Stambulska recepcja Arabskiej Wiosny i idei „tureckiego modelu” demokracji
Praca Karola Kaczorowskiego w istotny sposób wzbogaca
naszą wiedzę o postawach i opiniach jakże ważnej części społeczeństwa tureckiego,
tj. młodej inteligencji Stambułu. Turcja – jako pośrednik w kontaktach między
stronami konfliktu bliskowschodniego, jako byłe mocarstwo kolonialne borykające się z
dziedzictwem osmańskim w relacjach z arabskimi sąsiadami, jako państwo buforowe między
Europą i Bliskim Wschodem, wreszcie jako członek NATO stojący wobec wyzwań dla
bezpieczeństwa regionalnego i globalnego (jakie niosły i niosą szyicka rewolucja
islamska oraz rebelie Arabskiej Wiosny) – jest państwem kluczowym dla bezpieczeństwa
strategicznego Bliskiego Wschodu oraz Europy. Analiza opinii społeczeństwa tureckiego w
tak newralgicznym obszarze postaw wobec przemian w społeczeństwach swych sąsiadów jest
niezwykle interesującym, ważnym i aktualnym wyzwaniem badawczym.
Z recenzji dra hab. Roberta Borkowskiego
Książka dotyczy bardzo ważnego zagadnienia politycznego, strukturalnego i
kulturowego. Autor wykazał się nie tylko dużą wiedzą na temat Turcji i Arabskiej
Wiosny (która jest przecież bardzo zróżnicowanym wewnętrznie zjawiskiem), ale też
znajomością teorii socjologicznych i politologicznych oraz metodologii badań
społecznych odnoszących się do tego rodzaju badań, jakie podjął.
Z recenzji prof. dra hab. Janusza Muchy
Karol Kaczorowski – doktorant w Instytucie Socjologii UJ (Zakład
Antropologii Społecznej), absolwent socjologii na Wydziale Humanistycznym AGH oraz
religioznawstwa na Wydziale Filozoficznym UJ. Członek zespołu badawczego w ramach
projektu „Jak uczynić głos słyszalnym? Ciągłość i przemiany kurdyjskiej kultury i
rzeczywistości społecznej w perspektywie postkolonialnej” (www.kurdishstudies.pl),
realizowanego przy Instytucie Orientalistyki UJ. Jego zainteresowania badawcze oscylują
wokół antropologii kulturowej, antropologii polityki oraz socjologii religii.
Wstęp
Opinie Turczynek i Turków na temat Arabskiej Wiosny 9
Rozdział 1.
Spór o definicję demokracji w naukach społecznych 13
Problemy z definicją demokracji 14
Współczesne ujęcia demokracji 16
Demokracja w czasach intensywnej globalizacji 24
Demokratyzacja i odejście od rządów autorytarnych 30
Podsumowanie 33
Rozdział 2.
Demokratyzacja Turcji 35
Demokratyzacja z perspektywy historii Republiki Turcji 36
Muzułmańska demokracja w Turcji 49
Wskaźniki demokratyzacji i de-demokratyzacji Turcji 54
Podsumowanie 60
Rozdział 3.
Arabska Wiosna 2011. Przebieg najważniejszych wydarzeń 63
Tunezyjski początek Arabskiej Wiosny 64
Masowe demonstracje w Egipcie 70
Powstanie w Libii 74
Sytuacja protestujących w Syrii i Bahrajnie 77
Konsekwencje protestów – Arabska Wiosna w rok po rozpoczęciu 80
Podsumowanie 83
Rozdział 4.
Arabska Wiosna z perspektywy teorii: konfliktu społecznego, rewolucji i ruchów
społecznych 87
Arabska Wiosna z perspektywy klasycznych teorii konfliktu społecznego i rewolucji
politycznej 90
Arabska Wiosna z perspektywy powojennych teorii konfliktu i rewolucji 100
Arabska Wiosna z perspektywy teorii ruchów społecznych 109
Podsumowanie 116
Rozdział 5.
Metodologia badań własnych 119
Problemy badawcze postawione w badaniach własnych 119
Metodologia badań w kontekście
ogólnej metodologii nauk 120
Specyfika metod wykorzystanych w badaniach własnych 125
Podsumowanie 127
Rozdział 6.
Arabska Wiosna i turecka demokracja w opiniach stambulskich studentów i studentek
129
Podstawowe informacje o tureckim systemie edukacyjnym 129
Charakterystyka próby badawczej 131
Sfery życia cenione przez ankietowanych i ankietowane 135
Korzystanie z mediów przez respondentki i respondentów 136
Arabska Wiosna w oczach badanych studentek i studentów 138
Opinie badanych o tureckiej polityce zagranicznej 143
Turecka demokracja w opiniach badanych 145
Podsumowanie i wnioski wypływające z badania sondażowego 151
Rozdział 7.
Poglądy na wydarzenia Arabskiej Wiosny i ideę „tureckiego modelu” demokracji
zawarte w tureckiej codziennej prasie anglojęzycznej 157
Podstawowe informacje o tureckim rynku prasowym 157
Specyfika przeprowadzonej analizy treści prasy 164
Sposób opisywania wydarzeń Arabskiej Wiosny w „Today’s Zaman” i „Hürriyet Daily
News” 167
Wizerunek Turcji i opinie na temat jej polityki międzynarodowej
zawarte w tureckich dziennikach anglojęzycznych 172
Obraz krajów zachodnich w badanych artykułach 180
Podsumowanie 184
Rozdział 8.
Protesty w parku Gezi – kryzys idei „tureckiego modelu” demokracji 187
Przebieg najważniejszych wydarzeń 188
Grupy zaangażowane w protesty 201
Reakcja tureckiej i międzynarodowej opinii publicznej
na protesty wokół parku Gezi 206
Tureckie wsparcie dla Arabskiej Wiosny – zaprzepaszczona szansa? 214
Zakończenie
Turcja i kraje arabskie w procesie reorientacji swojej tożsamości regionalnej
217
Bibliografia 223
ANEKS
Spis tabel i wykresów 243
Summary 245
248 stron, Format: 14.0x21.0cm, oprawa miękka