Prawo cywilne
Orzecznictwo 2010-2014
Zbiór Prawo cywilne. Orzecznictwo 2010-2014 stanowi subiektywny wybór najciekawszych
i najbardziej istotnych w ocenie autorów orzeczeń Sądu Najwyższego, dotyczących
problematyki Kodeksu cywilnego, wydanych w latach 2010–2013 oraz w pierwszym kwartale
roku 2014.
Przedmiotowy zbiór uwzględnia stan prawny na czerwiec 2014 r. i kierowany jest
zarówno do studentów prawa oraz aplikantów zawodów prawniczych, jak i do praktyków
prawa, którzy poszukują przeglądu najnowszego orzecznictwa z zakresu polskiego prawa
cywilnego materialnego.
Tematyka prezentowanych orzeczeń obejmuje całość zagadnień, regulowanych przez
Kodeks cywilny. Wszystkie orzeczenia (uchwały, wyroki oraz postanowienia) wydane zostały
przez Sąd Najwyższy, a ich wybór został dokonany samodzielnie przez autorów, którzy
kierowali się przede wszystkim znaczeniem orzeczeń i nowością argumentacji, w nich
zawartej.
Orzeczenia zostały uporządkowane według systematyki Kodeksu cywilnego, przy czym w
ramach poszczególnych rozdziałów orzeczenia uszeregowano, w miarę możliwości,
według kolejności przepisów, do których się odnoszą.
Przedmowa
Wykaz skrótów
Księga pierwsza. Część ogólna
1. Wypowiedzenie wieloletniego kredytu hipotecznego z powodu nieznacznej zaległości w
dokonywaniu spłat kolejnych rat
2. Udzielenie ateiście sakramentu namaszczenia chorych jako naruszenie dobra osobistego
3. Niemożność żądania odsetek za czas opóźnienia, jeżeli dług stanowią
świadczenia pieniężne zasądzone prawomocnym orzeczeniem o kosztach procesu
4. Naruszenie dóbr osobistych osoby pozbawionej wolności
5. Naruszanie dóbr osobistych przez publikację w Internecie pomimo informacji o
późniejszym stwierdzeniu ich fałszywości
6. Wolność działalności gospodarczej a dobra osobiste osoby prawnej
7. Pobranie tkanek w trakcie sekcji zwłok i odmowa ich wydania a dobro osobiste w postaci
kultu osoby zmarłej
8. Zakres dóbr osobistych osób przebywających w zakładach karnych
9. Prawo do rozpoznania sprawy przez sąd bez nieuzasadnionej zwłoki a dobra osobiste
10. Ochrona prawa do spokojnego urlopu
11. Prawo do niezakłóconego korzystania z energii elektrycznej jako dobro osobiste
12. Ochrona osoby prywatnej angażującej się na forum internetowym
13. Prawo mediów do informowania o sytuacji finansowej i powiązaniach gospodarczych
osób publicznych
14. Odpowiedzialność twórcy portalu dyskusyjnego za wpisy naruszające dobra osobiste
15. Możliwość przeniesienia na wspólnotę mieszkaniową uprawnień dotyczących
usuwania wad fizycznych nieruchomości wspólnej
16. Wystąpienie kuratora do sądu w imieniu reprezentowanej spółki z wnioskiem o jej
rozwiązanie
17. Utrata możliwości kierowania działalnością osoby prawnej przez zarząd kadłubowy
jako podstawa ustanowienia kuratora
18. Odpowiedzialność nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa za zobowiązania
związane z jego działalnością
19. Ustanowienie w umowie na rzecz wierzyciela nadmiernego lub zbytecznego zabezpieczenia
wierzytelności
20. Konsekwencje eliminacji z umowy postanowień abuzywnych
21. Rażąca nierówność świadczeń w transakcjach opcji walutowych
22. Mieszkanie jako zabezpieczenie pożyczki
23. Ocena charakteru umowy zależna nie od jej nazwy, ale od rzeczywistej treści oraz
celu i zgodnego zamiaru stron
24. Zapłata podwójnego wadium w wypadku jego wniesienia w formie gwarancji
ubezpieczeniowej
25. Złożenie podpisu pod załącznikiem do umowy
26. Skuteczność wobec masy upadłości umowy przeniesienia własności zawartej w celu
zabezpieczenia wierzytelności
27. Pozorność umowy poręczenia dla ukrycia umowy przelewu wierzytelności
28. Nieważność umowy darowizny nieruchomości ukrytej pod pozorną umową sprzedaży
nieruchomości
29. Niezapoznanie się z treścią księgi wieczystej a powoływanie się na błąd co do
stanu prawnego nieruchomości
30. Konsekwencje uchylenia się od skutków oświadczenia woli z powodu błędu
31. Niewiedza spadkobiercy o stanie spadku a błąd istotny
32. Forma uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli
33. Dopuszczalność zamieszczenia warunku rozwiązującego w umowie powierniczego
przelewu wierzytelności
34. Spełnienie świadczenia jako warunek
35. Wyłączenie zastosowania przepisów KC o pełnomocnictwie do pełnomocnictwa
udzielonego uchwałą zgromadzenia wspólników w przypadkach umów i sporów członka
zarządu ze spółką
36. Rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z
tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania
37. Przerwanie biegu terminu zasiedzenia nieruchomości, w stosunku do której wszczęta
została egzekucja sądowa świadczeń pieniężnych, wskutek zajęcia w egzekucji z
nieruchomości
38. Złożenie wniosku o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku - wpływ na bieg
przedawnienia roszczenia
Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe
39. Zakres pojęcia społeczno-gospodarczego przeznaczenia gruntu; roszczenie o
wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości przez posiadacza w złej
wierze służebności przesyłu
40. Indywidualizacja wynagrodzenia za obciążenie nieruchomości służebnością
przesyłu
41. Niedopuszczalność konwersji umowy przeniesienia własności nieruchomości zawartej
bez formy szczególnej na umowę przedwstępną
42. Zasiedzenie przez posiadacza samoistnego nieruchomości objętej postępowaniem
scaleniowym
43. Bieg terminu zasiedzenia prawa własności nieruchomości
44. Skuteczność umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości wspólnej
45. Roszczenie wspólnoty mieszkaniowej w stosunku do najemcy niewydzielonego lokalu
mieszkalnego o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń
46. Objęcie powództwem windykacyjnym tylko rzeczy wchodzących w skład
przedsiębiorstwa
47. Żądanie od posiadacza służebności wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy
48. Przedawnienie roszczenia spółki z o.o. o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z
nieruchomości
49. Żądanie współwłaściciela wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy wspólnej
50. Przekroczenie granic gruntu przy budowie - roszczenia właściciela
51. Brak roszczenia właściciela wobec posiadacza o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy
przed zasiedzeniem
52. Niedopuszczalność roszczenia o naprawienie szkody z powodu obniżenia wartości
nieruchomości wobec nieuprawnionego posiadacza służebności przesyłu
53. Przedawnienie roszczenia właściciela o wykup gruntu
54. Budynek wzniesiony przez dzierżawcę na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste
55. Zawarcie umowy o przedłużenie użytkowania wieczystego po upływie okresu, na jaki
prawo to zostało ustanowione
56. Obowiązek uiszczenia opłaty rocznej w przypadku zbycia prawa użytkowania
wieczystego
57. Dopuszczalność rozwiązania umowy o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste w
stosunku do części gruntu
58. Użytkowanie jako niepieniężny wkład do spółki
59. Niedopuszczalność obciążania użytkowaniem spółdzielczego własnościowego prawa
do lokalu
60. Wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza nieruchomości jako
przesłanka zasiedzenia służebności gruntowej drogi dojazdowej
61. Zasiedzenie służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu na rzecz
przedsiębiorstwa
62. Zmiana sposobu wykonywania służebności przesyłu
63. Przedawnienie roszczenia o ustanowienie służebności przesyłu
64. Wniosek właściciela nieruchomości o ustanowienie służebności przesyłu,
przerwanie biegu terminu zasiedzenia służebności
Księga trzecia. Zobowiązania
65. Wybór przez wierzyciela kursu określającego wartość waluty obcej w wypadku
zwłoki dłużnika w spełnieniu świadczenia w takiej walucie
66. Odszkodowanie za wynajem zastępczego samochodu w przypadku szkody całkowitej
67. Odszkodowanie za szkodę pośrednią
68. Przyczynienie się do powstania szkody a kara umowna
69. Umowa przedwstępna zobowiązująca do zawarcia kolejnej umowy przedwstępnej
70. Skuteczność żądania zwrotu zadatku wobec wykonania umowy zawartej dla pozoru
71. Umowa przedwstępna a umowa wzajemna
72. Roszczenie o zapłatę kary umownej na wypadek zwłoki lub opóźnienia przy
odstąpieniu od umowy, w której zastrzeżono karę w związku z odstąpieniem
73. Nieproduktywne zużywanie korzyści majątkowych przez Skarb Państwa w kontekście
dyscypliny budżetowej
74. Odpowiedzialność członka komisji dyscyplinarnej uczelni wyższej za szkodę
75. Zasady odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o.
76. Odpowiedzialność Skarbu Państwa z tytułu czynów niedozwolonych - brak
konieczności wystąpienia rażącego naruszenia prawa
77. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wylaniem wody w budynku z lokalu do innego
lokalu
78. Odpowiedzialność za szkodę powstałą w wyniku zalania lokalu położonego niżej z
lokalu znajdującego się na wyższej kondygnacji
79. Termin przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za skutki wypadku samochodowego
spowodowanego przez nieznanego sprawcę
80. Stopa życiowa poszkodowanego bez wpływu na wysokość zadośćuczynienia
pieniężnego za doznaną krzywdę
81. Przyznanie przez sąd zadośćuczynienia w wysokości odpowiedniej do wszystkich
okoliczności będących podstawą jego ustalenia
82. Przejście na spadkobierców roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę spowodowaną
śmiercią osoby bliskiej
83. Odpowiedzialność organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci
tzw. zmarnowanego urlopu
84. Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych od dewelopera
