Dostęp do informacji publicznej
Praktyczne wskazówki w świetle obowiązujących przepisów i orzecznictwa
Publikacja przedstawia w formie poradnikowej zasady
dostępu do informacji publicznej – zarówno prostej, złożonej jak i zasady ponownego
wykorzystania informacji.
Wyjaśnia jakie informacje można uznać za publiczne oraz
kto i w jakim zakresie może je udostępnić lub o ich udostępnienie wystąpić. W
książce omówiono również ograniczenia w dostępie do informacji publicznej oraz
postępowanie odwoławcze i skargowe w tym zakresie.
Dzięki tej publikacji dowiedzą się Państwo m.in.:
Jak wykonać test sprawdzający, czy dana informacja jest publiczna?
Kiedy informacja publiczna zostanie uznana za przetworzoną?
Co to jest dokument wewnętrzny i czy jest on uznawany za informacje publiczną?
Kiedy opinia prawna sporządzona przez organ administracji publicznej zostanie
uznana za informacje publiczną?
Czy materiały o charakterze pomocniczym, służące do wypracowania stanowiska lub
decyzji na przyszłość, czy też korespondencję między dwoma urzędami należy uznać
za informację publiczną?
Kiedy będzie spełniony wymóg wykazania szczególnie ważnego interesu
społecznego w przypadku starania się o przygotowanie informacji przetworzonych?
Jakie informacje i w jakiej formie należy zamieszczać w BIP
Kiedy strona BIP zostanie uznana za przejrzystą?
Jak funkcjonuje Scentralizowany System Dostępu do Informacji Publicznej oraz
Centralne Repozytorium Informacji?
Jak spełnić wymogi lokalowe i techniczne przy dostępie do posiedzeń organów
kolegialnych oraz organów jednostek pomocniczych JST?
Jaki jest tryb udzielania informacji publicznej na wniosek?
Kiedy nastąpi bezczynność w zakresie udzielenia informacji publicznej?
Co zrobić w przypadku opóźnień w przekazywaniu informacji publicznej na wniosek?
Jakie obowiązki spoczywają na podmiocie zobowiązanym do przekazania informacji
publicznej w celu ponownego wykorzystania?
W jakich przypadkach można odmówić udostępnienia informacji zgodnie z formą i
sposobem zaproponowanym przez wnioskodawcę?
Jak ustalić opłatę za udostępnienie informacji publicznej w celu ponownego
wykorzystywania na wniosek?
Jakie są najważniejsze zasady, które powinny zostać uwzględnione przy ponownym
wykorzystaniu informacji publicznej?
O praktycznym wymiarze niniejszej publikacji stanowią
liczne odpowiedzi na pytania oraz zbiór orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego
oraz Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, które w procesie stosowania prawa nadają
kształt pojęciom i normom ustawowym, ustalając praktykę stosowania poszczególnych
przepisów. W celu umocnienia przedstawianych poglądów orzeczniczych dodatkowo powołane
zostały odpowiednie fragmenty uzasadnień. Dodatkową wartością są wyjaśnienia
autorów (w formie komentarzy do orzeczeń) wskazujących praktyczne konsekwencje wydanych
wyroków sądowych.
Integralną częścią książki są wzory dokumentów dotyczących
udostępniania informacji publicznej, tj.:
- wniosek o udostępnienie informacji publicznej,
- wniosek o udostępnienie informacji przetworzonej,
- decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej ze względu na ochronę tajemnicy
przedsiębiorcy,
- decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej przetworzonej, gdy to
udostępnienie nie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego,
- decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej,
- pismo informujące wnioskodawcę o późniejszym rozpatrzeniu jego wniosku,
- pismo informujące wnioskodawcę o konieczności poniesienia przez niego kosztów
związanych z wytworzeniem lub doręczeniem informacji publicznej,
- pismo informujące o tym, że wnioskowane dane nie stanowią informacji publicznej,
- pismo informujące o nieposiadaniu wnioskowanej informacji publicznej,
- odwołanie od decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej organu wykonawczego
JST,
- skarga na bezczynność w przedmiocie nieudostępnienia w terminie informacji
publicznych
Książka nie koncentruje się tylko na samej ustawie o
dostępie do informacji publicznej, ale dotyczy także zagadnień, które wiążą się ze
dostępem do informacji publicznej, choć są uregulowane w innych aktach prawnych.
Dotyczy to szczególnie takiej problematyki, jak:
- dostęp do informacji o środowisku,
- prawo prasowe,
- prawo telekomunikacyjne,
- tajemnica skarbowa,
- udzielania informacji publicznej odnoszącej się do zamówień publicznych, wyrobów
medycznych.
Dzięki temu opracowanie obejmuje większość zagadnień, z którymi można się
spotkać przy stosowaniu ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Publikacja jest więc przeznaczona dla praktyków, którzy
na co dzień stykają się z omawianą problematyką – do niezbędnego minimum
ograniczono w niej zatem rozważania teoretyczne. Natomiast skoncentrowano się na
zagadnieniach użytecznych. Dlatego też w publikacji każdy z prezentowanych rozdziałów
kończy się zestawem odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, które powstają w
związku z daną problematyką i zbiorem orzecznictwa dotyczącym danego tematu.
Notki biograficzne
Wykaz niektórych skrótów
Wstęp Przemysław Szustakiewicz
1. Dostęp do informacji publicznej w prawie międzynarodowym i prawie Unii
Europejskiej
Bartłomiej Opaliński
1.1. Wprowadzenie
1.2. Prawo do informacji publicznej w systemie prawnym ONZ
1.3. Prawo do informacji publicznej w systemie prawnym Rady Europy
1.4. Prawo do informacji publicznej w systemie prawnym Unii Europejskiej
2. Dostęp do informacji publicznej w polskich przepisach prawnych
Bartłomiej Opaliński
2.1. Historia regulacji o dostępie do informacji publicznej w Polsce
2.2. Prawo dostępu do informacji publicznej w Konstytucji RP
2.2.1. Prawa do otrzymywania informacji publicznej
2.2.2. Pojęcie informacji publicznej
2.2.3. Prawo do informacji prywatnej będącej w dyspozycji władz publicznych
2.2.4. Dwie formy udostępniania informacji publicznych
2.2.5. Ograniczenie dostępu do informacji publicznej
3. Pojęcie informacji publicznej
Przemysław Szustakiewicz
3.1. Definicja informacji publicznej
3.2. Informacja zwykła a informacja przetworzona
3.3. Ograniczenia prawa do informacji publicznej
3.4. Dokument wewnętrzny a prawo do informacji publicznej
3.4.1. Dokumenty wytworzone przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji
publicznej, ale służące jedynie poprawie jego funkcjonowania
3.4.2. Ekspertyzy i opinie dotyczące konkretnego projektu aktu prawnego, co do którego
trwa proces legislacyjny
3.4.3. Opinia prawna sporządzona przez organ administracji publicznej
3.4.4. Materiały o charakterze pomocniczym, służące do wypracowania stanowiska lub
decyzji na przyszłość
3.4.5. Korespondencja między dwoma urzędami
3.5. Dostęp do akt postępowania cywilnego, karnego i administracyjnego a prawo dostępu
do informacji publicznej
3.6. Odpowiedzi na pytania Kamila Kędzierska
3.7. Orzecznictwo Kamila Kędzierska
3.7.1. Pojęcie i zakres informacji publicznej
3.7.2. Informacja przetworzona
3.7.3. Ograniczenie prawa dostępu do informacji publicznej
4. Zakres podmiotowy udostępnienia informacji publicznej
Kamila Kędzierska
4.1. Podmioty uprawnione do uzyskania informacji publicznej
4.1.1. Regulacje Konstytucji dotyczące dostępu do informacji publicznej
4.1.2. Regulacje ustawowe dotyczące dostępu do informacji publicznej
4.1.3. Brak konieczności formalnej reprezentacji podmiotów niebędących osobami
fizycznymi
4.1.4. Brak wymogu posiadania obywatelstwa polskiego
4.1.5. Wpływ zdolności do czynności prawnych osób fizycznych na możliwość
występowania przez te podmioty z wnioskami o udostępnienie informacji publicznej
4.1.6. Wyłączenie organów władzy publicznej z możliwości pozyskiwania informacji w
trybie dostępu do informacji publicznej
4.1.7. Anonimowość wniosku o udostępnienie informacji publicznej
4.1.8. Informacja przetworzona - wymóg wykazania szczególnie ważnego interesu
społecznego
4.2. Zobowiązani do udzielenia informacji publicznej
4.2.1. Organy władzy publicznej
4.2.2. Osoby wykonujące zadania publiczne
4.2.3. Związki zawodowe i partie polityczne
4.3. Wykaz podmiotów publicznych bądź podmiotów wykonujących zadania publiczne,
zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej
4.4. Odpowiedzi na pytania
4.5. Orzecznictwo
5. Bez wnioskowy tryb udzielania informacji publicznej
Kamila Kędzierska
5.1. Biuletyn Informacji Publicznej
5.1.1. Strony BIP - podmioty zobowiązane i zawartość
5.1.2. System stron BIP
5.1.3. Szczegółowe wymagania dotyczące stron BIP
5.1.4. Przejrzysta strona BIP
5.1.5. Scentralizowany System Dostępu do Informacji Publicznej
5.2. Centralne Repozytorium Informacji
5.2.1. Podmioty zobowiązane i zakres zasobu informacyjnego
5.2.2. Wyłączenia
5.2.3. Akty wykonawcze
5.2.4. Obowiązki ciążące na podmiotach zobowiązanych
5.3. Dostęp do posiedzeń organów kolegialnych pochodzących z wyborów
5.3.1. Organy kolegialne
5.3.2. Dostęp do posiedzeń
5.3.3. Jawność i dostępność posiedzeń
5.3.4. Warunki lokalowe i techniczne
5.3.5. Ograniczenie dostępu do posiedzeń
5.3.6. Formy zastępcze zapoznania się z przebiegiem posiedzenia
5.3.7. Posiedzenia organów kolegialnych jednostek samorządu terytorialnego
5.3.8. Dostęp do posiedzeń organów jednostek pomocniczych jednostek samorządu
terytorialnego
5.3.9. Posiedzenia Sejmu i Senatu
5.4. Udostępnianie informacji w formie wyłożenia lub ogłoszenia
5.5. Odpowiedzi na pytania
5.6. Orzecznictwo
Biuletyn Informacji Publicznej
6. Tryb udzielenia informacji publicznej na wniosek
Przemysław Szustakiewicz
6.1. Wniosek o udzielenie informacji publicznej
6.1.1. Udostępnienie informacji publicznej w BIP
6.1.2. Forma wniosku o udostępnienie informacji publicznej
6.1.3. Przekazywanie wniosku do podmiotu właściwego
6.1.4. Zasady postępowania, gdy podmiot zainteresowany nie posiada żądanej informacji
6.2. Termin udostępnienia informacji publicznej
6.2.1. Opóźnienia w przekazywaniu informacji publicznej
6.3. Bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej
6.3.1. Warunki uznania, że dany podmiot pozostaje w bezczynności
6.3.2. Sytuacje, w których wystąpi bezczynność w zakresie udzielenia informacji
publicznej
6.3.3. Wnioskowanie o informację, którą wnioskodawca już posiada
6.3.4. Wnioskowanie o informacje we własnej sprawie
6.4. Sposoby zakończenia postępowania w sprawie udzielenia informacji publicznej na
wniosek
6.4.1. Udostępnienie informacji publicznej
6.4.2. Wydanie decyzji o odmowie udostępnienia informacji oraz umorzenie postępowania o
udostępnienie informacji
6.5. Odpowiedzi na pytania Kamila Kędzierska
6.6. Orzecznictwo Kamila Kędzierska
6.6.1. Forma wniosku o udostępnienie informacji publicznej
6.6.2. Bezczynność organu
6.6.3. Decyzje odmowne
7. Ponowne wykorzystanie informacji publicznej
Bartłomiej Opaliński
7.1. Pojęcie ponownego wykorzystania
7.2. Podmioty zobowiązane
7.3. Wniosek o ponowne wykorzystanie informacji
7.3.1. Forma złożenia wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej
7.3.2. Obowiązki, które spoczywają na podmiocie zobowiązanym do przekazania informacji
publicznej w celu ponownego wykorzystania
7.4. Cel i warunki ponownego wykorzystania
7.5. Odpowiedzi na pytania Kamila Kędzierska i Bartłomiej Opaliński
7.6. Orzecznictwo Bartłomiej Opaliński
7.6.1. Geneza instytucji ponownego wykorzystania informacji publicznej
7.6.2. Prawo do informacji publicznej a prawo do ponownego wykorzystania informacji
publicznej
7.6.3. Stosunek InfPubDostU do innych ustaw
7.6.4. Odmowa udostępnienia informacji publicznej w celu ponownego wykorzystania
8. Opłaty i koszty udostępniania informacji publicznej
Kamila Kędzierska
8.1. Bezpłatny dostęp do informacji publicznej
8.2. Opłaty za udostępnienie informacji publicznej
8.3. Opłaty od odpowiedzi na wniosek
8.4. Koszty dodatkowe przetworzenia lub przekształcenia informacji
8.5. Powiadomienie o wysokości opłaty
8.6. Egzekucja naliczonej opłaty
8.7. Koszty udostępnienia informacji do ponownego wykorzystania
8.8. Odpowiedzi na pytania
8.9. Orzecznictwo
9. Postępowanie skargowe w zakresie udostępnienia informacji publicznej
Maciej Kiełbowski
9.1. Przedmiot kontroli sądu administracyjnego
9.1.1. Decyzja odmawiająca udostępnienia informacji albo umarzająca postępowanie w
sprawie udostępnienia informacji
9.1.2. Pismo o odmiennym charakterze żądanej informacji
9.1.3. Bezczynność w udostępnianiu informacji
9.2. Wniesienie skargi do sądu administracyjnego
9.2.1 Podstawy prawne i legitymacja do wniesienia skargi
9.2.2. Sposób wniesienia skargi
9.2.3. Termin wniesienia skargi
9.2.4. Wymogi formalne skargi
9.2.5. Możliwe zarzuty skargi w sprawach informacji publicznej
9.2.6. Wymagania fiskalne skargi
9.3. Postępowanie przed sądem administracyjnym
9.3.1. Przekazanie odpowiedzi na skargę i akt sprawy
9.3.2. Rozprawa przed sądem administracyjnym
9.3.3. Granice rozpoznania sprawy
9.3.4. Rodzaje rozstrzygnięć w sprawach informacji publicznej
9.4. Środki odwoławcze w postępowaniu sądowoadministracyjnym
9.4.1. Skarga kasacyjna
9.4.2. Zażalenie
9.5. Odpowiedzi na pytania
9.6. Orzecznictwo
10. Dostęp do informacji o środowisku
Katarzyna Golat
10.1. Geneza ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko
10.2. Przedmiotowy zakres informacji o środowisku podlegający udostępnieniu na wniosek
10.3. Podmiotowy zakres udzielania informacji
10.4. Tryb udzielania informacji na wniosek
10.5. Publicznie dostępne wykazy
10.6. Odpłatność za udostępnienie informacji
10.7. Inne możliwości uzyskania informacji o środowisku
10.8. Pytania i odpowiedzi
10.9. Orzecznictwo
11. Dostęp do informacji publicznej w kontekście obowiązywania tajemnicy
skarbowej
Dariusz Zalewski
11.1. Tajemnica skarbowa w praktyce działania organów skarbowych
11.1.1. Wyszczególnienie informacji stanowiących tajemnicę skarbową
11.1.2. Osoby zobowiązane do przestrzegania tajemnicy skarbowej
11.1.3. Informacje gromadzone i przetwarzane w ramach kontroli
11.2. Wyłączenie spod tajemnicy skarbowej
11.3. Udostępnienie danych objętych tajemnicą skarbową
11.4. Zabezpieczanie danych objętych tajemnicą skarbową
11.5. Dostęp do informacji publicznej a tajemnica skarbowa
11.6. Odpowiedzi na pytania
11.7. Orzecznictwo
12. Dostęp do informacji publicznej a prawo prasowe
Anna Augustyniak
12.1. Zakres regulacji
12.2. Podmioty uprawnione i obowiązane
12.3. Zakres obowiązku i przesłanki odmowy
12.4. Procedura otrzymania informacji na gruncie PrPras
12.5. Postępowanie w przypadku odmowy udzielenia informacji
12.6. Odpowiedzi na pytania
12.7. Orzecznictwo
13. Dostęp do informacji publicznej a prawo telekomunikacyjne
Maciej Rogalski
13.1. Zagadnienia ogólne
13.2. Informacje publiczne w zakresie prawa telekomunikacyjnego podlegające
udostępnieniu
13.3. Wyjątki od obowiązku udostępnienia informacji publicznej
13.3.1. Dane osobowe
13.3.2. Informacje niejawne
13.3.3. Tajemnice chronione ustawowo
13.3.4. Informacje chronione ze względu na prywatność osoby fizycznej oraz tajemnicę
przedsiębiorcy
13.4. Obowiązki podmiotu udostępniającego informację publiczną
13.5. Odpowiedzi na pytania
13.6. Orzecznictwo
14. Dostęp do informacji publicznej a prawo zamówień publicznych
Maja Sujkowska
14.1. Ogólna charakterystyka zamówień publicznych
14.2. Zasada jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
14.3. Publikowanie informacji o zamówieniu publicznym
14.4. Obowiązki informacyjne zamawiającego w toku postępowania
14.4.1. Udostępnianie Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
14.4.2. Otwarcie ofert
14.4.3. Obowiązki informacyjne związane z wyborem najkorzystniejszej oferty
14.4.4. Obowiązki informacyjne związane ze skorzystaniem ze środków ochrony prawnej
14.5. Protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
14.6. Jawność umów o udzielenie zamówienia publicznego
14.7. Ograniczenia jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
14.8. Odpowiedzi na pytania
14.9. Orzecznictwo
14.9.1. Zasada jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
14.9.2. Publikowanie informacji o zamówieniu publicznym
14.9.3. Obowiązki informacyjne zamawiającego w toku postępowania
14.9.4. Protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
14.9.5. Jawność umów o udzielenie zamówienia publicznego
14.9.6. Ograniczenia jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
15. Dostęp do informacji publicznej a ustawa o wyrobach medycznych
Michał Tarnawski
15.1. Zagadnienia wstępne
15.2. Informacja publiczna a wyroby medyczne
15.3. Dostęp do informacji o wyrobach medycznych
15.4. Baza danych o wyrobach pochodzących ze zgłoszeń i powiadomień
15.5. Zgłoszenia i powiadomienia
15.6. Błędy w zgłoszeniach i powiadomieniach
15.7. Opłaty za zgłoszenie lub powiadomienie
15.8. Odpowiedzialność za wyrób medycznych a obowiązek gromadzenia danych o wyrobie
medycznym
15.9. Incydent medyczny a obowiązek informacji
15.10. Czas przechowywania informacji o ocenie zgodności wyrobu medycznego
15.11. Dokumentacja badania klinicznego a informacja publiczna
15.12. Informacja publiczna a nadzór nad wyrobami medycznymi
15.13. Podsumowanie
15.14. Pytania i odpowiedzi
15.15. Orzecznictwo
16. Dostęp do informacji publicznej a odpowiedzialność karna
Arkadiusz Matusiak
16.1. Wysokość kary za nieudostępnienie informacji publicznej
16.2. Zakres osób mogących ponosić karną odpowiedzialność za nieudzielenie
informacji publicznej
16.3. Wyszczególnienie zachowań, które będą skutkować konsekwencjami za uchybienia w
zakresie informacji publicznej
16.4. Ograniczenia w zakresie udostępniania informacji publicznej
16.5. Ocena zgodności z prawem wydania decyzji o odmowie udostępnienia informacji
publicznej
16.6. Odpowiedzialność w zakresie informacji publicznej w zbiegu z innymi przepisami
karnymi
16.7. Sąd właściwy do rozpatrywania spraw o udostępnienie informacji publicznej
16.8. Odpowiedzialność dyscyplinarna
17. Wzory dokumentów
Kamila Kędzierska
17.1. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej
17.1.1. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej - wersja papierowa
17.1.2. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej - wersja elektroniczna
17.1.3. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej - wniosek telefoniczny
17.2. Wniosek o udostępnienie informacji przetworzonej
17.3. Decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej ze względu na ochronę
prywatności osoby fizycznej lub tajemnicy przedsiębiorcy
17.4. Decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej ze względu na ochronę
tajemnicy przedsiębiorcy
17.5. Decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej przetworzonej, gdy to
udostępnienie nie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego
17.6. Decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej
17.7. Pismo informujące wnioskodawcę o późniejszym rozpatrzeniu jego wniosku
17.8. Pismo informujące wnioskodawcę o konieczności poniesienia przez niego kosztów
związanych z wytworzeniem lub doręczeniem informacji publicznej
17.9. Pismo informujące o tym, że wnioskowane dane nie stanowią informacji publicznej
17.10. Pismo informujące o nieposiadaniu wnioskowanej informacji publicznej
17.11. Odwołanie od decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej
17.12. Skarga na bezczynność
438 stron, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka