Adaptacyjne
zarządzanie środowiskiem
Podstawy teoretyczne i
zastosowania
Zagadnienia
adaptacji oraz transformacji systemów przyrodniczych w
obliczu zmian i zagrożeń, a także możliwość efektywnego sterowania tymi
procesami stały się w ostatnich latach ważną składową wiedzy naukowej i
praktycznej. Książka jest pierwszym w Polsce przykładem kompleksowego
podejścia do problematyki adaptacyjnego zarządzania środowiskiem (AZŚ)
w jego wymiarze teoretycznym i aplikacyjnym.
Opracowanie
składa się z pięciu rozdziałów, które dotyczą
następujących zagadnień:
- odporności przyrodniczej
oraz jej znaczenia w kształtowaniu zdolności adaptacyjnych środowiska;
- podstaw teoretycznych
badań nad systemami przyrodniczymi, zrównoważonym rozwojem
oraz zarządzaniem adaptacyjnym;
- prawnych uwarunkowań
zarządzania środowiskiem oraz jego odpornością;
- propozycji modelowego
ujęcia sytemu adaptacyjnego zarządzania środowiskiem oraz wskazania
kierunków i możliwości diagnozowania komponentów
tego systemu.
Przedstawiony w publikacji model AZŚ oraz koncepcja jego analizowania
mogą być inspiracją dla prac naukowych, szczególnie o
aplikacyjnym charakterze, a także ważnym elementem opracowań
eksperckich i dokumentów strategicznych odnoszących się do
środowiska przyrodniczego lub jego poszczególnych
zasobów. Omówione w książce zagadnienia stanowią
ważne źródło wiedzy dla wykładowców i
studentów kierunków uniwersyteckich związanych z
ochroną i kształtowaniem środowiska, geografią, biologią, gospodarką
przestrzenną, architekturą krajobrazu i zarządzaniem kryzysowym, a
także dla pracowników administracji państwowej i
samorządowej oraz podmiotów prywatnych zajmujących się tą
problematyką.
Wykaz
skrótów używanych w tekście monografii
Wstęp
ROZDZIAŁ 1.
Odporność
przyrodnicza oraz jej znaczenie w adaptacyjnym zarządzaniu środowiskiem
1.1. Zagadnienie odporności w ujęciu różnych dyscyplin
naukowych
1.2. Statyczne i dynamiczne podejście do odporności przyrodniczej -
odporność inżynieryjna oraz ekologiczna
1.3. Strukturalno-funkcjonalny wymiar odporności przyrodniczej -
odporność ogólna oraz specjalistyczna
1.4. Przegląd pojęć naukowych powiązanych z zagadnieniem odporności
przyrodniczej
1.5. Relacje między odpornością środowiska oraz jego podatnością,
adaptacją do zmian i transformacją
ROZDZIAŁ 2.
Koncepcyjne
podstawy adaptacyjnego zarządzania środowiskiem
2.1. Podejście systemowe w badaniach środowiska przyrodniczego, ze
szczególnym uwzględnieniem jego odporności
2.1.1. System przyrodniczy
2.1.2. System spoieczno-ekologiczny
2.1.3. Kompleksowy system adaptacyjny
2.1.4. Dynamika systemu oraz jego adaptacja do zmian
2.1.4.1. Cykle adaptacji do zmian
2.1.4.2. Pętle rozwoju oraz uproszczone cykle adaptacyjne
2.1.4.3. Hierarchia cykli adaptacyjnych
2.1.5. Sprzężenia zwrotne, progi odporności oraz reżim systemu
2.2. Koncepcje: zasobów przyrodniczych,
potencjałów środowiska oraz usług ekosystemowych
2.3. Rozwój zrównoważony i jego wymiar ekologiczny
2.4. Zarządzanie środowiskiem oraz zarządzanie adaptacyjne
ROZDZIAŁ 3.
Prawne
uwarunkowania adaptacyjnego zarządzania środowiskiem
3.1. Ochrona zasobów przyrodniczych
3.2. Planowanie w zarządzaniu środowiskiem oraz udział społeczeństwa w
tych procedurach
3.3. Finansowanie ochrony środowiska oraz gospodarowania jego zasobami
3.4. Organizacja i nadzorowanie w zarządzaniu środowiskiem
3.5. Dostęp do informacji o środowisku
3.6. Wybrane problemy funkcjonowania prawa w praktyce zarządzania
środowiskiem w Polsce
3.6.1. Problemy zintegrowanego zarządzania środowiskiem
3.6.1.1. Integracja terytorialna
3.6.1.2. Integracja programowa
3.6.1.3. Integracja organizacyjna
3.6.1.4. Integracja w sferze społecznej
3.6.2. Problemy ochrony ładu przestrzennego, spójności
ekologicznej i walorów krajobrazowych
3.6.3. Problemy skutecznej ochrony przyrody
3.6.4. Problemy osiągania oczekiwanych parametrów jakości
środowiska
ROZDZIAŁ 4.
System
adaptacyjnego zarządzania środowiskiem na poziomie regionalnym
4.1. Region jako jednostka organizacyjna zarządzania środowiskiem
4.2. Główne założenia oraz czynniki kształtujące proces
zarządzania. środowiskiem oraz jego odpornością
4.3. Model systemu adaptacyjnego zarządzania środowiskiem
Rozdział 5.
Diagnozowanie
komponentów systemu adaptacyjnego zarządzania środowiskiem w
skali regionalnej
5.1. Komponenty przyrodnicze
5.1.1. Przyrodnicze zmienne kluczowe oraz sprzężenia zwrotne w systemie
zarządzania adaptacyjnego
5 1.2. Różnorodność biologiczna
5.1.3. Modułowość i łączność w systemie przyrodniczym
5.2. Komponenty pozaprzyrodnicze oraz ich rola w systemie adaptacyjnego
zarządzania środowiskiem
5.2.1. Policentryczność, ciągłość oraz kompleksowość systemu zarządzania
5.2.1.1. Komponent administracyjno-prawny
5.2.1.2. Komponent polityczno-programowy
5.2.2. Efektywność, innowacyjność oraz partycypacja w procesie
zarządzania
5.2.2.1. Komponent ekonomiczno-gospodarczy
5.2.2.2. Komponent społeczno-informacyjny
Podsumowanie
Summary
Literatura
Wykaz przepisów prawnych
322
strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka