(RE)DEFINICJA POJĘCIA TABU MEDIALNEGO JAKO KATEGORII AKSJONORMATYWNEJ Z PERSPEKTYWY TEORETYCZNO-FUNKCJONALNEJ SOCZYŃSKI S. Księgarnia

(Re)definicja pojęcia tabu medialnego

jako kategorii aksjonormatywnej z perspektywy teoretyczno-funkcjonalnej

Autor książki zasadnie kwestionuje powszechne przekonanie, że „media są przestrzenią bez tabu”. Oczywiście stopień „tabuizacji” zależy od ich rodzaju, gatunku czy kanału, ale ograniczenia wynikające z przyczyn kulturowych, politycznych, ekonomicznych czy prawnych są w środkach przekazu w większym lub mniejszym zakresie obecne. Dotyczy to również (a może zwłaszcza) prasy informacyjno-publicystycznej, która stała się (z niewielkimi odstępstwami) przedmiotem nowatorskich badań Autora. Podkreślam tu nowatorstwo przedsięwzięcia, ponieważ „tabu” w mediach było dotąd nie tylko nie analizowane, ale nawet nie dostrzegane ze względu na absolutną rzekomo wolność wypowiedzi, jeśli nie naruszają one norm prawa karnego lub kodeksu cywilnego. A tymczasem w publikacjach o polityce, gospodarce i kulturze nie brak tematów z różnych (nie tylko jurydycznych, ale też obyczajowych) powodów wyłączonych i pomijanych – w tym tematów tabu.

prof. dr hab. Jerzy Jastrzębski

Autor publikacji podjął się ambitnego zadania opracowania interdyscyplinarnych źródłowych podstaw oraz teoretyczno-naukowych ram do badania obecności i funkcjonalności tabu medialnego. Dopiero w takim kontekście badawczym można odpowiedzialnie dokonywać zarówno prób identyfikowania tabu w mediach, ich kategoryzacji i empirycznego pokazywania ich egzemplifikacji. Takie autorskie podeście do problematyki tabu w mediach wymagało solidnego przygotowania i interdyscyplinarnej wiedzy na ten temat, przemyślanej metodologii kwerendalnej, przygotowawczej i badawczej podjętego problemu, a także analityczno-syntetycznych analiz porządkujących pojęcie tabu, jego medialne kategorie i praktyczną funkcjonalność w mediach i poprzez media.

ks. prof. dr hab. Michał Drożdż

Wstęp

CZĘŚĆ I TABU Z PERSPEKTYWY RETROSPEKTYWNOSEMANTYCZNEJ ANALIZY TEORII MEDIÓW

Rozdział I
Rozumienie tabu w kontekście języka publicystyki medialnej
1. Tabu - nowe słowo czy nowa rzeczywistość?
1.1. Pojawienie się słowa "tabu" w Europie
1.2. "Sakralizacja" tabu
1.3. Europejska historia tabu
1.3.1. Zakazy tabuiczne w mitach greckich
1.3.2. Biblijny pierwowzór współczesnego tabu
2. "Profanacja" tabu - nowe spojrzenie
2.1. Naukowe zainteresowanie zjawiskiem tabu
2.2. Ogólne rozumienie tabu
3. Leksykalno-medialne pojęcie tabu - dziennikarskie obrazowanie pojęcia
3.1. Określenie leksykalne "tabu"
3.1.1. Tabu pierwotne
3.1.2. Tabu jako narzędzie deprecjacji - epitet
3.1.3. Tabu jako nienaruszalna wartość
3.1.4. Tabu jako zakaz
3.2. Tabu językowe
3.2.1. Tabu treści i tabu słowa
3.2.2. Kategoryzacja tabu język .wego
3.2.3. Rodzina wyrazów tabu
3.2.4. Kolokacja słowa tabu

Rozdział II
Tabu jako kategoria medialna
1. Specyfika i morfologia tabu medialnego
1.1. Adresat tabu medialnego i autotabuizacja
1.2. Aksjologiczny charakter obiektu tabu - chroniona wartość lub odrzucona antywartość
1.3. Treść tabu medialnego - norma tabuiczna działań komunikacyjnych
1.4. Kontekst tabu
1.4.1. Kontekst okoliczności
1.4.2. Kontekst gatunku
1.5. Instancja tabu w mediach - nakładająca i zarządzająca
1.5.1. Instancja inicjująca tabu w mediach
1.5.2. Instancja zarządzająca tabu w mediach
1.6. Instancje sankcjonowania tabu
1.6.1. Sankcje zewnętrzne
1.6.2. Sankcje wewnętrzne
2. Fenomen tabu w mediach - kategoryzacyjne cechy dystynktywne
2.1. Tabu w kontekście milczenia i przemilczenia
2.1.1. Tabu a milczenie
2.1.2. Tabu a przemilczenia
2.2. Tabu jako szczególna forma normy społecznej
3. Tabu jako kategoria aksjonormatywna komunikacji
3.1. Tabu medialne jako tabuizowany obiekt aksjologiczny
3.2. Tabu medialne jako norma komunikacyjna

CZĘŚĆ II TABU MEDIALNE Z PERSPEKTYWY FUNKCJONALNEJ -STUDIUM PRAGMATYCZNO-APLIKACYJNE

Rozdział I
Typologia pochodzenia tabu medialnego
1. Tabu reprodukowane
2. Tabu postprodukowane
3. Tabu produkowane
4. Źródła tabu tworzonych przez media

Rozdział II
Funkcjonalność tabu w mediach
1 Identyfikacja wartości prawdziwie nienaruszalnych
2. Ochrona wartości tabuicznych
2.1. Ochrona przed zagrożeniem zewnętrznym
2.1.1. Ochrona wartości re- i postprodukowanych
2.1.2. Ochrona wartości partykularnych
2.2. Ochrona przed zagrożeniem wewnętrznym
3. Funkcja polityczna tabu - budowanie narracji wokół wartości
3.1. Budowanie hegemonii kulturowej
3.2. Tworzenie mitów politycznych
3.3. Tabuizacja agendy tematów
4. Funkcja wspólnototwórczo-tożsamościowa
5. Regulator debaty publicznej
5.1. "Ułatwienie życia" - określanie granic debaty
5.2. Ochrona przed wulgaryzacją, makabryzacją i prymitywizacją debaty publicznej
5.3. Tabu jako moderator kultury języka
5.4. Poszanowanie godności - tabuizacja mowy nienawiści

Rozdział III
Procesy i formy manifestacji i instrumentalizacji tabu medialnego
1. Kreowanie sztucznego tabu
1.1. Prowokowane tabu
1.2. Pozorowane tabu
1.3. Tabuizacja przez narrację niedopowiedzeń i insynuacji
2. Inscenizowane łamanie tabu
2.1. Łamanie tabu jako komunikat dla odbiorcy
2.1.1. Komunikat o niezależności
2.1.2. Komunikat demonstrujący siłę
2.2. Łamanie tabu jako akt przemocy
2.3. Łamanie tabu jako strategia
3. Weryfikacja istniejącego tabu
3.1. Potwierdzenie tabu
3.2. Uwolnienie od tabu

Rozdział IV
Kategorie i obszary zakazów tabuicznych
1. Modyfikacja typologii przyczynowej tabu medialnego ze względu na adekwatność i koherentność z nową rzeczywistością
2. Obszary tematyczno-problemowe występowania tabu medialnego
2.1. Tabu antropologiczne
2.1.1. Godność człowieka
2.1.2. Seksualność
2.1.3. Cielesność i fizjologia
2.1.4. Fazy życia ludzkiego
2.2. Tabu religijno-kulturowe
2.2.1. Demokracja
2.2.2. Prawa człowieka
2.2.2.1. Równość
2.2.2.2. Wolność słowa
2.2.2.3. Prywatność
2.2.2.4. Wolność sumienia i wyznania
2.2.3. Tabu religijne
2.2.4. Tabu w sztuce
2.3. Tabu historyczno-polityczne
2.3.1 Tabu historyczne
2.3.2. Tabu polityczne
2.4. Tabu społeczno-ekonomiczne
2.4.1. Wolny rynek
2.4.2. Ekologia
2.4.3. Relacja mediów ze światem polityki i biznesu

Zakończenie
Bibliografia

332 strony, 16.0 x 22.5 cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.