POJĘCIE PRAWA HART H.L.A. Księgarnia

Pojęcie prawa

Herbert L.A. Hart (1907–1992), angielski uczony przez cały okres akademickiej kariery związany z Uniwersytetem Oksfordzkim, należy do klasyków XX-wiecznej filozofii prawa, a jego główne dzieło, opublikowane w pierwszej wersji już w 1961 roku, pozostaje do dziś jedną z najbardziej wpływowych prac tej dziedziny. Stoi ono w centrum sporów wokół pozytywizmu prawniczego, w międzywojniu i nieco później odzwierciedlającego rozpowszechnione w różnych dyscyplinach myślenie pozytywistyczne, które natury systemów upatrywało w ich „stanowionym”, a więc formalnym charakterze. W szczególności pozytywizm prawniczy w skrajnej postaci postrzegał prawo jako system obowiązujący bez względu na swoją treść i niezależnie od podłoża moralnego. W konsekwencji prawem mogło być prawo jawnie niesprawiedliwe, np. nazistowskie. Hart był pozytywistą prawniczym, ale umiarkowanym. Prawo nie jest dla niego „systemem nakazów” suwerena, lecz złożonym zbiorem reguł na tyle otwartych, że sędzia niekiedy musi je interpretować. Pozostaje zakorzenione w sferze praktyki za pośrednictwem empirycznej „reguły uznania”, która pozwala rozpoznawać, co w danym systemie prawnym jest, a co nie jest regułą prawa. Obok słynnych, błyskotliwych analiz walorem tego dzieła przesądzającym o jego trwałej aktualności jest to, że Hart postrzega prawo jako praktykę uwarunkowaną także moralnie: treść prawa kształtuje pewna jego wewnętrzna moralność i wypełnia ją pewne „minimum prawa naturalnego”, a racjonalna krytyka moralna prawa jest możliwa.

Jan Woleński
Harta Pojęcie prawa

Przedmowa
Od redaktorów

Rozdział I. Uporczywe pytania
1. Kłopoty teorii prawa
2. Trzy stale powracające kwestie
3. Definicja

Rozdział II. Prawa, rozkazy i nakazy
1. Rozmaitość imperatywów
2. Prawo jako nakazy poparte przymusem

Rozdział III. Różnorodność prawa
1. Treść prawa
2. Zakres zastosowania
3. Sposoby powstania

Rozdział IV. Suweren i poddany
1. Nawyk posłuszeństwa i ciągłość prawa
2. Trwałość prawa
3. Prawne ograniczenia władzy prawodawczej
4. Suweren za legislatywą

Rozdział V. Prawo jako związek reguł pierwotnych i wtórnych
1. Nowy punkt wyjścia
2. Pojęcie obowiązku
3. Elementy prawa

Rozdział VI. Podstawy systemu prawa
1. Reguła uznania i obowiązywanie prawa
2. Nowe pytania
3. Patologia systemu prawa

Rozdział VII. Formalizm i sceptycyzm względem reguł
1. Otwartość prawa
2. Różne postacie sceptycyzmu względem reguł
3. Ostateczność i nieomylność decyzji sądowych
4. Niepewność w regule uznania

Rozdział VIII. Sprawiedliwość i moralność
1. Zasady sprawiedliwości
2. Obowiązki prawne a obowiązki moralne
3. Ideały moralne i krytyczna ocena społeczeństwa

Rozdział IX. Prawo i moralność
1. Prawo naturalne i pozytywizm prawniczy
2. Minimalna treść prawa naturalnego
3. Obowiązywanie prawa a wartość moralna

Rozdział X. Prawo międzynarodowe
1. Źródła wątpliwości
2. Obowiązki i sankcje
3. Obowiązki i suwerenność państw
4. Prawo międzynarodowe i moralność
5. Analogie w formie i treści

Posłowie
Wstęp
1. Natura teorii prawa
2. Natura pozytywizmu prawniczego
3. Natura reguł
4. Zasady a reguła uznania
5. Prawo i moralność
6. Uznanie sędziowskie

Przypisy
Indeks osób

464 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.