SOCJOLOGIA PYTANIA PODSTAWOWE BUKRABA-RYLSKA I. Księgarnia

Socjologia

Pytania podstawowe

Podręcznik w nowatorski sposób omawia odpowiedzi na najważniejsze pytania, które stawia socjologia: o sposób istnienia społeczeństwa, z czego się ono składa i jak należy je badać.

Główne kierunki teoretyczne, które wykształciły się w obrębie socjologii, udzielały różnych odpowiedzi na te pytania, często czerpiąc inspiracje z wielu innych nauk: antropologii, psychologii czy filozofii polityki. Pogłębione omówienie najważniejszych orientacji teoretycznych socjologii, ich założeń, dylematów i słabości, jest pierwszym celem podręcznika.

Kolejnym celem, jaki realizuje publikacja, to przypomnienie niektórych, w znacznej mierze zapomnianych, koncepcji autorów - nierzadko prekursorskich wobec późniejszych teorii autorów zachodnich, a dziś odkrywanych jako niezwykle inspirujące.

Wstęp

1. Socjologia jako nauka
Jak pisać o socjologii i po co
Nazwa, tematyka, metoda - co tworzy daną dyscyplinę
Geneza socjologii i granice jej prawomocności
Funkcje i wymiar etyczny socjologii
Dwa podstawowe paradygmaty: pozytywistyczny i humanistyczny

2. Filozoficzne dylematy socjologii
Po co socjologowi filozofia
Najważniejsze rozróżnienia: realizm czy nominalizm, indywidualizm czy holizm
Redukcjonizm, czyli wnioskowanie międzypoziomowe
Manewry pod Trypolisem i co z tego wynika
Człowiek w socjologii - dwie propozycje

3. Refleksja presocjologiczna: od zaświatów ku doczesności
Co poprzedzało myślenie socjologiczne
Wkład Platona w refleksję socjologiczną
Arystoteles jako protosocjolog
Sw. Augustyn o społeczeństwie ludzkim i boskim
Sw. Tomasz z Akwinu: między teocentryzmem a gospodarką rynkową

4. Od Księcia do Lewiatana. Pytanie o prawo natury
Nowożytna myśl przedsocjologiczna
Immoralista Machiavelli
Bodin i kwestia suwerenności
Hobbes - państwo jako Lewiatan
Locke przeciw władzy tyrana
Wnioski dla socjologii
De Tocqueville - przeciw centralizmowi administracyjnemu
Monteskiusz - po co podział władz?
Burke - o "fałszywych prawach człowieka"
Rousseau - wynalazca "demokracji totalitarnej"

5. Poddany-obywatel-człowiek. Pytanie o naturę ludzką
Myśl prawnonaturalna - poza koncpcją teokratyczną i etatystyczną
Vico - cykliczna wizja rozwoju społecznego
Szkocka filozofia moralna: Hume i rola uczuć
Szkocka filozofia moralna: Smith i społeczna ekonomia interakcji uczuciowych Smith o społeczeństwie: więzi współodczuwania, a nie wymiana rynkowa Propozycje francuskich materialistów: Holbach, Condorcet, Condillac i Diderot
Mroczna wizja społeczeństwa - Markiz de Sade
Dorobek myśli oświeceniowej - próba podsumowania

6. Prekursorzy socjologii. Pytanie o naturę społeczeństwa
Poczucie kryzysu jako przesłanka nowego myślenia o społeczeństwie
Saint-Simon - piewca epoki industrialnej
Comte - zarys nauki o społeczeństwie
Spencer - społeczeństwo jako organizm, czyli od ewolucji do dysolucji i z powrotem
Spencera uwagi o myśleniu socjologicznym
Dorobek prekursorów: czcigodny zabytek czy inspirujące idee

7. Marks i marksizm
Marks w oczach sympatyków i krytyków
Etapy rozwoju myśli Marksa: od antropologii do ekonomii politycznej
Uhistorycznienie refleksji: formacje społeczno-ekonomiczne jako typy społeczeństw
Struktura społeczna jako struktura klasowa
Marksowska wizja kapitalizmu
Społeczeństwo komunistyczne: przezwyciężenie "fałszywej świadomości"
jako warunek zwycięstwa "obiektywnej konieczności"
Marksizm "II Międzynarodówki" - "baza" czy "nadbudowa" motorem historii?
Marksizm rewolucyjny
Lukacs - filozoficzny namysł nad praktyką rewolucyjną
Marksizm "gabinetowy", czyli szkoły frankfurckiej krytyka rozumu instrumentalnego
Marksizm "IV Międzynarodówki": krytyka "biurokratycznego kolektywizmu" i roli inteligencji
Inspiracje marksistowskie dzisiaj? Naturalistyczne spojrzenie na społeczeństwo

8. Psychologizm
Człowiek kluczem do zrozumienia społeczeństwa: od "duszy zbiorowej" do "psychologii tłumu"
Le Bon: tłum jako wyraz "rasy historycznej" i typologia tłumów
Tarde - teoria naśladownictwa
Instynktywizm McDougalla i Petrażyckiego
Abramowskiego psychologia doświadczalna
Freuda wizja natury ludzkiej
Człowiek Freuda: między instynktami a kulturą
Pareto: rezydua i derywacje
Społeczeństwo według Pareto: "krążenie elit" i "działania pozalogiczne"
Psychologizm - powrót do "jońskiego zauroczenia" i droga do "konsiliencji"?

9. Socjologizm
To, co społeczne jako klucz do społeczeństwa
Gumplowicz - prekursor socjologizmu
Durkheim - socjologista par exellence
Durkheima rozumienie społeczeństwa
Durkheima typologia więzi społecznych i problem zmiany społecznej
Durkheima metoda badania społeczeństwa
Obiektywizm poznania socjologicznego?

10. Pozytywizm, neopozytywizm i postpozytywizm
Pozytywizm w socjologii
Neopozytywizm - projekt likwidacji wszelkiej metafizyki
Neopozytywizm w socjologii
Krytyka neopozytywizmu
Neopozytywizm a praktyka badawcza w naukach przyrodniczych
Postpozytywizm - szansa dla nauk społecznych?
Na przykład: Latoura teoria ANT

11. Przełom antypozytywistyczny
Nowa orientacja i jej konteksty intelektualne
Dilthey - ukonstytuowanie świata kultury i procedura rozumienia
Weber i jego rozumienie rozumienia
Od rozumienia do wyjaśniania: współczesne propozycje
Znanieckiego koncepcja współczynnika humanistycznego
Znanieckiego metoda indukcji analitycznej

12. Socjologia humanistyczna
Socjologia humanistyczna jako nowe podejście do rozumienia
i badania społeczeństwa
Webera aparatura pojęciowa socjologii: zachowania, typy idealne, racjonalność
Obiektywność poznania społecznego według Webera
Kulturalizm Znanieckiego
Koncepcja Znanieckiego - dylematy i wątpliwości
Znaniecki: koncepcje teoretyczne, metodologiczne i prace empiryczne
Jimmel - propozycja mikrosocjologii
Simmla formy uspołecznienia
Jak badać społeczeństwo - propozycje Simmla
Tonnies: wspólnota i stowarzyszenie jako wyraz woli organicznej i arbitralnej
Dorobek socjologii humanistycznej i jego współczesne znaczenie

13. Socjologie interpretatywne
Założenia i źródła inspiracji socjologii interpretatywnych
Interakcjonizm symboliczny, czyli Mead zdezinterpretowany
Podejście dramaturgiczne Goffmana
Inspiracje fenomenologiczne w socjologii interpretatywnej
Tak zwana socjologia fenomenologiczna Schiitza
Etnometodologia: poszukiwanie struktur myślenia potocznego
Socjologie interpretatywne - droga do nowego idealizmu
w naukach społecznych
Filozofia fenomenologiczna, która czeka na odkrycie przez socjologów

14. Funkcjonalizm, jego kontynuatorzy i krytycy
Funkcjonalizm jako ogólna orientacja badawcza: główne idee i słabości Funkcjonalizm socjologiczny, czyli niepozbawione słabości wiekopomne
dzieło Parsonsa
Parsons w oczach współczesnych krytyków
Teoria konfliktu Cosera - dys-funkcje jako eu-funkcje systemu społecznego Teoria wymiany Homansa, Blaua - kolejne korekty klasycznego funkcjonalizmu
Neofunkcjonalizm Alexandra
Funkcjonalizm radykalny Luhmanna
Koncepcja Luhmanna na tle współczesnej cybernetyki i nauk biologicznych
Silnik parowy Watta - co może podpowiedzieć socjologom?

15. Socjologia współczesna
Socjologia współczesna czy socjologie współczesne?
Habermas i jego wielka (eklektyczna?) synteza
Habermasa koncepcja działań komunikacyjnych
Zarzuty wobec Habermasa teorii działania komunikacyjnego
Foucaulta "historia systemów umysłowych" jako wkład w socjologię
Strukturalizmy: Durkheima, de Saussurea i Foucaulta
Myślenie "archeologiczne" Foucaulta i pytanie o dyskurs
Myślenie genealogiczne Foucaulta i pytanie o relacje: władza - człowiek Typologia historycznych form władzy - ku "biopolityce" i "rządzeniu żywymi"
Koncepcja socjologii Bourdieu - centralne pojecie habitusu
Wkład Bourdieu we współczesną socjologię: "przemoc symboliczna",
"kapitał", "logika pól", "praxis"

Zakończenie
Bibliografia

370 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka

Księgarnia nie działa. Nie odpowiadamy na pytania i nie realizujemy zamówien. Do odwolania !.