Tłumaczenie jako „wojna światów”
W kręgu translatologii i komparatystyki
Nowa książka wybitnego literaturoznawcy, tłumacza, poety - poświęcona poetyce
przekładu i zagadnieniom translatologii, o których Autor we wstępie pisze:
"Co nowego wnosi przekład literacki do poetyki?
Jakie cechy łączą, jakie dzielą krytykę tłumaczeń od krytyki dzieł
oryginalnych?
Dlaczego tak trudno opowiedzieć narodową historię sztuki tłumaczenia?
Co ma począć tłumacz z utworami, w których odzywają się głosy nieznanych jego
czytelnikom dzieł obcojęzycznych?
Jakimi drogami do utworów oryginalnych przenikają pokusy poliglotyzmu?
Czym odznacza się sfera wzajemnych oddziaływań twórczości autorskiej i
translatorskiej?
Co traci, co zyskuje tłumacz, który próbuje grać rolę "autora
pomocniczego" przekładanego utworu?
Co to znaczy, że w każdym przekładzie pozostają elementy
"nieprzekładu"?
Na czym polega mechanizm niezamierzonego komizmu tłumaczeń?
O jakie wartości toczą się "wojny" między tłumaczami tego samego
utworu?
Które tradycje oraz innowacje komparatystyczne zasługują na wznowienie? Czym są
"polasobowtóry" w literaturach oddalonych od siebie kulturowo i geograficznie?
Którędy biegną granice między przekładem literackim a intersemiotycznym?
Na pytania powyższe, i na wiele innych, szukam w swej najnowszej książce odpowiedzi,
z których Czytelnik wysnuje dylematy własne, bo taka jest natura żywej wiedzy o
tajnikach sztuki (nie tylko przekładu)".
Od autora
ROZDZIAŁ I. Cudze słowo w cudzym słowie. Intertekstualność, literackość,
paradygmatyczność
Intertekstualność a literackość
Między tekstami literatury rodzimej
Między tekstami literatur obcych
Dzieło literackie w paradygmatycznym uniwersum
Szereg klawiaturowy
Szereg leksykonowy
Szereg tekstowy
W kręgu poetyki odbioru
ROZDZIAŁ II. Jedno- i wielojęzyczność literackich "światów".
Między poetyką dzieła oryginalnego a poetyką przekładu
Dzieło zamknięte w języku
Poetyka "światów" wielojęzycznych
Dyrektywy przekładowe w dziele oryginalnym
Konfrontacje i separacje
Dwa sposoby istnienia poetyki przekładu
Nie ma aksjologii czystych form
ROZDZIAŁ III. "Dzień dobry, jam ciotka twa". W strefie nieprzekładu
Nieprzekładalność konstrukcji utworu
Nieprzekładalność chwytu językowego
Nieprzekładalność chwytu graficznego
Nieprzekładalność cytatu
Nieprzekładalność denotacji
Nieprzekładalność konotacji
Gra substytucji i translokacji
ROZDZIAŁ IV. "Zażenowana mortadela". Translatorskie komedie omyłek
Odstępstwa zamierzone, omyłki niekonieczne lub nietranslatologiczne
Śmiesznostki przekładów
Recenzenckie polowania na komediowe efekty
ROZDZIAŁ V. Tłumacz jako autor pomocniczy
Sekrety rzeczy
Narracja jako instrukcja obsługi
Gdy tłumacz się wtrąca
ROZDZIAŁ VI. Tajemnica istnienia (sporadycznego) krytyki przekładu
Wiedza wobec niewiedzy
Cele krytyki przekładu
Funkcja korekcyjna (krytyk jako tłumacz)
ROZDZIAŁ VII. Tłumaczenie jako „wojna światów”
Współodpowiedzialność autora oryginału
"Świat podstawiony"
Ciemności kryją wiersze
Prywatność tłumacza
Wybuch wojny "światów podstawionych"
"Świat" pierwszej strofy
"Świat" drugiej strofy
"Świat" trzeciej strofy
ROZDZIAŁ VIII. Metafory, które "wiedzą", czym jest tłumaczenie
Do kogo podobny jest tłumacz?
Metafory aksjologiczne i epistemologiczne
Duch oryginału oraz inne duchy
Gdy duch jest dobry, a litera zła
Utopia dosłowności
ROZDZIAŁ IX. Historia i komparatystyka
Historia przekładu według Wacława Sadkowskiego
Komparatystyka według Andrzeja Litworni
ROZDZIAŁ X. Pola-sobowtóry. Rewolucja i komparatystyka
Tłumaczenie wiersza quasi-wierszem
Między literaturą a literaturą
Pola ideologii
Poetycki repertuar rewolucji
Najmniej słów
Pola odwrotu
ROZDZIAŁ XI. Polska w poetyckim gabinecie luster. W kręgu komparatystyki
wewnętrznej
Zwierciadła psychosfery
Polska w pięciu obrazach
ROZDZIAŁ XII. Przekład całkowity, czyli o potędze hiperboli
Dwie perspektywy translatologii
Paradoks całkowitości
Z polskiego na polski
Przekład intrasemiotyczny?
Kryteria "bycia przekładem"
Przekład na język osobistych doświadczeń odbiorcy
Jedno z wielu podejść
ROZDZIAŁ XIII. Jeszcze o transmutacji. Gennadij Ajgi i dylematy abstrakcjonizmu
Wiersz jako rzecz
Awangardowe przymierza poezji i sztuk wizualnych
Transformacje obrazu
Indeks nazwisk
336 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa twarda
