wiedzy 134
9.
Znieczulenia
stosowane w stomatologii –
Małgorzata Najman, Renata Kowalik . 137
Rodzaje znieczuleń miejscowych 137
Inne rodzaje znieczuleń . 139
Sprawdzian wiedzy 144
10.
Stomatologia zachowawcza –
Małgorzata Najman, Renata Kowalik . 147
Próchnica zębów . 147
Podział próchnicy zębów 148
Klasy ubytków próchnicowych . 150
Ubytki pochodzenia niepróchnicowego 152
Metody diagnostyki próchnicy . 154
Leczenie próchnicy . 156
Diagramy zębowe, oznakowanie zębów . 156
Diagramy zębowe . 160
Materiały i instrumenty 161
Materiały . 161
Instrumentarium . 167
Asystowanie podczas kolejnych etapów opracowania i
wypełnienia ubytku 176
Sprawdzian wiedzy 177
11.
Endodoncja
– Małgorzata Najman, Renata Kowalik . 181
Czynniki odpowiedzialne za choroby miazgi (pulpopatie) 182
Klasyfi kacja kliniczna chorób miazgi . 184
Objawy zmian chorobowych . 184
Objawy subiektywne zmian chorobowych w miazdze 184
Badanie przedmiotowe chorób miazgi 185
Subiektywne objawy zmian chorobowych w tkankach
okołowierzchołkowych . 185
Leczenie pulpopatii odwracalnych – metody
biologiczne 187
Materiały i leki w leczeniu biologicznym . 187
Dewitalizacja i ekstyrpacja miazgi 188
Opracowanie kanału korzeniowego 189
Środki chemiczne stosowane do płukania kanału 190
Wypełnianie systemu kanałów korzeniowych . 191
Etapy leczenia endodontycznego podczas jednej wizyty . 194
Pourazowe uszkodzenie zębów – leczenie
endodontyczne 195
Podział pourazowych uszkodzeń zęba . 195
Zasady standaryzacji narzędzi endodontycznych . 196
Instrumentarium przeznaczone do leczenia endodontycznego 198
Ogólna charakterystyka narzędzi do opracowywania
kanałów . 199
Przyrządy pomiarowe . 204
Aparatura i sprzęt do powiększania obrazu pola zabiegowego .
205
Inne urządzenia stosowane w nowoczesnej endodoncji . 205
Sprawdzian wiedzy 207
12.
Periodontologia
– Małgorzata
Najman, Renata Kowalik 209
Etiologia i patogeneza chorób przyzębia 210
Podział chorób przyzębia i profi laktyka 211
Wskaźniki chorób przyzębia . 214
Instrumentarium, materiały, skalery . 216
Wybrane zabiegi stosowane w profi laktyce i leczeniu chorób
przyzębia 221
Sprawdzian wiedzy 226
13.
Pedodoncja
– Joanna Zemlik,
Renata Kowalik, Małgorzata Najman 229
Wybrane zagadnienia z historii profi laktyki 229
Wyrzynanie uzębienia . 230
Różnice pomiędzy uzębieniem mlecznym a stałym 231
Rozwój psychomotoryczny dziecka 232
Prenatalny okres rozwoju człowieka . 232
Okres wczesnego dzieciństwa 233
Okres średniego dzieciństwa . 235
Okres późnego dzieciństwa . 238
Okres adolescencji 239
Profilaktyka stomatologiczna w wieku rozwojowym . 240
Profilaktyka fl uorkowa u dzieci i młodzieży . 241
Uszczelnianie bruzd i szczelin – lakowanie
zębów 246
Profilaktyka schorzeń przyzębia . 247
Profilaktyka ortodontyczna . 248
Specyfika leczenia zachowawczego u dzieci 248
Chirurgia stomatologiczna – usunięcie zęba
mlecznego 249
Urazy zębów w wieku rozwojowym . 250
Urazy nieprzypadkowe . 253
Czynniki ryzyka krzywdzenia dziecka . 254
Obowiązek interwencji 256
Zaniedbywanie 257
Ocena nastawienia dziecka do wizyty stomatologicznej –
klasyfi kacja Frankle’a 259
Wybrane aspekty komunikacji pracowników ochrony zdrowia z
opiekunem pacjenta
nieletniego i dzieckiem 260
Podsumowanie 261
Sprawdzian wiedzy 261
14.
Podstawy
ortodoncji –
Małgorzata Zadurska, Magdalena Marczyńska-Stolarek 263
Wprowadzenie do ortodoncji 263
Terminologia . 263
Norma zgryzowa w uzębieniu mlecznym, procesy przygotowawcze do wymiany
uzębienia, norma zgryzowa w uzębieniu stałym . 265
Diagnostyka ortodontyczna wad zgryzu i nieprawidłowości
zębowych 268
Etiologia wad zgryzu . 272
Epidemiologia wad zgryzu . 273
Profilaktyka ortodontyczna 274
Metody leczenia ortodontycznego . 275
Powikłania leczenia ortodontycznego . 280
Dokumentacja medyczna w ortodoncji 282
Rola asystentki stomatologicznej w organizacji gabinetu
ortodontycznego 282
Rola higienistki stomatologicznej w profi laktyce ortodontycznej,
promowaniu
zachowań prozdrowotnych oraz w leczeniu ortodontycznym 293
Sprawdzian wiedzy 297
15.
Chirurgia
stomatologiczna –
Małgorzata Najman, Renata Kowalik . 299
Podział chirurgii 299
Narzędzia, sprzęt i materiały stosowane w chirurgii . 300
Przygotowanie stanowiska i personelu do zabiegu . 305
Wybrane zabiegi chirurgiczne 309
Implantologia 312
Sprawdzian wiedzy 315
16.
Protetyka
stomatologiczna –
Anna Kochanek-Leśniewska,
Elżbieta Mierzwińska-Nastalska 317
Rodzaje uzupełnień protetycznych . 317
Klasyfi kacja braków w uzębieniu . 319
Masy wyciskowe . 322
Łyżki wyciskowe . 324
Rodzaje wycisków 326
Instrumentarium stosowane w protetyce 327
Charakterystyka poszczególnych rodzajów
uzupełnień protetycznych 333
Pierwsza wizyta kliniczna – wywiad, badanie i wyciski
anatomiczne 345
Druga wizyta – wyciski czynnościowe z zastosowaniem łyżek
indywidualnych 347
Trzecia wizyta kliniczna – ustalenie wysokości centralnego
zwarcia przy użyciu wzorników i dobór koloru
zębów . 348
Czwarta wizyta kliniczna – kontrola próbnych
protez 350
Piąta wizyta kliniczna – oddanie gotowych protez .
351
Higiena uzupełnień protetycznych . 358
Sprawdzian wiedzy 360
17.
Stomatologia
estetyczna –
Małgorzata Najman, Renata Kowalik 363
Piaskowanie zębów . 363
Wybielanie zębów . 368
Licówki kompozytowe i porcelanowe . 373
Sprawdzian wiedzy 375
18.
Promowanie
zdrowia jamy ustnej –
Małgorzata Najman . 377
Higiena jamy ustnej 377
Metody szczotkowania zębów . 382
Nitkowanie zębów 386
Kryteria oceny higieny jamy ustnej . 388
Dieta i odżywianie 392
Sprawdzian wiedzy 395
Odpowiedzi do zadań testowych 397
Piśmiennictwo . 399
Skorowidz .405
414
stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka