Główne problemy prawa do informacji
w świetle prawa i standardów międzynarodowych, europejskich i wybranych państwach
Unii Europejskiej
W niniejszej publikacji omówiono w kontekście prawnoporównawczym kluczowe problemy,
które zdaniem autorów w największym stopniu składają się na istotę prawa do
informacji i pozostają niezbędne dla jego realizacji, tj.: ograniczenia prawa do
informacji, tryby udostępniania informacji, w tym procedura rozpatrywania wniosków
dostępowych, funkcjonowanie organu właściwego w sprawach prawa do informacji oraz
zasady i tryb ponownego wykorzystywania informacji.
Badania zostały przeprowadzone biorąc pod uwagę normy i standardy międzynarodowe
oraz unijne, a także systemy prawne czterech państw Unii Europejskiej (Francja, Niemcy,
Węgry, Wielka Brytania). Takie podejście pozwala na ocenę polskiego prawodawstwa, w tym
również umożliwia sformułowanie postulatów de lege ferenda. Uzupełnieniem
powyższych zagadnień podzielonych w książce na cztery części jest aneks zawierający
teksty rozwijające poszczególne poruszane tematy.
Publikacja jest elementem grantu Narodowego Centrum Nauki N N110 129540
Autorzy
Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Wstęp
Profesor Teresa Górzyńska - wspomnienie
CZĘŚĆ I
Główne problemy prawa do informacji w świetle prawa i standardów
międzynarodowych, europejskich i wybranych państw Unii Europejskiej
ROZDZIAŁ I
Uwagi ogólne
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. O początkach kształtowania się prawa do informacji
§ 3. Zakres stosowania przepisów dostępowych
I. Zakres przedmiotowy
1. Pojęcie dokumentu i informacji
2. Treść informacji
3. Zakres przedmiotowy polskiej ustawy
II. Zakres podmiotowy
1. Uprawnieni
2. Zobowiązani
Abstract
ROZDZIAŁ II
Procedura udostępniania informacji publicznej
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Tryby udzielania informacji publicznej
§ 3. Bezwnioskowy tryb udzielania informacji publicznej
§ 4. Wnioskowy tryb udzielania informacji publicznej
I. Przedmiot wniosku - różne rodzaje informacji publicznej
II. Sposoby udostępnienia informacji publicznej oraz ich wybór
III. Wymogi formalne i materialne wniosku o udzielenie informacji publicznej
1. Wymogi formalne wniosku
2. Odpłatność za udzielanie informacji publicznej
3. Termin na udzielenie informacji publicznej
§ 5. Udostępnienie informacji w sposób opisany w art. 11 DostInfPublU
§ 6. Utrwalanie informacji publicznych przez zainteresowanego
§ 7. Wstęp na posiedzenia organów kolegialnych pochodzących z wolnych wyborów
§ 8. Udostępnianie informacji publicznych w centralnym repozytorium
§ 9. Dostęp do informacji publicznej a prawo dostępu do akt postępowania sądowego i
administracyjnego - wzajemne relacje
I. Podstawy aksjologiczne prawa dostępu do akt sprawy oraz dostępu do informacji
publicznej
II. Stosunek ustaw procesowych do DostInfPublU w zakresie dostępu do akt sprawy i
informacji publicznej w niej zawartej
§ 10. Formy prawne udostępniania informacji publicznej w świetle DostInfPublU
I. Dostęp do informacji publicznych w Biuletynie Informacji Publicznej
II. Udzielanie informacji publicznej na wniosek
III. Dostęp do posiedzeń organów władzy publicznej
§ 11. Środki ochrony prawnej adresatów czynności prawnych udzielania informacji
publicznej w świetle standardu prawa do sądowego i merytorycznego rozpoznania sprawy
I. Środki ochrony prawnej adresatów czynności prawnych udzielania informacji publicznej
w administracyjnym toku instancji
II. Środki ochrony prawnej adresatów czynności prawnych udzielania informacji
publicznej w toku instancji przed sądami powszechnymi
III. Środki ochrony prawnej adresatów czynności prawnych udzielania informacji
publicznej w sądowoadministracyjnym toku instancji
§ 12. Zagadnienie bezczynności i przewlekłości postępowania w udzielaniu informacji
publicznej i sposoby jej przeciwdziałania na gruncie spraw dotyczących dostępu do
informacji publicznej
§ 13. Prawoporównawczy rys zagadnień proceduralnych związanych z udostępnieniem
informacji publicznych w wybranych państwach europejskich
I. Wielka Brytania
II. Niemcy
III. Węgry
IV. Francja
Abstract
ROZDZIAŁ III
Prawne ograniczenia dostępności informacji
§ 1. Zagadnienie wstępne ograniczeń dostępności informacji
I. Zasada jawności
II. Pojęcie ograniczenia dostępności
III. Ograniczenie dostępności informacji jako wynik kolizji dóbr prawnie chronionych
§ 2. Podstawy prawne ochrony informacji
I. Przepisy Unii Europejskiej
II. Ustawy krajowe (Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Węgry)
§ 3. Sposób ograniczania prawa do informacji
I. Ograniczenia bezwzględne i względne. "Test szkody" i "test ważenia
interesów"
II. Test szkody
III. Test ważenia interesów (test interesu publicznego)
IV. Ograniczenia w poszczególnych systemach prawnych (według kryterium testu)
1. Konwencja
2. Rozporządzenie 1049/2001
3. Wielka Brytania
4. Węgry
5. Republika Federalna Niemiec
V. Czy testy występują w polskich przepisach o dostępie do informacji publicznej?
§ 4. Wybrane rodzaje ograniczeń prawa do informacji
I. Ograniczenia ze względu na ochronę interesu publicznego
1. Przedmiot ochrony
2. Klauzule niejawności informacji
II. Ochrona sfery wewnętrznej ("dokument wewnętrzny")
1. Wprowadzenie
2. Pojęcie dokumentu wewnętrznego
3. Cele ochrony dokumentu wewnętrznego
4. Sposób ograniczania dostępu
5. Ochrona sfery wewnętrznej (dokumentów wewnętrznych) w innych systemach prawnych
A. Rozporządzenie 1049/2001
B. Konwencja
C. Wielka Brytania
D. Węgry
E. Niemcy
F. Francja
6. Dostęp do dokumentów wewnętrznych w prawie polskim
7. Dostęp do dokumentów wewnętrznych w orzecznictwie sądów administracyjnych
8. Wnioski
III. Dokument otrzymany od strony trzeciej
IV. Prywatność i ochrona danych osobowych
V. Ochrona interesów ekonomicznych
1. Zakres ochrony
2. Sposób ochrony i jej cele
3. Ochrona interesów ekonomicznych w prawie polskim
VI. Prawa własności intelektualnej a ograniczenia dostępności informacji
VII. Ochrona innych interesów indywidualnych (tajemnice zawodowe)
Abstract
ROZDZIAŁ IV
Wyspecjalizowany organ do spraw dostępu do informacji o charakterze publicznym w
wybranych krajach UE
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Podstawy prawne funkcjonowania wyspecjalizowanego organu ds. dostępu do informacji
o charakterze publicznym
I. Podstawy prawne funkcjonowania wyspecjalizowanego organu ds. dostępu do informacji o
charakterze publicznym w prawie europejskim
II. Podstawy prawne funkcjonowania wyspecjalizowanego organu ds. dostępu do informacji o
charakterze publicznym w prawie wybranych krajów UE
III. Podstawy prawne funkcjonowania wyspecjalizowanego organu ds. dostępu do informacji o
charakterze publicznym w polskim porządku prawnym
§ 3. Modele rozwiązań prawnych w zakresie kontroli administracyjnej decyzji w sprawach
dostępu do informacji o charakterze publicznym
§ 4. Ustrój organów wyspecjalizowanych ds. dostępu do informacji o charakterze
publicznym w wybranych krajach Unii Europejskiej
I. Niezależne organy administracyjne
II. Zasady kształtowania niezależności organu na gruncie ustrojowym
III. Pozycja ustrojowa Francuskiej Komisji ds. Dostępu do Dokumentów Administracyjnych
IV. Pozycja ustrojowa Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Swobody Informacji
V. Pozycja ustrojowa Krajowego Urzędu ds. Ochrony Danych Osobowych oraz Wolności
Informacji
VI. Pozycja ustrojowa Komisarza ds. Informacji
§ 5. Kompetencje organu wyspecjalizowanego w sprawach dostępu do informacji o
charakterze publicznym w wybranych krajach Unii Europejskiej .
I. Wprowadzenie
II. Kompetencje Komisji ds. Dostępu do Dokumentów Administracyjnych
III. Kompetencje Pełnomocnika Rządu Federalnego
ds. Swobody Informacji
IV. Kompetencje Krajowego Urzędu ds. Ochrony Danych Osobowych oraz Wolności Informacji
V. Kompetencje Komisarza ds. Informacji
§ 6. Wyspecjalizowany organ w sprawie dostępu do informacji o charakterze publicznym na
tle doświadczeń wybranych krajów Unii Europejskiej - podsumowanie
I. Ustrój i zakres zadań wyspecjalizowanych organów w sprawie dostępu do informacji o
charakterze publicznym - wnioski z przeprowadzonych badań
II. Powołanie wyspecjalizowanego organu w sprawie dostępu do informacji publicznej w
Rzeczpospolitej Polskiej - uwagi de lege ferenda
Abstract
ROZDZIAŁ V
Prawna regulacja ponownego wykorzystywania informacji publicznych
§ 1. Wstęp. Cel i uzasadnienie prawnej regulacji ponownego wykorzystywania
informacji sektora publicznego (informacji publicznych)
§ 2. Dyrektywa 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.11.2003 r. w sprawie
ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego i obowiązek jej implementacji
I. Omówienie dyrektywy
1. Cel dyrektywy
2. Struktura dyrektywy
3. Zakres dyrektywy
4. Podstawowe pojęcia
5. Warunki i zasady
II. Implementacja dyrektywy w prawie francuskim
III. Implementacja dyrektywy w prawie niemieckim
IV. Implementacja dyrektywy w prawie brytyjskim
V. Implementacja dyrektywy w prawie węgierskim
VI. Implementacja dyrektywy w prawie polskim
1. Prawo do ponownego wykorzystywania informacji publicznych w Polsce
2. Ustawy nowelizujące ustawę o dostępie do informacji
§ 3. Prawna regulacja prawa ponownego wykorzystywania.
Zagadnienia szczegółowe
I. Pojęcie ponownego wykorzystywania informacji publicznej
II. Element konstytutywny - prawo
III. Uwagi na temat elementu przedmiotowego
IV. Element operatywny - wykorzystywanie
V. Element teleologiczny - cel ponownego wykorzystywania
VI. Podmioty uprawnione (element podmiotowy)
VII. Podmioty zobowiązane (element podmiotowy)
VIII. Wyłączenia z zakresu regulacji ponownego wykorzystywania
IX. Zasady oddawania informacji publicznej do ponownego wykorzystywania - otwartość
informacji publicznej
1. Zasada bezwarunkowości
2. Zasada bezpłatności
3. Zasada równości
4. Zakaz monopolizacji
5. Zasada dostępności formatu
6. Zasada aktualnej postaci
7. Zasada przejrzystości i ekspozycji
§ 4. Francja..Zasady i warunki postępowania w sprawie ponownego wykorzystywania
informacji publicznych
§ 5. Tryby oddawania informacji do ponownego wykorzystywania
I. Tryb strony podmiotowej BIP
II. Tryb Centralnego Repozytorium
III. Inny sposób
IV. Tryb wnioskowy
1. Wniosek o ponowne wykorzystywanie - wymogi formalne i konsekwencje ich niespełnienia
2. Procedura rozpoznawania wniosku o ponowne wykorzystywanie
A. Wszczęcie procedury
B. Modyfikacja i cofnięcie wniosku
C. Terminy załatwiania spraw
3. Załatwienie sprawy
A. Przekazanie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania
B. Rozstrzygnięcia
C. Dopuszczenie ponownego wykorzystywania bez zastrzeżeń (warunków i opłat)
D. Dopuszczenie ponownego wykorzystywania z zastrzeżeniem (warunki lub opłata)
E. Odmowa ponownego wykorzystywania
§ 6. Środki ochrony prawa do ponownego wykorzystywania
Abstract
CZĘŚĆ II
Aneks
Problematyka realizacji prawa do informacji publicznej w świetle ustawowych
założeń naboru do polskiej służby publicznej
(Wojciech Drobny)
§ 1. Uwagi ogólne
§ 2. Konstytucyjne gwarancje dostępu do informacji publicznej
§ 3. Ograniczenia gwarancji dostępu do informacji publicznej oraz problematyka ochrony
danych osobowych
§ 4. Ustawowe gwarancje dostępu do informacji publicznej
§ 5. Konstytucyjne gwarancje dostępu do służby publicznej
§ 6. Pokonstytucyjna praktyka ustawodawcza w zakresie dostępu do informacji publicznej
na przykładzie pragmatyk urzędniczych
I. Pragmatyka członków korpusu służby cywilnej a problematyka realizacji prawa do
informacji publicznej w trakcie procedury naboru
II. Pragmatyka pracowników samorządowych i pragmatyka pracowników urzędów
państwowych a problematyka realizacji prawa do informacji publicznej w trakcie procedury
naboru
§ 7. Uwagi końcowe
Abstract
Dostęp do informacji publicznych w świetle orzecznictwa
sądowoadministracyjnego - uwagi na tle nowelizacji ustawy o dostępie
do informacji publicznej (Małgorzata Jaśkowska)
§ 1. Uwagi wstępne
§ 2. Pojęcie informacji publicznej i jej rodzaje
§ 3. Prawo dostępu, rozpowszechniania i ponownego wykorzystania informacji publicznej
§ 4. Stosunek postępowania w sprawie dostępu do informacji publicznej do postępowania
w sprawie jej ponownego wykorzystania
§ 5. Specyfika postępowania o ponowne wykorzystanie informacji publicznej
§ 6. Sądowa kontrola dostępu i ponownego wykorzystania informacji publicznej
§ 7. Wnioski końcowe
Abstract
Functioning of an independent authority for freedom of information - the
Hungarian experience (Andr s Jóri)
§ 1. Tasks and tools of the Commissioner
§ 2. Data and case numbers relating to data protection and freedom of information
§ 3. The conflicts of data protection and freedom of information, exceptions from access
§ 4. 2011: the end of independent FOI supervision
Europe‘s PSI re-use rules - exploration of the legal labyrinth (Marc de Vries)
§ 1. History of European PSI re-use policy
§ 2. Short summary of substance of the 2003 and 2013 PSI
Directives
1. The 2003 PSI Directive
2. The 2013 PSI Directive
§ 3. The legal labyrinth surrounding the PSI Directive
§ 4. Untangling the interaction: the PSI Utility Equation
A. Access
B. Accessibility
C. Re-use limitations
D. Fair conditions
§ 5. Nothing as practical as a good theory!
A. Access and Accessibility: enabling synergy
B. Database and copyrights: kill limitations top-down
C. Let European (competition) law set the boundaries
§ 6. Wrap up and conclusions
Abstract
Ponowne przetwarzanie informacji publicznej zawierającej dane osobowe (Wojciech
Rafał Wiewiórowski)
Indeks rzeczowy
404 strony, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka
