|
WSZYSCY JESTEŚMY JUDASZAMI ZDRAJCA I ZDRADA WE WSPÓŁCZESNEJ LITERATURZE HEBRAJSKIEJ
PIĄTEK A. wydawnictwo: WYD UJ , rok wydania 2022, wydanie Icena netto: 48.50 Twoja cena 46,08 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Wszyscy jesteśmy Judaszami
Zdrajca i zdrada we współczesnej
literaturze hebrajskiej
Figura Judasza od setek lat
intrygowała artystów, myślicieli i literatów,
którzy starali się dociec motywacji zdrajcy. Książka Wszyscy
jesteśmy Judaszami zrodziła się z pytania, jak na sylwetkę Iskarioty
spoglądali twórcy hebrajscy. Byli świadomi, że w świecie
chrześcijańskim dwunasty apostoł jako chciwy i demoniczny wiarołomca
stał się z jednej strony archetypem zdrajcy, a z drugiej –
reprezentantem wszystkich Żydów. Czy podążali zatem za
legendą niesławnego Judasza, czy może wprost przeciwnie –
ukazywali go w lepszym świetle, tym samym dekonstruując brzemienne w
skutki połączenie obrazu Żydów z nikczemnym zdrajcą?
Autorka
proponuje czytelnikom podróż po hebrajskich dziełach
literackich XX i XXI wieku, które prezentują zdrajcę jako
postać tragiczną i wzbudzającą współczucie, a zdradę jako
czyn niepoddający się jednoznacznej ocenie.
„Autorka
sięgnęła do badań z zakresu historii, nauki o kulturze i religii,
teologii oraz nauki o sztuce, tworząc dzieło wszechstronnie
przedstawiające temat Judasza Iskarioty jako konstruktu kulturowego i
postaci literackiej oraz kwestię zdrady. […] Anna Piątek
prezentuje zagadnienia do tej pory niedostępne polskojęzycznym
czytelnikom, czyniąc to rzetelnie, w jasnym stylu i w obszernym
kontekście historycznym, socjologicznym i literaturoznawczym”.
Z recenzji prof. dr
hab. Lucyny Aleksandrowicz-Pędich, Uniwersytet SWPS
Anna Piątek
– absolwentka hebraistyki i psychologii na Uniwersytecie
Warszawskim, stopień doktora uzyskała na Wydziale Orientalistycznym UW.
Jej dysertacja, stanowiąca podstawę niniejszej książki, została
wyróżniona w 2021 roku Nagrodą Prezesa Rady
Ministrów. Jako adiunktka w Zakładzie Hebraistyki UW zajmuje
się współczesną literaturą hebrajską. Jest autorką
przekładów tekstów źródłowych do
historii polskich Żydów, między innymi dzieła Mordechaja
Arona Gincburga Awiezer. Wyznania maskila (2020).
Wprowadzenie 9
Uwagi techniczne 16
Część I. Tło
historycznoliterackie
1. Judasz w najstarszych
tekstach judeochrześcijańskich i chrześcijańskich 21
1.1. Księgi kanoniczne 21
1.1.1. Ewangelia według św. Marka 22
1.1.2. Ewangelia według św. Mateusza 25
1.1.3. Ewangelia według św. Łukasza i Dzieje Apostolskie 29
1.1.4. Ewangelia według św. Jana 32
1.2. Wybrane starożytne i średniowieczne utwory apokryficzne 38
1.2.1. Ewangelia Judasza 39
1.2.2. Żywot Judasza w Złotej legendzie Jakuba de Voragine 42
1.2.3. Inne teksty apokryficzne 45
2. Mit Judasza w świecie
chrześcijańskim i jego wpływ na obraz Żydów 49
3. Judasz w
źródłach żydowskich 57
3.1. Qiṣṣat Mujādalat al-Usquf/Sefer Nestor ha-komer 58
3.2. Toledot Jeszu 61
Część II. Wizerunki
literackie
1. Wobec mesjańskich
nadziei Żydów 69
1.1. Zdrada wyborem pionierskiej drogi zbawienia 72
1.2. Zdrada jako próba ocalenia nauki Jezusa 80
1.3. Wierny zdrajca 93
2. Wobec mitu
chrześcijańskiego 107
2.1. Cierpienie grzesznika 107
2.2. Zdrada a pamięć 116
2.3. Tożsamość zdradzającego i zdradzanego 125
2.4. Zdrada jako próba ocalenia Żydów 135
3. Wobec uniwersalnych
dylematów moralnych 143
3.1. Umiłowany uczeń, który wydał 144
3.2. Ktoś zdradził bliźniego swego 150
3.3. Zdrada z nadmiaru miłości 162
3.4. Lokalny i powtarzalny charakter zdrady 169
4. Epilog. Wobec pytania
o istotę zdrady 181
4.1. Wszyscy jesteśmy Judaszami 181
Zakończenie 197
Bibliografia 199
Indeks osób 213
Summary 219
220 stron,
16.5x23.5cm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|