Zarządzanie organizacjami
W podręczniku omówiono osiem podstawowych grup zagadnień, istotnych dla poznania
problemów zarządzania organizacjami.
Zaliczono do nich: charakterystykę współczesnej wiedzy o zarządzaniu,
współczesne pojmowanie kierowania, planowanie strategiczne i operatywne, organizowanie,
motywację, kontrolę, organizację procesów decyzyjnych, kierowanie procesami zmian.
Podręcznik jest wynikiem zrodzonym zarówno z przemyśleń teoretycznych, jak i
weryfikowanych praktycznie.
Czytelnik dzięki temu na tle wskazań teoretycznych może dostrzec żywy aspekt
zachowań organizacji. Organizacji de facto osadzonej w niejednoznacznej rzeczywistości,
która już nie jest gospodarką centralnie sterowaną, ale nie jest jeszcze ostatecznie
wykształconą gospodarką rynkową.
Autorzy starają się prezentować zagadnienia przede wszystkim w opcji pragmatycznej.
Odwołują się tym samym do pewnych doświadczeń wynikających z poczynionych obserwacji
życia gospodarczego. Obserwacji czynionych na tle prezentacji problemów w mediach i
czasopismach naukowo-praktycznych.
WSTĘP
ROZDZIAŁ 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU
Jerzy Apanowicz (1.1.-1.5.), Ryszard Rutka (1.6.)
1.1. Istota i pojęcie nauki
1.2. Metodologia nauk o zarządzaniu
1.2.1. Istota i zasady badań naukowych
1.2.2. Rodzaje wyjaśnień naukowych
1.3. Typy badań naukowych
1.4. Procedury badawcze
1.5. Przedmiot badań i metody dochodzenia do twierdzeń w nauce o zarządzaniu
1.6. Ewolucja wiedzy o organizacji i zarządzaniu
Bibliografia
ROZDZIAŁ 2. KIEROWANIE
Ryszard Rutka
2.1. Pojęcia podstawowe
2.1.1. Czym jest kierowanie zespołami ludzkimi?
2.1.2. Kiedy rodzi się potrzeba kierowania?
2.1.3. Co kształtuje zapotrzebowanie na pracę kierowniczą?
2.2. Zarządzanie, administrowanie, rządzenie
2.3. Role kierownicze
2.4. Funkcje kierownicze
2.5. Kwalifikacje kierownicze
2.5.1. Umiejętności specjalistyczne
2.5.2. Umiejętności koncepcyjne
2.5.3. Umiejętności wywierania wpływu
2.6. Władza kierownicza
2.6.1. Istota władzy w organizacjach
2.6.2. Autorytet jako źródło władzy
2.6.3. Wymiary władzy
2.7. Od kierownika nadzorcy do kierownika przywódcy
2.7.1. Ewolucja ról kierowniczych
2.7.2. Czym jest przywództwo?
2.7.3. Przywództwo transakcyjne i transformacyjne
2.8. Style kierowania
2.8.1. Cechy morfologiczne stylu kierowania
2.8.2. Potencjalny i rzeczywisty styl kierowania
2.8.3. Główne style kierowania. Cechy i warunki racjonalnego stosowania.
Bibliografia
ROZDZIAŁ 3 PLANOWANIE
Bogdan Nogalski
3.1. Wprowadzenie
3.2. Planowanie - próba zdefiniowania pojęcia
3.3. Planowanie i jego związki z innymi funkcjami zarządzania
3.4. Przedsiębiorstwo jako podmiot planujący przedsięwzięcia
3.4.1. Procedura planowania - aspekt formalny
3.4.2. Procedura planowania - aspekt merytoryczny
3.4.2.1. Cele i zadania
3.4.2.2. Zasady postępowania
3.4.2.3. Planowanie zasobów
3.5. Zasięg czasowy planu
3.5.1. Planowanie strategiczne
3.5.2. Planowanie taktyczne
3.5.3. Planowanie operacyjne
3.6. Planowanie przedsięwzięć w strategii rozwoju przedsiębiorstwa
3.6.1. Istota i rodzaje
3.6.2. Kryteria oceny przedsięwzięć kapitałowych
3.7. Biznes plan jako narzędzie projektowania przedsięwzięć kapitałowych
3.7.1. Istota, funkcje oraz dylematy opracowania biznes planu
3.7.2. Korzyści dla przedsiębiorstwa z przygotowania biznes planu
3.7.3. Funkcje i adresaci biznes planu
3.7.4. graniczenia biznes planu
3.7.5. Kryteria oceny biznes planu
3.7.6. Struktura biznes planu
Bibliografia
ROZDZIAŁ 4 ORGANIZACJA
Ryszard Rutka
4.1. Istota organizacji
4.1.1. Proces organizowania - ujęcie czynnościowe pojęcia organizacja.
4.1.2. Rezultat organizowania - atrybutowe ujęcie organizacji
4.1.3. Rezultat organizowania - rzeczowe ujęcie organizacji
4.1.4. Statyczne i dynamiczne składniki organizacji
4.2. Czynniki strukturotwórcze
4.2.1. Otoczenie organizacji
4.2.2. Zasoby organizacji
4.2.3. Strategia organizacji
4.3. Proces specjalizacji stanowisk pracy i komórek organizacyjnych
4.3.1. Ilościowy i jakościowy podział pracy
4.3.2. Kryteria łączenia stanowisk pracy
4.4. Więzi organizacyjne
4.5. Piony organizacyjne
4.6. Organizacje zdecentralizowane
4.6.1. Istota decentralizacji zarządzania
4.6.2. Organizacje dywizjonalne
4.6.3. Organizacje holdingowe
4.7. Organizacje elastyczne
4.7.1. Cechy organizacji elastycznych
4.7.2. Struktury macierzowe
4.7.3. "Odchudzone przedsiębiorstwo"
4.7.4. Organizacje wirtualne i przedsiębiorstwa fraktalne
4.8. Spiętrzenie kierowania jako cecha organizacji
4.9. Obowiązki, uprawnienia, odpowiedzialność
4.9.1. Formułowanie obowiązków
4.9.2. Formułowanie uprawnień
4.9.3. Formułowanie odpowiedzialności
4.10. Formalizacja
4.10.1. Kiedy rodzi się potrzeba formalizacji firmy?
4.10.2. Proces kształtowania się organizacji formalnej
4.10.3. Dokumenty przedstawiające organizację formalną
Bibliografia
ROZDZIAŁ 5 MOTYWACJA
Małgorzata Czerska
5.1. Istota i mechanizmy motywacji
5.1.1. Istota motywacji
5.1.2. Mechanizmy motywacji
5.2. Potrzeby jako determinanty zachowań ludzi
5.2.1. Istota i klasyfikacja potrzeb
5.2.2. Indywidualizacja potrzeb ludzkich i czynniki ją warunkujące
5.3. Modele motywacji
5.4. Narzędzia motywacji
5.4.1. Perswazja
5.4.2. Warunki motywacji
5.4.3. Bodźce
