W MIEJSCE RELIGII KU FILOZOFII NADZIEI RADYKALNEJ LORENC W. Księgarnia

W miejsce religii

Ku filozofii nadziei radykalnej

Autor omawia poglądy sześciu filozofów – Nietzschego, Heideggera, Adorna, Deleuze’a, Derridy i Meillassoux – istotne dla próby stworzenia filozofii nadziei radykalnej. Uwzględnia też przemyślenia Blocha, którego pomysłów nie sposób pominąć, oraz Agambena, mimo iż jego propozycja zupełnie nie odpowiada temu, co potocznie kojarzy się z nadzieją. Przedstawia własną, nawiązującą do myśli hermeneutycznej, propozycję zarysu filozofii nadziei radykalnej.

Nadzieja radykalna wydaje się czymś niedorzecznym, gdyż jej spełnienie wykracza poza aktualną zdolność rozumienia. Przekracza znany nam świat, co przypomina sytuację nadziei religijnej. W odróżnieniu od niej nadzieja filozoficzna oczekuje swego urzeczywistnienia w sferze doczesności, choć w sposób, którego nie jesteśmy w stanie precyzyjnie określić, co wcale nie oznacza jej irracjonalności.

Wstęp 9
Wprowadzenie       15
1. Czym jest nadzieja radykalna i czy problematyka ta przynależy do filozofii? . 15
2. Problematyka nadziei w ramach filozofii metafizycznej         . 18
3. Zagrożenia związane z próbami tworzenia filozofii nadziei radykalnej    23
4. Ernst Bloch i jego pozbawiona treści nadzieja radykalna        26
4.1. Historyczne przesłanki podjęcia problematyki nadziei      . 26
4.2. Filozoficzne zamiary Blocha         32
4.3. Krytyka istniejącej filozofii      . 37
4.4. Antropologiczne przesłanki nadziei i jej historyczne formy    . 40
4.5. Status nadziei w filozofii nadziei         44
4.6. Próba podsumowania „filozofii nadziei”          49
5. Giorgio Agamben i jego radykalna nadzieja nieodpowiadająca naszym rzeczywistym pragnieniom          55
5.1. Agambenowska wizja filozofii i stających przed nią zadań     55
5.2. Ujęcie współczesności jako przesłanka myśli Agambena      59
5.3. W jakim sensie „nadchodząca wspólnota” jest naszym zbawieniem? . 61
5.4. Czy ukazana przez Agambena nadzieja jest prawdziwą nadzieją? . 65
6. Próba podsumowania obu ujęć problematyki nadziei          69

Friedrich Nietzsche: filozofia w miejsce religii         . 72

1. Kwestia wyjątkowości filozofii Nietzschego             . 74
2. Dlaczego stworzenie nowej filozofii jest czymś pilnym?         79
3. Zadania stające przed filozofią                  84
4. Odejście od dotychczasowej filozofii                88
5. Czy Nietzsche jest filozofem metafizycznym?            92
6. Nawiązanie do religii                     . 97
7. Czy propozycja Nietzschego określona może być mianem filozofii?     104

Problematyka radykalnej nadziei w myśli Martina Heideggera    109

1. Wczesne poglądy Heideggera: filozofia jako sposób odzyskania tego, co łączy się z wiarą religijną      110
1.1. Nowy wariant fenomenologii jako postać krytyki współczesnej filozofii          110
1.2. Faktyczne życie (faktyczność) jako źródłowy motyw filozofowania 116
1.3. Chrześcijańskie inspiracje Heideggera           124
1.4. Filozofowanie w miejsce chrześcijańskiej wiary        129
2. Problematyka nadziei w myśli Heideggera etapu Bycia i czasu       133
2.1. Czy możliwe jest filozofowanie w próżni? Przejście ku zagadnieniu bycia          133
2.2. Problem bycia i jego powiązanie z naszą skończonością      135
2.3. Problematyka człowieka a kwestia ugruntowania metafizyki    . 139
2.4. Laicyzacja chrześcijańskiego modelu życia duchowego. Heidegger w roli chrześcijańskiego misjonarza        144
2.5. Wnioski odnoszące się do problematyki nadziei         149
3. Myśl Heideggera po zwrocie: filozofia bez nadziei i nadzieja bez filozofii . 151
3.1. Od pytania o sens bycia do pytania o jego prawdę        151
3.2. Czy późny Heidegger jest filozofem?             155
3.3. Wnioski           158

Ograniczenia metafizycznego sposobu ugruntowania nadziei radykalnej na przykładzie poglądów Theodora W. Adorna        160

1. Adorno jako krytyk dotychczasowej filozofii             161
2. Metafizyczny wymiar myśli Adorna              165
3. Metafizyka jako mikrologia            168
4. Zalety i ograniczenia zaproponowanego ujęcia metafizyki        171
5. Główny powód niepowodzenia filozofii Adorna            177

Gilles Deleuze jako krytyk metafizyki inicjujący filozofię nadziei radykalnej      180

1. Stosunek Deleuze’a do dotychczasowej filozofii          180
2. Filozoficzny zamiar Deleuze’a: ku metafizyce niesubstancjalnej      186
3. Filozofia Deleuze’a jako filozofia różnicy i filozofia powtórzenia     . 192
4. Czy Deleuze’owi udaje się odejście od teologicznych uwikłań dotychczasowego myślenia?       199
5. Teologiczne przesłanki problematyki nadziei radykalnej         202

Problematyka nadziei radykalnej w myśli Jacques’a Derridy     207

1. Przesłanki myśli Derridy i wczesna faza jego twórczości        209
2. Późna twórczość Derridy    217
3. Czy dekonstrukcja jest wyrazem odnowienia religii?         . 222
4. Próba określenia sensu Derridiańskiej nadziei i jej związku z filozofią    228

Quentin Meillassoux jako filozof nadziei radykalnej: przesłanki nadziei na powszechną sprawiedliwość dla żywych i umarłych      . 234

1. Ocena stanu współczesnej filozofii i aktualnej sytuacji kultury      . 236
2. Filozoficzny pomysł Meillassoux                 . 240
3. Ocena filozoficznego pomysłu Meillassoux             . 248
4. Nowy sposób wyrażenia chrześcijańskiej nadziei           . 255
5. Czy oferowana przez Meillassoux nadzieja jest spełnieniem naszych aspiracji? 259

Zakończenie             264
1. Groźba odchodzenia od filozofii                 . 264
2. Główne wyznaczniki filozofii nadziei radykalnej            267
3. Ku hermeneutycznej filozofii nadziei radykalnej            271
4. Z jakich powodów filozofia hermeneutyczna może stać się przesłanką filozofii nadziei radykalnej?              277
5. Zarys filozofii nadziei radykalnej              282
6. Podsumowanie             292

Spis literatury cytowanej                 297
Indeks nazwisk            305

310 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.