|
SIŁA PODPORZĄDKOWANYCH
RAUSZER M. wydawnictwo: WYD UW , rok wydania 2021, wydanie Icena netto: 52.90 Twoja cena 50,26 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Siła podporządkowanych
Książka jest
antropologiczną analizą buntów chłopskich w czasach
pańszczyźnianych (XVI-XIX wiek).
Autor omawia przejawy chłopskiego oporu, wykorzystując do tego badania
tzw. historii oddolnej (history from below), tradycje badań subaltern
studies oraz koncepcję „broni podporządkowanych”.
Wychodzi z założenia, że żaden bunt nie wybucha w próżni,
zawsze jest poprzedzony tworzeniem się swoistej subkultury oporu, ma
także własną logikę i cele oparte na tej subkulturze. Autor analizuje
również sposoby i taktyki oporu ukrytego, anonimowego oraz
strategie maskowania oporu.
Wstęp
11
1. Punkty
odniesienia
16
2. Bunt, opór i „dysydenckie
subkultury”
18
3. Badania nad chłopskimi buntami w kontekście
polskim 21
4. Paradygmaty badań nad chłopskimi
buntami
24
5. Chłopi jako
lud?
. 25
6. Lud i
klasa
27
7. Systemowa
przemoc
. 30
8. Antropologia
oporu
. 31
9. Struktura
pracy
35
C Z Ę Ś Ć I
Rozdział 1.
Formy oporu podporządkowanych
41
1.1. Bunty chłopskie jako
reakcja
. 44
1.2. Podstawy chłopskiego
działania
. 45
1.3. Formy kolektywnego
oporu
. 47
1.4. Anonimowość
oporu
. 50
1.5. Chłopskie oddziały
zbrojne
52
1.6. Chłopski lojalizm i naiwny
monarchizm
53
1.7. Legalność
oporu
56
1.8. Metodologia badań
oporu
58
Rozdział 2. Dominacja
i broń podporządkowanych
. 60
2.1. Infrapolityka i broń
podporządkowanych
. 61
2.2. Dwa rodzaje stosunków
podporządkowania
62
2.3. Charakter
paternalizmu
64
2.4. Kultura ludowa jako odwrotność
paternalizmu
65
2.5. Nieoznaczoność w hegemonii i
przemoc
67
2.6. Publiczny protokół–ukryty
protokół
68
2.7. Ukryty protokół jako podstawa
oporu
. 71
2.8. Kultury ukrytego
protokołu
. 73
2.9. Ukryty protokół jako sfera
wartości
. 75
2.10. Ukryty protokół i
zachowanie
77
Rozdział 3.
Taktyki oporu
79
3.1. Kolektywizm
pragmatyczny
. 83
3.2. Sieci, plotka i
koordynacja
85
3.3. Moralna ekonomia chłopskich
buntów
. 87
3.4. Tłum i moralna
ekonomia
90
3.5. Moralna podstawa
oporu
. 94
3.6.
Plotka–komunikacja–wartości
96
3.7. Logika
tłumu
99
3.8. Głupota i walka
klas
. 102
Rozdział 4. Pańszczyzna
i wewnętrzna kolonizacja
107
4.1. Kolonizacja jako
nierównowaga
. 107
4.2. Teoria kolonizacji
wewnętrznej
. 109
4.3
Precedensy
. 111
4.4. Kolonizacja wewnętrzna jako pojęcie
antropologiczne 113
4.5. Od kryzysu XIV wieku do rewolucji
cen
114
4.6. W stronę wewnętrznej
kolonizacji
117
4.7. Kolonizacja wewnętrzna i „wtórne
poddaństwo”
. 119
4.8. Ekonomia wewnętrznej
kolonizacji
. 123
4.9. Folwark jako
przedsiębiorstwo?
. 124
4.10.
Monopole
126
4.11. Kolonizacja wewnętrzna i
pańszczyzna
. 128
4.12. Na czym polegała
pańszczyzna?
. 130
Rozdział 5. Kultury
wewnętrznej kolonizacji
136
5.1. Niewolnictwo, poddaństwo,
pańszczyzna
138
5.2. Chłopi i
niewolnicy
140
5.3. Nie czyń się, Chamie,
Jafetem
142
5.4. Ideologia
sarmatyzmu
. 146
5.5. Dystynkcje protorasowe i
sarmatyzm
147
5.6. Dystynkcje
estetyczne
. 149
5.7. Naród
szlachecki
152
C Z Ę Ś Ć II
Rozdział 1.
Kulturowe praktyki kontrhegemoniczne
. 161
1.1. Kultura
folkloru
162
1.2. Folklor i
hegemonia
165
1.3. Zażyłość kulturowa i ukryty
protokół
167
1.4. Dialektyka
drwiny
. 169
1.5. Sowizdrzał i sprytny
chłop
173
1.6. Klasowa mądrość i
głupota
176
1.7. Spryt
chłopa
178
1.8. Nadprzyrodzona broń w walce z
dworem
. 179
1.9. Czary jako walka
klas
. 180
1.10. Pieśni
antypańszczyźniane
185
1.11. Obrzędy i
rebelie
192
1.12. Świat na opak jako forma wyobraźni
politycznej . 196
Rozdział 2. Codzienne
formy chłopskiego oporu
. 200
2.1. Zbiegostwo
chłopów
. 201
2.2. Zbiegostwo jako forma
oporu
202
2.3. Przyczyny
zbiegostwa
. 204
2.4. Struktura
ucieczek
. 204
2.5. Polityka
zbiegostwa
206
2.6. Łańcuch intymnych
skierowań
. 207
2.7. Zbiegostwo i kolektywizm
pragmatyczny
. 208
2.8. Moralna ekonomia sporów
metrycznych
209
2.9. Opór
metryczny
211
2.10. Spory o wymiar pracy i działki
osadników
212
2.11. Pierwszy polski terrorysta
mierniczy
213
2.12. Performatyka
oporu
214
2.13. Nigdy nie widziałem chłopa
biegnącego
. 216
2.14. Dodatek: opór i
kapitalizm
221
Rozdział 3. Od
codziennego oporu do strajku chłopskiego
224
3.1. Fomentatorzy i „Mojżesze
ludu”
. 225
3.2. Przywódcy i struktura
buntu
. 226
3.3. Burzyciele pokoju z
Poręby
228
3.4. Spory
sądowe
231
3.5.
Procesy
. 232
3.6. Strajk chłopów w starostwie
libuskim
. 237
3.7. Organizacja
oporu
. 239
3.8. Bunt i pacyfi
kacja
. 240
Rozdział 4.
Figura społecznego
bandyty
. 244
4.1. Zbójnictwo na ziemiach
polskich
245
4.2. Zbójnicy społeczni a
państwo
247
4.3. Zbójnictwo i
pańszczyzna
248
4.4. Zbójnictwo a
społeczność
249
4.5. Tradycje chłopskiego oporu i
zbójnictwo
. 250
4.6. Reakcje na
zbójnictwo
253
4.7. Znaczenie mitu
zbójnika
. 255
4.8. Nadprzyrodzone moce
zbójników
257
4.9. Zbójnik jako ludowy wzorzec
bohatera
259
4.10. Mit zbójnika i ukryty
protokół
. 260
4.11. Moralna ekonomia
zbójnictwa
. 261
4.12. Polityka pamięci chłopów i
utopia
. 263
Rozdział 5. Chłopskie
bunty: dwa modele
266
5.1. Rola uniwersalistycznych ideologii w buntach
chłopskich 267
5.2. Model lokalnego powstania: pierwsza bitwa pod Nowym
Targiem 270
5.3. Druga bitwa pod Nowym
Targiem
. 276
5.4. Klasa i
ur-nacjonalizm
278
5.5. Stabilizacja systemów politycznych w XVII
wieku 280
5.6. Konfl ikt
kolonialny?
283
5.7. Proces
kolonizacji
. 284
5.8.
Kozacy
. 286
5.9. Drugi model: uniwersalistyczne podstawy buntu chłopskiego i
ur-nacjonalizm
287
5.10. Powstanie ludowe i powstanie
Chmielnickiego
289
5.11. Ustrój autonomii Chmielnickiego i sprawa
chłopska . 294
5.12. Polityka chłopskich
buntów
. 295
Rozdział 6. Kapłan
ludowej rewolucji
. 298
6.1. Wikary z
Wilkołazu
299
6.2. Organizacja i
rewolucja
301
6.3. Pańszczyzna w
Kongresówce
. 304
6.4. Polska ludowa
Ściegiennego
. 306
6.5. Przekroczenie paradygmatu
klasowego
. 308
6.6. W stronę rewolucji
ludowej
. 310
6.7. Listy z
nieba
312
6.8. Ludowa
propaganda
315
6.9. Chrystus
rewolucjonistą?
. 316
6.10. Edukacja do
solidarności
. 318
6.11. Chrześcijanin z
karabinem?
. 319
Rozdział 7. Rewolucja,
czyli zapusty chłopskie
323
7.1. W stronę nowoczesnej
monarchii
324
7.2. Struktura
relacji
328
7.3. Polak w surducie, chłop w
siermiędze
. 329
7.4. Pańszczyzna jako akt
wiary
331
7.5. Religia,
rewolucja
. 335
7.6. Manifest Goslara i widmo
komunizmu
339
7.7. Chłopskie
zawołania
. 342
7.8. Rewolucyjna
plotka
343
7.9. Polityka chłopów w czasie
rabacji
346
7.10. Organizacja
rabacji
349
7.11. Żywioł i
organizacja
354
7.12. Rabacja jako
wydarzenie
. 355
7.13. Realpolitik króla
chłopów
. 358
7.14. Chłopska polityka
wewnętrzna
. 361
7.15. Rządy
Szeli
. 363
7.16. Pacyfikacja i przejście do ukrytego
oporu
. 365
Zakończenie
. 371
Dodatek: inne pieśni ludowe o
Ściegiennym
380
Bibliografia
. 382
Indeks
osób
404
Summary
414
416
stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|