Od ponad dwóch dekad nie nastąpił żaden istotny postęp ani przełom w dziedzinie sztucznej inteligencji i robotyki – zgodzili się naukowcy, uczestnicy sympozjum „Brains, Minds and Machines” zorganizowanego w Massachusetts Institute of Technology (MIT) w USA w dniach 4–5 maja 2011r. Przyczyną są spektakularne zastosowania w obszarze dominującej robotyki oraz brak gruntownych badań podstawowych w dziedzinie Artificial Intelligence.

Moderator dyskusji – lingwista i psycholog poznawczy Steven Pinker stwierdził, że w dziedzinie AI konieczny jest powrót do korzeni i poszukiwanie nowych teorii i dróg poznawczych, a nie tylko kolejnych aplikacji inżynierskich. Marvin Minsky, ojciec i jeden z twórców najważniejszych technologii w robotyce i sztucznej inteligencji, przypomniał iż największe postępy w tych dziedzinach miały miejsce w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, zaś od połowy lat 80. „coś zaczęło się psuć”. Zdaniem Patricka Winstona, dyrektora Artificial Intelligence Laboratory w MIT (1972–1997), dziś nikt nie rozmawia o fundamentalnych problemach, a wszyscy dyskutują tylko o konstrukcjach i wdrożeniach. Lingwiści – Noam Chomsky i Barbara Partee – stwierdzili, że kluczem do zrozumienia i stworzenia sztucznej inteligencji jest rozpoznanie tajemnic języka i ludzkiej mowy, będących materialnym przejawem naszej świadomości i inteligencji.

Najistotniejsze są obecnie badania podstawowe nad rozumieniem, postrzeganiem i fenomenem języka i całym „oprogramowaniem systemu wysokiego poziomu” składającym się na ludzką inteligencję, nie zaś nad sklejaniem wszystkiego na poziomie tranzystorów, jak się to robi dzisiaj.

OD AUTORA

WSTĘP

1. MÓZG CZŁOWIEKA
Mózg - biologiczny superkomputer
Po pierwsze - fizjologia
Po drugie - logika
Po trzecie - równoległość
Po czwarte - non stop
Po piąte - peryferia
Postscriptum
Iluzoryczne podobieństwo
Budowa anatomiczna ludzkiego mózgu
Mikrokosmos świata neuronów
Obszary strukturalne i jednostki funkcjonalne mózgu
Pierwsza jednostka funkcjonalna mózgu
Druga jednostka funkcjonalna mózgu
Trzecia jednostka funkcjonalna mózgu
Sterowanie świadome i podświadome
Mechanizm przetwarzania informacji nerwowej
Naturalne środowisko sygnałów mózgowych
Komputerowy model mózgu
Historia i perspektywy badań nad mózgiem
Czy mózg jest w stanie poznać mózg?
Notka bibliograficzna

2. PROPEDEUTYKA SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
Problemy z inteligencją
Wybrane definicje inteligencji
Paradygmat ruchu i przestrzeni
Istota i cele sztucznej inteligencji
Wybrane definicje sztucznej inteligencji
Marzenia o intelektualnym partnerze
Od maszyny Turinga do komputera von Neumanna
Test inteligencji Turinga
Historia badań nad sztuczną inteligencją
Impuls sztucznej inteligencji
Nadrzędność inteligencji naturalnej
Podejście logiczno-matematyczne
Kardynalne znaczenie wiedzy
Metody teoretyczne sztucznej inteligencji
Obszary aplikacji sztucznej inteligencji
Inteligentne systemy ekspertowe
Robotyka ciało sztucznej inteligencji
Kreowanie cywilizacji komputerowej
Wyzwania trzeciej fali
Bariery rozwojowe sztucznej inteligencji
Notka bibliograficzna

3. SZTUCZNE SIECI NEURONOWE
Geneza i początki sztucznych sieci neuronowych
Idea sztucznych sieci neuronowych
Schemat przetwarzania informacji
Modelowy mechanizm działania neuronu
Klasyczne rodzaje sztucznych sieci neuronowych
Wyniki pracy sztucznych sieci neuronowych
Atrybuty użytkowe sztucznych sieci neuronowych
Przykładowe obszary aplikacji sieci neuronowych
Sztuczne sieci komórkowe
Komiwojażer - pogromca sieci
Meandry sztucznych sieci neuronowych
Notka bibliograficzna

