Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju
Idea trwałego i zrównoważonego rozwoju jest nową globalną filozofią
rozwoju, która w obliczu negatywnych doświadczeń ubiegłego stulecia, ale także
pierwszych lat obecnego, zmierza do rewizji sposobów myślenia i programów
wyznaczających dotychczasowy kierunek rozwoju. Jej zasadnicze zadanie stanowi
wypracowanie scenariusza zarysowującego wizję przyszłości, skoncentrowanego głównie
na poszukiwaniu możliwości przezwyciężenia ujawniających się zagrożeń dobrostanu
człowieka i powstrzymania procesów, które godzą w egzystencjalne podstawy bytu
ludzkości.
Prawo obywatelstwa zyskuje przekonanie, że dominujący obecnie kierunek
rozwoju cywilizacji, oparty na modelu nieograniczonego wzrostu konsumpcji, nie może być,
w swej klasycznej postaci, kontynuowany, gdyż w konsekwencji doprowadza do zaostrzenia
się rożnego rodzaju konfliktów ekonomicznych i społecznych, zarówno w skali lokalnej,
jak i globalnej, czego najbardziej widocznym skutkiem jest postępujący kryzys
środowiskowy, a w ostatnich latach coraz bardziej nasilający się kryzys finansowy.
Nowa filozofia rozwoju nawiązuje bezpośrednio do propozycji krytycznie
oceniających obecny, obarczony licznymi błędami, model rozwoju i postuluje nowe
myślenie, które w sposób zdecydowany koryguje dotychczasowy charakter naszych relacji
ze światem przyrody, życiem społecznymi gospodarczym.
Spis treści:
wprowadzenie (Włodzimierz Tyburski)/ 7
Rozdział 1
Wprowadzenie do filozofii zrównoważonego rozwoju (Zbigniew Hull)/ 33
Filozofia jako dążenie do zrozumienia świata i człowieka/ 33
Ludzkość w „punkcie zwrotnym” – co nam dziś zagraża/ 38
Ekofilozofia/ 43
Ekorozwoj i idea zrównoważonego rozwoju/ 48
Wzrost gospodarczy nie jest zrównoważonym rozwojem/ 54
Społeczne i filozoficzne uwarunkowania idei i procesu wdrażania zrównoważonego
rozwoju/ 60
Filozoficzne podstawy zrównoważonego rozwoju/ 70
Status filozofii zrównoważonego rozwoju/ 81
Rozdział 2
Etyka środowiskowa i jej wkład w budowanie świadomości sprzyjającej
wdrażaniu idei zrównoważonego rozwoju (Włodzimierz Tyburski)/ 85
Przedmiot zainteresowań etyki środowiskowej/ 89
Koncepcje etyki środowiskowej/ 91
Etyka antropocentryczna/ 91
Etyka biocentryczna/ 93
Etyka holistyczna/ 97
Etyka zwierząt/ 101
Wartości etyki środowiskowej/ 108
Życie/ 110
Zdrowie/ 115
Odpowiedzialność/ 134
Umiarkowanie –powściągliwość/ 139
Wspólnotowość –solidarność/ 145
Sprawiedliwość/ 149
Deontologiczny aspekt etyki środowiskowej/ 152
Edukacja etyczna na rzecz rozwoju zrównoważonego. Kształtowanie postaw i zachowań/ 154
Rozdział 3
Ekoestetyka (Włodzimierz Tyburski)/ 159
Kilka uwag z dziejów estetyki przyrody/ 159
Michał Sobeski o pięknie natury/ 160
Henryk Elzenberg o przeżyciach estetycznych związanych z przyrodą/ 162
Maria Gołaszewska o doświadczaniu piękna przyrody/ 164
Ekologiczne inspiracje w estetyce/ 167
Ekologiczna estetyka przyrody/ 173
Sztuka ekologiczna/ 176
Estetyka i psychologia krajobrazu/ 178
Estetykaprzestrzeni zurbanizowanej. Ekologia miasta/ 187
Edukacjaestetyczna na rzecz rozwoju zrównoważonego/ 192
Rozdział 4
Jakość życia jako przedmiot badań naukowych i refleksji pozanaukowej
(Marcin Leźnicki)/ 197
Jakość życia jako cel nadrzędny wszelkich naszych działań/ 200
Kierunki badań nad jakością życia/ 202
Deskryptywna orazkomparatystyczno-preskryptywna operacjonalizacja jakości życia/ 203
Globalna oraz cząstkowa operacjonalizacja jakości życia/ 210
Obiektywna oraz subiektywna operacjonalizacja jakości życia/ 221
Jakość życia jako podstawa udanej realizacji zrównoważonego rozwoju/ 224
Płaszczyzna gospodarczo-ekonomiczna/ 227
Płaszczyzna społeczna/ 228
Rozdział 5
Podstawy edukacjii kształtowania świadomości społecznej w duchu
zrównoważonego rozwoju (Piotr Domeracki, Włodzimierz Tyburski) 233
Priorytetowy charakter ekoedukacji/ 233
Dystynkcje pojęciowe. Od edukacji ekologicznej do sustensywnej: szanse i zagrożenia/ 243
Egoświadomość – ekoświadomość – świadomość sustensywna/ 253
Modelowe postawy respektujące zasadę zrównoważonego rozwoju/ 257
Zasady edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju/ 268
Edukacja do zrównoważonego rozwoju w zakresie ładu społecznego 272
Edukacja na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji/ 274
Edukacja w kształtowaniu ładu środowiskowego/ 277
zakończenie (Włodzimierz Tyburski)/ 283
bibliografia/ 289
summary/ 303
indeks osobowy/ 305
310 stron, Format: 16.0x22.5cm, oprawa miękka