5.5. System wynagrodzeń
5.5.1. Cele i składniki systemu wynagrodzeń
5.5.2. Determinanty systemu wynagrodzeń
5.5.3. Projektowanie systemu wynagrodzeń
5.6. Bodźce niematerialne
5.6.1. Bodźce niematerialne ukierunkowane na pracę
5.6.2. Bodźce niematerialne dotyczące pracownika
5.7. Wytyczne skutecznego stosowania bodźców
5.8. O zadowoleniu i niezadowoleniu z pracy
Bibliografia
ROZDZIAŁ 6 KONTROLA
Ryszard Rutka
6.1. Współczesne podejście do kontroli
6.2. Etapy procesu kontroli
6.2.1. Ustalenie norm i metod pomiaru sprawności procesu
6.2.2. Pomiar podlegających kontroli parametrów procesu
6.2.3. Porównanie mierzonych parametrów z przyjętymi normami
6.2.4. Analiza odchyleń
6.2.5. Podjęcie działań korygujących
6.3. Rodzaje kontroli
6.3.1. Kontrola operatywna
6.3.2. Kontrola strategiczna
6.3.3. Kontrola finansowa
6.4. Funkcje kontroli
6.5. Kontrola pośrednia i bezpośrednia (samokontrola)
6.6. Cechy sprawnej kontroli
6.6.1. Mierzalność parametrów kontroli
6.6.2. Obiektywizm kontrolującego
6.6.3. Efektywność kontroli
6.6.4. Elastyczność kontroli
6.6.5. Strategiczne (kluczowe) punkty i parametry kontroli
6.6.6. Kontrola przez wyjątki
6.6.7. Aktualność kontroli
6.6.8. Akceptacja kontroli
6.6.9. Odpowiedzialność za wyniki kontroli przed przełożonym służbowym
Bibliografia
ROZDZIAŁ 7 PODEJMOWANIE DECYZJI
Alfred Czermiński
7.1. Istota i klasyfikacja decyzji
7.2. Techniki podejmowania decyzji
7.3. Metody podejmowania decyzji
7.4. Kryteria wyboru w podejmowaniu decyzji
7.5. Cykl decyzyjny
7.6. Warunki racjonalności
7.7. Zarządzanie jako proces informacyjno-decyzyjny
Bibliografia
ROZDZIAŁ 8 KIEROWANIE ZMIANĄ W ORGANIZACJI
Małgorzata Czerska (8.1.-8.5., 8.7.-8.8.); Bogdan Nogalski (8.6., 8.9.-8.10)
8.1. Kryzys organizacji
8.2. Istota, cel i przyczyny zmian organizacyjnych
8.3. Klasyfikacja zmian
8.4. Sprawność instytucji w okresie zmian i jej determinanty
8.5. Cykl procesu zmian
8.6. Metodyka projektowania zmian
8.6.1. Podejście diagnostyczne w doskonaleniu organizacji.
8.6.2. Podejście prognostyczne w doskonaleniu organizacji
8.6.3. Benchmarking
8.6.3.1. Wprowadzenie
8.6.3.2. Filozofia benchmarkingu
8.6.3.3. Pojęcie benchmarkingu
8.6.3.4. Rodzaje benchmarkingu
8.6.3.5. Wdrażanie benchmarkingu
8.6.3.5.1. Podjecie decyzji co do przedmiotu benchmarkingu
8.6.3.5.2. Rozpoznanie współuczestników benchmarkingu
8.6.3.5.3. Zbieranie informacji
8.6.3.5.4. Analiza
8.6.3.5.5. Realizacja przedsięwzięć sprawiających zamierzone skutki
8.7. Opory ludzi wobec zmian.
8.7.1. Reakcje ludzi na zmiany organizacyjne
8.7.2. Istota i źródła oporów
8.7.3. Jak sobie radzić z oporami
8.8. Ucząca się organizacja
8.8.1. Organizacja jako układ otwarty
8.8.2. Istota "uczącej się organizacji"
8.8.3. Proces "uczenia się"
8.9. Kierunki restrukturyzacji przedsiębiorstw.
8.9.1. Istota i cechy restrukturyzacji
8.9.2. Pojęcie restrukturyzacji
8.9.3. Formy i rodzaje restrukturyzacji
8.9.3.1. Formy restrukturyzacji
8.9.3.2. Rodzaje restrukturyzacji
8.9.3.2.1. Restrukturyzacja naprawcza
8.9.3.2.2. Restrukturyzacja rozwojowa
8.9.4. Uwarunkowania procesu restrukturyzacji
8.9.4.1. Uwarunkowania zewnętrzne
8.9.4.2. Uwarunkowania wewnętrzne
8.9.5. Bariery procesu restrukturyzacji
8.9.6. Wymogi restrukturyzacji
8.9.7. Podstawowe konfiguracji działań restrukturyzacyjnych
8.9.7.1. Koncepcja reengineeringu w restrukturyzacji przedsiębiorstwa
8.9.7.2. Koncepcja lean management w restrukturyzacji przedsiębiorstwa
8.9.7.3. Koncepcja outsourcingu w restrukturyzacji przedsiębiorstwa
8.9.7.4. Koncepcja outplacementu w restrukturyzacji przedsiębiorstwa
8.10. Kultura organizacyjna w procesie zmian
8.10.1. Pojęcie kultury organizacyjnej - geneza zjawiska
8.10.2. Poziomy kultury organizacyjnej
8.10.3. Funkcje i uwarunkowania kultury organizacyjnej
8.10.4. Kulturowa orientacja organizacji
8.10.5. Interpretacja składników kultury organizacyjnej w różnych jej typach
8.10.6. Kultura organizacyjna - kilka spostrzeżeń praktycznych zamiast podsumowania
Bibliografia
614 stron, B5, oprawa miekka