85. Uprawnienie wierzyciela do dochodzenia należności wynikającej z zastrzeżonej kary
umownej; rezygnacja wierzyciela z dochodzenia kary umownej a jego uprawnienie do
dochodzenia odszkodowania
86. Niedopuszczalność obciążania wykonawcy karą umowną za niewykonywanie robót z
powodu złej pogody
87. Roszczenia uprawnionego mające swoje źródło w odstąpieniu od umowy
88. Odstąpienie od umowy a roszczenie o zapłatę kary umownej
89. Świadczenia alimentacyjne - niedopuszczalność przelewu wierzytelności
90. Przekazanie świadczenia organowi egzekucyjnemu; przelanie wierzytelności na osobę
trzecią
91. Dopuszczalność przeniesienia na akcjonariusza praw udziałowych w drodze przelewu
wobec uprzedniego wydania mu nieważnego dokumentu akcji imiennej
92. Brak wyrażenia przez współmałżonka zgody na zaciągnięcie zobowiązania a
możliwość wystąpienia ze skargą pauliańską
93. Ochrona wierzycieli w przypadku wykreślenia spółki akcyjnej z rejestru
przedsiębiorców KRS
94. Skarga pauliańska przeciw wnioskowi o podział majątku wspólnego; dział spadku i
zniesienie współwłasności
95. Uprawnienia nabywcy wadliwej rzeczy oznaczonej co do tożsamości
96. Ciężar dowodu przy ustalaniu powstania wad fizycznych rzeczy
w kontekście zwolnienia od odpowiedzialności z tytułu rękojmi
97. Termin wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne a nadużycie
prawa
98. Wydanie dzieła a jego odebranie; funkcje kary umownej i jej miarkowanie
99. Odstąpienie od umowy o dzieło po upływie terminu do jego wykonania
100. Niepodzielność świadczenia wykonawcy w umowie o roboty budowlane;
dopuszczalność odstąpienia od umowy w wypadku niepodzielności świadczenia
drugiej strony
101. Wstąpienie w stosunek najmu homoseksualnego partnera najemcy
102. Wyłączenie w umowie dzierżawy obowiązku wydzierżawiającego udzielenia
dzierżawcy dodatkowego terminu trzymiesięcznego do zapłaty zaległego czynszu
103. Rozliczanie nakładów na rzecz użyczoną
104. Zachowanie szczególnej staranności jako obowiązek banku
105. Obowiązki komisanta, który uzyskał zapłatę w dewizach od kontrahenta
zagranicznego
106. Objęcie odpowiedzialnością ubezpieczyciela celowych i ekonomicznie uzasadnionych
wydatków na najem pojazdu zastępczego
107. Majątek wspólników spółki cywilnej obejmujący nieruchomość albo prawo
wieczystego użytkowania, wykreślenia wpisu w księdze wieczystej
108. Umowna forma dyspozycji majątkowej na wypadek śmierci
109. Zrzeczenie się prawa do użytkowania wieczystego
Księga czwarta. Spadki
110. Uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia jako sprawa o prawa majątkowe
111. Dziedziczenie udziału spadkowego przez rodzeństwo spadkodawcy
112. Podstawy nieważności testamentu
113. Nieważność testamentu osoby poddawanej naciskom i sugestiom
114. Sporządzenie testamentu przez osobę nie mogącą wypowiadać się w sposób
artykułowany
115. Ustalanie spadkobiercy w drodze wykładni testamentu
116. Objęcie zapisem windykacyjnym przedmiotów należących do majątku wspólnego
małżonków
117. Odrębne postępowanie o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego
118. Przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczenia o zachowek wskutek złożenia
wniosku o stwierdzenie nabycia spadku
119. Oświadczenie w przedmiocie przyjęcia bądź odrzucenia spadku
120. Możliwość zmiany decyzji i odrzucenia spadku z powodu błędnej oceny prawnej
121. Zbycie pod warunkiem udziału w spadku obejmującym nieruchomość
248 stron, Format: 16.0x23.5cm, oprawa miękka