4. ALGORYTMY GENETYCZNE
Tajemnica powstania życia
Zarys teorii ewolucji Darwina
Mechanizm dziedziczenia i początki genetyki
Geneza i terminologia algorytmów genetycznych
Podstawy metodologiczne algorytmów genetycznych
Iteracyjna natura algorytmów genetycznych
Reprezentacja informacji problemowej w genotypie
Kodowanie wartości zmiennych decyzyjnych
Przykład obrazu genotypu gatunkowego
Standardowy algorytm genetyczny
Losowanie populacji
Ocena osobników
Selekcja i eliminacja osobników
Krzyżowanie osobników
Mutacja osobników
Zakończenie pętli ewolucyjnej
Suboptymalizacja domeną algorytmów genetycznych
Topologia metod ewolucyjnych
Komiwojażer - rycerz niepokonany
Kierunki wykorzystania algorytmów genetycznych
Notka bibliograficzna

5. LOGIKA I ZBIORY ROZMYTE
Dwa tysiące lat logiki
Logika i algebra Boole‘a
Przesłanki powstania logiki rozmytej
Założenia metodologiczne logiki rozmytej
Podstawy teorii zbiorów rozmytych
Zbiory klasyczne i rozmyte
Zmienne i wartości lingwistyczne
Wnioskowanie według zasad logiki rozmytej
Techniczne kierunki aplikacji logiki rozmytej
Rozmyte aplikacje komputerowe
Teoria zbiorów rozmytych a rachunek prawdopodobieństwa
Cała nadzieja w logice Fuzzy
Notka bibliograficzna

6. SYSTEMY EKSPERTOWE
Idea systemów ekspertowych
Definicje systemu ekspertowego
Zasadnicze cechy systemu ekspertowego
Przykłady systemów ekspertowych
Struktura systemów ekspertowych
Pozyskiwanie i transformacja wiedzy eksperckiej
Organizacja i reprezentacja wiedzy
Sieci semantyczne
Trójki, reguły i ramy
Logika formalna
Dualizm procedur wnioskowania
Mechanizm wnioskowania
Wnioskowanie do przodu i do tyłu
Interfejs użytkownika
Moduł objaśniający
Narzędzia budowania systemów ekspertowych
Powłoki szkieletowe systemów ekspertowych
Baza wiedzy jako produkt Know-How
Inżynieria wiedzy w systemach ekspertowych
Projektowanie systemów ekspertowych
Problemy rozwojowe systemów ekspertowych
Japoński program maszyny eksperckiej
Amerykański projekt systemu ekspertowego CYC
Notka bibliograficzna

7. ROBOTY I ROBOTYKA
Golemy, cyborgi i roboty
Robot R.U.R. Karela Ćapka
Odwieczne tęsknoty za pomocnikiem
Arcydzieła sztuki zegarmistrzowskiej
Mechaniczne konstrukcje inżynierskie
Etyka i prawa robotów
Pojęcie robota i robotyki
Etapy rozwoju robotyki
Systemy klasyfikacyjne robotów
Przykładowe obszary aplikacji robotów
Homo ASIMO
Roboty przemysłowe
Konstrukcja robota przemysłowego
Układ sterujący robota
Koncepcja inteligentnego robota
Roboty wojskowe
Cyberżołnierze idą na wojnę
Społeczne skutki zrobotyzowanej produkcji
Ontologia świata robotów
Bariery moralno-etyczne robotyki
Wyzwania robotyki
Notka bibliograficzna

LITERATURA

ZAŁĄCZNIKI. ROBOTY
1 Od Golema do Curiosity
2 Roboty eksperymentalne
3 Roboty domowe
4 Roboty publiczne - usługowe
5 Roboty eksploracyjne
6 Roboty medyczne
7 Roboty edukacyjne
8 Roboty społeczne - interaktywne
9 Roboty przemysłowe
10 Roboty wojskowe
10.1. Roboty wojsk lądowych
10.2. Roboty sił powietrznych
10.3. Roboty marynarki wojennej

TABLE OF CONTENTS

430 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka